Een blindengeleidehond is ook een huishond

Als een blindengeleidehond aan het werk is, draagt hij een speciaal tuig en is hij vrijwel altijd geconcentreerd. Hij let op obstakels, omzeilt deze, volgt de bevelen van zijn baas op en negeert potentieel gevaarlijke situaties. Tijdens het werk is de hond beheerst: hij negeert andere mensen en honden, jaagt niet achter ballen aan, loopt niet in wateren zoals sloten of vijvers, en houdt zich af van het jagen op dieren zoals eendjes. Deze taak vereist een aanzienlijke mate van inspanning en concentratie van de hond. Om ervoor te zorgen dat de blindengeleidehond zijn werk met enthousiasme en efficiëntie kan blijven uitvoeren, is het essentieel dat hij voldoende rust en ontspanning krijgt. Dit kan zowel thuis als tijdens het loslopen plaatsvinden.

• In huis: tuig uit en een gewone huishond
• Blindengeleidehond en loslopen
• Contractuele verplichtingen voor de persoon met visuele handicap

In huis: tuig uit en een gewone huishond

Wanneer de werkdag van de geleidehond voorbij is, wordt het tuig vaak letterlijk aan de kapstok gehangen. Op dat moment is de hond een gewone huishond. Gedurende de opleiding en bij het puppypleeggezin leert de hond zich te gedragen volgens de regels van een goed opgeleide huishond. Dit omvat het niet stelen van voedsel, niet bedelen, niet slopen, en netjes in de mand gaan liggen als de bel gaat of mensen binnenkomen. Toch zijn er geleidehonden die snel doorhebben dat hun blinde baas hen niet altijd kan zien of tijdig kan corrigeren, en hiervan gebruik maken. Tijdens de instructieperiode, die doorgaans 2 tot 5 weken duurt, leert de baas meer over het karakter en speelgedrag van de hond. Sommige instructeurs nemen de baas tijdens deze periode mee naar een dierenwinkel om te leren welke speeltjes veilig zijn en waar de hond graag mee speelt. In huis mag de hond ook geaaid worden door anderen, spelen met de baas en andere gezinsleden, en met andere honden. Sommige eigenaren geven er echter de voorkeur aan om ruw spel in de tuin of een andere aangewezen ruimte te laten plaatsvinden.

Blindengeleidehond en loslopen

Grote exploratiedrang

Een geleidehond kan zijn energie en nieuwsgierigheid kwijt door regelmatig te loslopen. Het is belangrijk dat dit op verschillende locaties en tijdstippen gebeurt om de hond mentale stimulatie te bieden en zijn alertheid te bevorderen. De hond leert tijdens de opleiding en in het puppypleeggezin om goed te reageren op de commando's van zijn baas, ook wanneer er veel prikkels zijn. Tijdens de instructieperiode worden oefeningen gedaan, zoals het terugfluiten van de hond en het vasthouden van zijn aandacht. Na de schooltraining bespreekt de instructeur samen met de geleidehondgebruiker mogelijke losloopgebieden in de thuissituatie. In sommige gevallen wordt de training volledig in de thuissituatie voortgezet.

Geen sinecure

Het kan soms een uitdaging zijn om de geleidehond los te laten lopen. De geleidehondgebruiker kan slechts te voet of met het openbaar vervoer naar een losloopgebied gaan, tenzij hij met de auto en een ziende persoon kan meereizen. Bovendien zijn niet alle plekken geschikt: sommige gebieden kunnen gevaarlijk zijn of vol voedsel en afval liggen, wat de hond ziek kan maken. In België is het loslopen van een geleidehond wettelijk beperkt tot omheinde gebieden of speciale losloopweiden, die vaak alleen in stedelijke gebieden te vinden zijn. Als de geleidehondgebruiker alleen is en de hond wil laten loslopen, moet hij goed met een witte stok kunnen navigeren en goed kunnen oriënteren. Omdat een blinde of slechtziende baas de hond meestal niet goed kan zien tijdens het loslopen, moet hij een deel van de controle loslaten en vertrouwen op de hond. Een belletje dat de hond draagt kan helpen om te weten waar de hond zich bevindt.

De remmen gaan los

Wanneer de geleidehond eindelijk vrij mag rennen, is het vaak een feest van plezier en avontuur. Veel hondenrassen zoals labradors, golden retrievers, herders, koningspoedels en kruisingen vinden het heerlijk om in water te duiken of door modderige plassen te rennen. Zodra ze los zijn, kunnen ze spelen met andere honden, contact maken met mensen, en genieten van hun vrijheid.

Er is vaak een merkbaar verschil tussen een beheerste, geconcentreerde geleidehond die aan het werk is, en een vrije hond die volop geniet van zijn speeltijd.

In Nederland adviseren geleidehondencentra dat een geleidehond dagelijks minimaal een half uur losloopt. Bij sommige geleidehondenscholen is deze aanbeveling zelfs contractueel vastgelegd, wat betekent dat de geleidehondgebruiker dit moet ondertekenen. Voor sommige mensen is het echter niet altijd haalbaar, vooral als zij regelmatig lange afstanden moeten afleggen met het openbaar vervoer voor werk, studie of andere activiteiten. In dergelijke gevallen zorgt de gebruiker ervoor dat de hond op andere dagen veel en lange wandelingen maakt als vrije hond.

Een geleidehond is absoluut niet zielig; hij krijgt net als een gewone huishond voldoende vrije tijd in het bos, park of aan een zwemvijver en wordt voldoende gestimuleerd door spel. Een geleidehond is voor ongeveer 90% een huishond die speelt en geniet van zijn vrije tijd, en voor ongeveer 10% een werkende geleidehond.

Lees verder

• Aai een geleidehond niet of leid hem niet af!
• Geleidehondeninstructeur: Hond opleiden tot geleidehond
• Wat kan een geleidehond voor blinden en wat kan hij niet?
• Een blindengeleidehond op pensioen
• Een blindengeleidehond op de werkvloer