Blindengeleidehond: Laten loslopen

Blindengeleidehonden vervullen een cruciale rol in het leven van blinden en slechtzienden. Ze navigeren geconcentreerd langs obstakels, volgen commando's en geven automatische herkenningspunten aan. Net als mensen hebben deze honden behoefte aan ontspanning en verkenning. Daarom is het belangrijk dat ze regelmatig de kans krijgen om los te lopen in een park, bos of andere groene omgeving waar ze volledig vrij kunnen zijn.

• Belang van loslopen voor een blindengeleidehond
• Opleiding en training van geleidehonden voor blinden en slechtzienden
• Pleeggezin
• Training op school door een instructeur
• Opleiding met de blinde of slechtziende baas
• Loslaten lopen
• Met een ziende persoon
• Alleen
• Aanvullende tips voor het loslaten van een blindengeleidehond
• Veiligheidsoverwegingen
• Gezondheidsaspecten
• Hondensport en spelletjes
• Ondersteuning bij het trainen

Belang van loslopen voor een blindengeleidehond

Een blindengeleidehond zonder tuig is in wezen een gewone huishond die, net als andere honden, zijn omgeving wil verkennen. Dit betekent dat hij nieuwe prikkels, afwisseling en beweging nodig heeft. Een nieuwe route wandelen biedt de hond deze afwisseling en prikkels. Mensen vinden het immers ook niet altijd leuk om steeds hetzelfde rondje te maken, en dit geldt ook voor (geleide)honden. Veel Nederlandse scholen voor assistentiehonden stellen als norm dat een hond minstens een half uur per dag losloopt. In de praktijk is dit niet altijd haalbaar, maar vaak compenseren baasjes dit door lange wandelingen te maken op dagen dat het mogelijk is of door andere activiteiten zoals spelletjes. In België laat de wetgeving het loslopen van (geleide)honden bijna nergens toe. Ondanks deze regelgeving laten veel baasjes hun hond toch regelmatig los in een bos of andere geschikte omgeving.

Opleiding en training van geleidehonden voor blinden en slechtzienden

Pleeggezin

In het puppypleeggezin krijgt een geleidehond al een stevige basis. Hij leert gehoorzaamheid en een aantal belangrijke commando's. Tijdens deze fase leert de pup ook hoe hij zich moet gedragen in een bosachtige omgeving. Dit houdt in dat de pup altijd dicht bij de baas blijft, niet opspringt tegen andere wandelaars of fietsers, andere dieren zoals paarden of konijnen niet opjaagt, niets eet van de grond, niet in het water of modderplassen springt, en vriendelijk is tegen andere honden. Daarnaast leert de puppy terugkomen naar de baas, voor of langs de baas zitten of staan, en de hand van de baas aan te tikken. Deze vaardigheden komen later van pas voor de geleidehondgebruiker.

Training op school door een instructeur

De instructeurs van de geleidehondenschool onderhouden de vaardigheden van de pup tijdens de schooltraining, die begint wanneer de pup ongeveer een jaar oud is. De instructeurs observeren zorgvuldig het gedrag van de geleidehond in verschillende omgevingen: zowel alleen als met andere honden. Ze krijgen een goed beeld van de gedragingen van de hond als vrije hond, zoals of hij vaak voorop loopt, veel snuffelt, met takken speelt of probeert weg te rennen. Dit helpt bij het maken van een goede match met een toekomstige eigenaar.

Opleiding met de blinde of slechtziende baas

Na de toewijzing aan een blinde of slechtziende baas begint de instructieperiode. Tijdens de interne instructie en/of thuistraining oefenen de instructeurs samen met de geleidehondgebruiker. Ze beginnen vaak met appèloefeningen en leren de hond loslopen alleen wanneer het veilig is. De instructeur vertelt de gebruiker wat de hond doet, geeft tips over het gebruik van stemcommando's om de hond los te laten en terug te roepen, en legt uit wat de hond leuk vindt tijdens het lopen, zoals interactie met de baas of spelen met andere honden. De instructeur leert de gebruiker ook hoe te handelen als de hond te lang wegblijft of te ver wegloopt. De geleidehond draagt vaak een belletje tijdens het loslopen, zodat de baas de hond kan volgen. Als de baas het belletje niet meer hoort, kan hij de hond terugfluiten met een speciaal hondenfluitje. Dit wordt ook door de instructeur aangeleerd. Wanneer de hond terugkomt, krijgt hij vaak een beloning in de vorm van een snoepje, knuffel, een lief woordje of een kort spelletje. Het is belangrijk te realiseren dat een blindengeleidehond, hoewel getraind, nog steeds een hond is en natuurlijke gedragingen zoals het duiken in modder of jagen kan vertonen. Een blindengeleidehond blijft immers geen robot.

Loslaten lopen

Met een ziende persoon

Een verantwoorde en veilige losloopplek is niet altijd te voet of met het openbaar vervoer bereikbaar, waardoor een auto soms noodzakelijk is. Sommige mensen nemen ook hun partner, ouders, vrienden of collega’s mee voor een wandeling in het bos. Veel geleidehondgebruikers vinden het aanvankelijk lastig om hun hond alleen los te laten en willen een ziende persoon bij zich hebben om de hond te observeren en te voorkomen dat ze struikelen. Mensen die voltijds werken, in een drukke stad wonen of weinig groen in de buurt hebben, moeten vaak creatief omgaan met het vinden van geschikte losloopplaatsen en -tijden. In deze gevallen kan een ziende persoon extra steun bieden.

Alleen

Andere geleidehondgebruikers laten hun hond alleen los. Dit vergt een grote stap in het vertrouwen van de geleidehond als vrije hond. Tijdens het loslopen moet de visueel beperkte persoon zijn witte stok gebruiken om zich door de omgeving te navigeren. Een goed oriëntatievermogen is hierbij essentieel. Soms wordt een GPS in combinatie met de witte stok gebruikt, of andere herkenningspunten zoals paaltjes, bochten, banken of vuilnisbakken worden gebruikt om op het juiste pad te blijven. Blinden en slechtzienden kiezen vaak voor eenvoudig te volgen paden zonder veel zijpaden, vooral als het om boswegen gaat die niet in de GPS staan. Vierkante, driehoekige of cirkelvormige routes zijn goed te doen, vooral als ze eerder met een ziende persoon zijn gelopen. Om de locatie van de hond te herkennen, draagt de hond vaak een belletje en soms een fluogeel vestje, zodat zowel de baas als andere wandelaars de hond kunnen lokaliseren.

Aanvullende tips voor het loslaten van een blindengeleidehond

Veiligheidsoverwegingen

Bij het loslaten van een blindengeleidehond is het belangrijk om te zorgen voor een veilige omgeving. Kies voor gebieden waar de hond niet snel in gevaarlijke situaties terechtkomt, zoals drukke wegen of gevaarlijke obstakels. Zorg ervoor dat het losloopgebied goed is afgebakend en dat er voldoende ruimte is voor de hond om veilig te verkennen zonder te verdwalen.

Gezondheidsaspecten

Regelmatig loslopen is niet alleen belangrijk voor de mentale stimulatie van de hond, maar ook voor zijn fysieke gezondheid. Zorg ervoor dat de hond goed gehydrateerd blijft en controleer regelmatig op mogelijke verwondingen of irritaties aan poten of huid. Ook moet de hond regelmatig worden gecontroleerd door een dierenarts om zijn algehele gezondheid te waarborgen.

Hondensport en spelletjes

Overweeg om tijdens het loslopen hondensporten en spelletjes te integreren die de hond mentaal en fysiek uitdagen. Dit kan variëren van apporteren tot behendigheidsparcoursen in een gecontroleerde omgeving. Dit draagt bij aan de algehele welzijn van de hond en houdt zijn energie en focus op een gezonde manier in balans.

Ondersteuning bij het trainen

Voor mensen die moeite hebben met het trainen van hun geleidehond voor loslopen, kunnen de instructeurs van de geleidehondenschool extra ondersteuning bieden. Deze experts kunnen helpen bij het ontwikkelen van een op maat gemaakt trainingsplan dat rekening houdt met de specifieke behoeften van de hond en zijn eigenaar.

Lees verder

• Een blindengeleidehond is geen robot
• Een blindengeleidehond is ook een huishond
• Puppypleeggezin voor een toekomstige blindengeleidehond
• Schooltraining van een blindengeleidehond
• Matching: de juiste blindengeleidehond voor de juiste baas