Een blindengeleidehond is ook een huishond

Als een blindengeleidehond aan het werk is, draagt hij een speciaal tuig en is hij vrijwel altijd geconcentreerd. Hij let op obstakels, omzeilt deze, volgt de bevelen van zijn baas op en negeert potentieel gevaarlijke situaties. Tijdens het werk is de hond beheerst: hij negeert andere mensen en honden, jaagt niet achter ballen aan, loopt niet in wateren zoals sloten of vijvers, en houdt zich af van het jagen op dieren zoals eendjes. Deze taak vereist een aanzienlijke mate van inspanning en concentratie van de hond. Om ervoor te zorgen dat de blindengeleidehond zijn werk met enthousiasme en efficiëntie kan blijven uitvoeren, is het essentieel dat hij voldoende rust en ontspanning krijgt. Dit kan zowel thuis als tijdens het loslopen plaatsvinden.

• De rol van de blindengeleidehond in het dagelijks leven
• Balans tussen werk en ontspanning
• De overgang van werk naar privéleven
• De dubbele rol van de geleidehond als werk- en huishond
• De overgang van werk naar ontspanning
• De sociale interactie van de geleidehond thuis
• De zorg en training van de geleidehond als huishond
• Fysieke zorg en lichaamsbeweging
• Mentale stimulatie en training
• De rol van de geleidehond in het gezin en zijn emotionele impact
• Emotionele steun voor de eigenaar
• De interactie tussen de hond en andere gezinsleden
• Blindengeleidehond als huishond: Gedrag en interactie
• Aangepast gedrag in de thuissituatie
• Sociale interactie met andere huisdieren
• Speeltijd en ontspanning
• In huis: tuig uit en een gewone huishond
• Blindengeleidehond en loslopen
• Grote exploratiedrang
• Geen sinecure
• De remmen gaan los
• Contractuele verplichtingen voor de persoon met visuele handicap
• Praktische tips voor het omgaan met een blindengeleidehond als huishond
• Creëer balans tussen werk en ontspanning
• Zorg voor een comfortabele en veilige thuisomgeving
• Onderhoud de gezondheid en training van de hond
• Begrijp en respecteer de grenzen van de hond
• Betrek de hond bij het gezinsleven

De rol van de blindengeleidehond in het dagelijks leven

Een blindengeleidehond is niet alleen een hulpmiddel voor visueel gehandicapte mensen, maar ook een volwaardige huishond die in de privéomgeving van zijn eigenaar een andere rol vervult. Dit betekent dat de hond zowel op de werkplek als in huis een andere dynamiek heeft. De overgang tussen het werk als geleidehond en de vrije tijd als huishond vereist aanpassingen van zowel de hond als de eigenaar.

Balans tussen werk en ontspanning

Voor een blindengeleidehond is het essentieel om een balans te vinden tussen de intensieve taken die hij als geleidehond uitvoert en de rust die nodig is voor een gezonde mentale en fysieke toestand. De rol van de hond verandert van een taakgerichte metgezel naar een speelse en rustende huishond zodra het werk is voltooid. Dit vereist een duidelijk onderscheid tussen werk- en ontspanningsperioden, zodat de hond niet overbelast raakt. Het is de verantwoordelijkheid van de eigenaar om de hond voldoende rust te bieden door deze in een veilige en comfortabele omgeving te laten ontspannen wanneer de taak is voltooid.

De overgang van werk naar privéleven

Tijdens het werk draagt de blindengeleidehond een specifiek tuig, wat het signaal is voor de hond om zich te concentreren op zijn taak. Zodra het tuig wordt verwijderd, verandert de hond van functie. Hij wordt dan niet alleen een werkende hond, maar ook een metgezel in het huis, waar hij zich vrij kan bewegen, spelen en ontspannen. Dit vereist van de eigenaar het vermogen om de hond te begeleiden en te beschermen zonder de focus en de discipline die van de hond gevraagd wordt tijdens het werk.

De dubbele rol van de geleidehond als werk- en huishond

Een geleidehond heeft de bijzondere taak om zijn eigenaar met een visuele beperking door het dagelijks leven te begeleiden. Maar buiten zijn werk als hulpdier speelt hij ook een rol als huishond, een metgezel in het gezin. De overgang tussen werk en privéleven voor de hond kan soms complex zijn, en het is essentieel voor de eigenaar om de juiste balans tussen beide rollen te vinden. In dit artikel verkennen we de verschillende aspecten van de geleidehond als huishond en de impact op het welzijn van zowel de hond als de eigenaar.

De overgang van werk naar ontspanning

Wanneer een geleidehond zijn werkdag beëindigt, verandert hij van een taakgerichte metgezel in een ontspannen huishond. Deze overgang kan voor sommige honden uitdagend zijn, vooral als ze gewend zijn aan een routine die hen continu in beweging houdt. Het is essentieel dat de eigenaar voldoende tijd en ruimte biedt voor de hond om zich af te zonderen en tot rust te komen. Dit kan in de vorm van rustige wandelingen, speelsessies of gewoon tijd om op hun eigen plek te rusten.

De sociale interactie van de geleidehond thuis

Thuis wordt de geleidehond vaak onderdeel van het gezinsleven en kan hij zich op een andere manier sociaal gedragen dan tijdens zijn werk. Dit betekent dat de hond zich soms vrijer kan bewegen, met andere huisdieren kan communiceren of zelfs met gezinsleden spelen. In sommige gevallen kunnen honden ook knuffelen of samen met hun eigenaar op de bank zitten, als het veilig is voor de hond en de eigenaar. Het is echter belangrijk dat de hond zijn focus niet verliest en dat er duidelijke grenzen worden gesteld.

De zorg en training van de geleidehond als huishond

Hoewel een geleidehond vaak intensieve training krijgt voor zijn rol als hulpdier, blijft training ook belangrijk in zijn leven als huishond. De eigenaar heeft de verantwoordelijkheid om zijn hond zowel op emotioneel als fysiek vlak te ondersteunen. De zorg en training moeten continu worden voortgezet, zelfs wanneer de hond niet direct als geleidehond in actie is.

Fysieke zorg en lichaamsbeweging

Een gezonde geleidehond moet regelmatig lichamelijke beweging krijgen om fit en actief te blijven. Dit houdt in dat hij dagelijks moet worden uitgelaten, en dat de eigenaar activiteiten moet plannen die zowel de fysieke als mentale gesteldheid van de hond bevorderen. De zorg voor de fysieke gezondheid van de hond is van cruciaal belang voor zijn werkcapaciteiten en algemene welzijn.

Mentale stimulatie en training

De mentale gezondheid van de hond is even belangrijk als zijn fysieke welzijn. Trainingen die de hond uitdagen en zijn gehoorzaamheid bevorderen, moeten regelmatig plaatsvinden. Dit kan variëren van eenvoudige gehoorzaamheidscommando's tot complexere oefeningen die de cognitieve vaardigheden van de hond verbeteren. Aangezien de hond zijn werk vaak in een gecontroleerde omgeving uitvoert, is het belangrijk om hem ook in zijn vrije tijd uitdagingen te bieden, zodat hij mentaal actief blijft.

De rol van de geleidehond in het gezin en zijn emotionele impact

Een geleidehond is veel meer dan alleen een fysieke begeleider; hij speelt een cruciale rol in het leven van zijn eigenaar op emotioneel vlak. Het bieden van gezelschap en ondersteuning is een belangrijk aspect van de relatie tussen de hond en de eigenaar. Het welzijn van de hond beïnvloedt dan ook direct de gemoedstoestand en het dagelijkse functioneren van de eigenaar.

Emotionele steun voor de eigenaar

Blindengeleidehonden bieden vaak onschatbare emotionele steun voor hun eigenaar. Ze kunnen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid, angst en stress, wat vaak voorkomt bij mensen met visuele beperkingen. De hond wordt een vertrouweling en metgezel die niet alleen praktisch helpt, maar ook een bron van comfort biedt. Dit zorgt voor een sterkere emotionele band tussen de eigenaar en de hond, wat de kwaliteit van leven aanzienlijk kan verbeteren.

De interactie tussen de hond en andere gezinsleden

Naast zijn relatie met de eigenaar, heeft de geleidehond ook interacties met andere gezinsleden. Dit kan variëren van het opbouwen van een hechte band met kinderen tot het samen spelen met andere huisdieren. In veel gevallen hebben de andere gezinsleden een belangrijke rol in het ondersteunen van de hond, bijvoorbeeld door hem te verzorgen of te helpen bij het stimuleren van zijn mentale en fysieke welzijn. Dit versterkt de band binnen het gezin en bevordert een gevoel van gemeenschap en samenwerking.

Blindengeleidehond als huishond: Gedrag en interactie

Als huishond vertoont de blindengeleidehond een aantal gedragingen die meer gemeen hebben met andere gezelschapsdieren dan met werkhonden. De gedragingen die in de werkomgeving gewenst zijn, moeten aangepast worden aan het rustige gezinsleven. Het gedrag van de hond verandert echter niet altijd op een drastische manier, aangezien de hond zijn rol als gezelschapsdier en gezinshond al goed kent.

Aangepast gedrag in de thuissituatie

In huis wordt van de blindengeleidehond verwacht dat hij zich gedraagt zoals een gewone huishond. Hij moet zich kunnen ontspannen en spelen, maar het is essentieel dat de hond zijn opleiding en training niet vergeet. Het gedrag van een blindengeleidehond in huis is vaak rustig en gedisciplineerd, aangezien hij gewend is aan de structuur van zijn dagelijkse taken. Toch kunnen er momenten zijn waarop de hond zichzelf uitbundig laat zien, bijvoorbeeld door te spelen of te communiceren met andere huisdieren in het huishouden.

Sociale interactie met andere huisdieren

De aanwezigheid van andere huisdieren in het huishouden kan een positieve invloed hebben op de blindengeleidehond. Het bevordert sociale interactie, wat bijdraagt aan de ontspanning en het welzijn van de hond. Het is belangrijk dat de andere huisdieren goed geaccepteerd worden door de blindengeleidehond en dat er geen conflict ontstaat. Dit vereist soms een periode van aanpassing, vooral als er andere honden of huisdieren aanwezig zijn die moeten leren samen te leven met de blindengeleidehond.

Speeltijd en ontspanning

Blindengeleidehonden hebben, net als andere honden, behoefte aan speeltijd en beweging om hun energie kwijt te raken. Hoewel ze tijdens hun werk geconcentreerd en beheerst moeten zijn, kunnen ze na afloop van hun taak genieten van een moment van vrijheid, bijvoorbeeld door te spelen of te rennen. Het is belangrijk om activiteiten aan te passen aan de leeftijd, fysieke toestand en energiebehoeften van de hond. Bij deze speeltijd gaat het niet om intensieve taken, maar om de mogelijkheid voor de hond om te ontspannen, wat bijdraagt aan een goed evenwicht tussen werk en ontspanning.

In huis: tuig uit en een gewone huishond

Wanneer de werkdag van de geleidehond voorbij is, wordt het tuig vaak letterlijk aan de kapstok gehangen. Op dat moment is de hond een gewone huishond. Gedurende de opleiding en bij het puppypleeggezin leert de hond zich te gedragen volgens de regels van een goed opgeleide huishond. Dit omvat het niet stelen van voedsel, niet bedelen, niet slopen, en netjes in de mand gaan liggen als de bel gaat of mensen binnenkomen. Toch zijn er geleidehonden die snel doorhebben dat hun blinde baas hen niet altijd kan zien of tijdig kan corrigeren, en hiervan gebruik maken. Tijdens de instructieperiode, die doorgaans 2 tot 5 weken duurt, leert de baas meer over het karakter en speelgedrag van de hond. Sommige instructeurs nemen de baas tijdens deze periode mee naar een dierenwinkel om te leren welke speeltjes veilig zijn en waar de hond graag mee speelt. In huis mag de hond ook geaaid worden door anderen, spelen met de baas en andere gezinsleden, en met andere honden. Sommige eigenaren geven er echter de voorkeur aan om ruw spel in de tuin of een andere aangewezen ruimte te laten plaatsvinden.

Blindengeleidehond en loslopen

Grote exploratiedrang

Een geleidehond kan zijn energie en nieuwsgierigheid kwijt door regelmatig te loslopen. Het is belangrijk dat dit op verschillende locaties en tijdstippen gebeurt om de hond mentale stimulatie te bieden en zijn alertheid te bevorderen. De hond leert tijdens de opleiding en in het puppypleeggezin om goed te reageren op de commando's van zijn baas, ook wanneer er veel prikkels zijn. Tijdens de instructieperiode worden oefeningen gedaan, zoals het terugfluiten van de hond en het vasthouden van zijn aandacht. Na de schooltraining bespreekt de instructeur samen met de geleidehondgebruiker mogelijke losloopgebieden in de thuissituatie. In sommige gevallen wordt de training volledig in de thuissituatie voortgezet.

Geen sinecure

Het kan soms een uitdaging zijn om de geleidehond los te laten lopen. De geleidehondgebruiker kan slechts te voet of met het openbaar vervoer naar een losloopgebied gaan, tenzij hij met de auto en een ziende persoon kan meereizen. Bovendien zijn niet alle plekken geschikt: sommige gebieden kunnen gevaarlijk zijn of vol voedsel en afval liggen, wat de hond ziek kan maken. In België is het loslopen van een geleidehond wettelijk beperkt tot omheinde gebieden of speciale losloopweiden, die vaak alleen in stedelijke gebieden te vinden zijn. Als de geleidehondgebruiker alleen is en de hond wil laten loslopen, moet hij goed met een witte stok kunnen navigeren en goed kunnen oriënteren. Omdat een blinde of slechtziende baas de hond meestal niet goed kan zien tijdens het loslopen, moet hij een deel van de controle loslaten en vertrouwen op de hond. Een belletje dat de hond draagt kan helpen om te weten waar de hond zich bevindt.

De remmen gaan los

Wanneer de geleidehond eindelijk vrij mag rennen, is het vaak een feest van plezier en avontuur. Veel hondenrassen zoals labradors, golden retrievers, herders, koningspoedels en kruisingen vinden het heerlijk om in water te duiken of door modderige plassen te rennen. Zodra ze los zijn, kunnen ze spelen met andere honden, contact maken met mensen, en genieten van hun vrijheid.

Er is vaak een merkbaar verschil tussen een beheerste, geconcentreerde geleidehond die aan het werk is, en een vrije hond die volop geniet van zijn speeltijd.

In Nederland adviseren geleidehondencentra dat een geleidehond dagelijks minimaal een half uur losloopt. Bij sommige geleidehondenscholen is deze aanbeveling zelfs contractueel vastgelegd, wat betekent dat de geleidehondgebruiker dit moet ondertekenen. Voor sommige mensen is het echter niet altijd haalbaar, vooral als zij regelmatig lange afstanden moeten afleggen met het openbaar vervoer voor werk, studie of andere activiteiten. In dergelijke gevallen zorgt de gebruiker ervoor dat de hond op andere dagen veel en lange wandelingen maakt als vrije hond.

Een geleidehond is absoluut niet zielig; hij krijgt net als een gewone huishond voldoende vrije tijd in het bos, park of aan een zwemvijver en wordt voldoende gestimuleerd door spel. Een geleidehond is voor ongeveer 90% een huishond die speelt en geniet van zijn vrije tijd, en voor ongeveer 10% een werkende geleidehond.

Praktische tips voor het omgaan met een blindengeleidehond als huishond

Een blindengeleidehond is een onmisbare hulp voor mensen met een visuele beperking, maar tegelijkertijd ook een huishond die aandacht, verzorging en genegenheid nodig heeft. Het combineren van de rol als werkhond en gezinshond vereist specifieke aanpakken. Hier zijn praktische tips om het beste uit deze unieke situatie te halen.

Creëer balans tussen werk en ontspanning

Een blindengeleidehond heeft een belangrijke taak, maar hij is ook een hond die tijd nodig heeft om te ontspannen en te spelen. Zorg ervoor dat er een duidelijke scheiding is tussen werk- en ontspanningstijd. Wanneer de hond zijn harnas draagt, moet hij gefocust zijn op zijn taak. Zodra het harnas afgaat, kan hij genieten van vrije tijd als huishond.

Geef de hond voldoende tijd om te spelen en sociaal contact te hebben met andere honden of familieleden. Dit helpt hem om stress te verminderen en mentaal gezond te blijven. Gebruik speeltjes, wandelingen of training als manieren om de band te versterken en hem fysiek actief te houden.

Zorg voor een comfortabele en veilige thuisomgeving

Een blindengeleidehond heeft een rustige en veilige plek nodig om te rusten en zich terug te trekken. Creëer een comfortabele plek in huis waar hij zich op zijn gemak voelt, bijvoorbeeld een zachte mand of matras op een plek met weinig prikkels.

Houd het huis schoon en vrij van gevaarlijke objecten, vooral op plekken waar de hond vaak komt. Zorg ervoor dat hij gemakkelijk toegang heeft tot water, en let erop dat hij geen voedsel of huishoudelijke producten binnen handbereik heeft die schadelijk kunnen zijn.

Onderhoud de gezondheid en training van de hond

Blindengeleidehonden hebben regelmatige gezondheidscontroles nodig om ervoor te zorgen dat ze fit blijven om hun taak uit te voeren. Maak afspraken met een dierenarts voor vaccinaties, controles en preventieve behandelingen tegen parasieten.

Blijf consistent met de training die de hond heeft gehad. Blindengeleidehonden zijn goed getraind, maar herhaling is belangrijk om hun vaardigheden scherp te houden. Werk samen met een professionele trainer als er specifieke problemen of nieuwe behoeften ontstaan.

Begrijp en respecteer de grenzen van de hond

Hoewel een blindengeleidehond goed getraind is, heeft hij ook zijn eigen behoeften en grenzen. Forceer hem niet om te werken als hij moe of gestrest lijkt. Let op signalen van ongemak, zoals hijgen, rusteloosheid of terugtrekgedrag, en pas de verwachtingen aan.

Geef hem duidelijke commando’s en wees consistent in je communicatie. Dit helpt om verwarring te voorkomen en zorgt ervoor dat hij zijn taken met vertrouwen kan uitvoeren.

Betrek de hond bij het gezinsleven

Als huishond maakt een blindengeleidehond deel uit van het gezin. Betrek hem bij dagelijkse activiteiten en geef hem liefde en aandacht. Zorg ervoor dat hij positieve ervaringen heeft met alle gezinsleden, zodat hij zich veilig en geliefd voelt.

Leer andere gezinsleden en bezoekers hoe ze de hond moeten benaderen. Leg uit dat ze hem niet mogen afleiden terwijl hij werkt, maar dat ze hem wel kunnen aaien en spelen wanneer hij zijn werkharnas niet draagt.

Lees verder

• Aai een geleidehond niet of leid hem niet af!
• Geleidehondeninstructeur: Hond opleiden tot geleidehond
• Wat kan een geleidehond voor blinden en wat kan hij niet?
• Een blindengeleidehond op pensioen
• Een blindengeleidehond op de werkvloer