Aai een geleidehond niet of leid hem niet af!

Sommige mensen doen de gekste dingen om een blindengeleidehond (in opleiding) af te leiden: de hond aaien, naar hem fluiten, lokken met geluiden, voedsel aanbieden, of een gekke houding aannemen. Ook gebeurt het dat hondenbezitters hun eigen hond bewust naar een geleidehond brengen, zodat de honden met elkaar kunnen kennismaken. De meeste gebruikers van blindengeleidehonden zijn helaas bekend met deze situaties. Wat minder bekend is, is hoe schadelijk deze afleidingen kunnen zijn voor zowel de hond als de gebruiker. Het advies luidt dan ook: leid een blindengeleidehond nooit af. Dit advies geldt overigens voor alle soorten assistentiehonden die personen met een handicap of beperking helpen in het dagelijks leven.

• Hoe herken je een blindengeleidehond?
• Hoe zie je dat een geleidehond aan het werk is?
• Waarom mag een geleidehond niet door anderen gestoord worden?
• Wat gebeurt er als een geleidehond toch wordt afgeleid?
• Waarom mag de hond niet worden geaaid als hij rustig in de trein zit?
• Wat gebeurt er als de hond toch wordt gestoord tijdens zijn werk?
• Wat zijn de lange termijn gevolgen van voortdurende afleiding?
• Mag ik een geleidehond dan echt geen knuffel geven?
• Praktische tips voor het omgaan met een geleidehond
• Laat de geleidehond zijn werk doen
• Wees geduldig en respectvol
• Vraag eerst, dan handelen
• Vergeet de basisregels van veiligheid niet
• Misvattingen rond "Aai een geleidehond niet of leid hem niet af!"
• Een geleidehond moet altijd rustig en ongestoord zijn tijdens het werk
• Aai een geleidehond altijd niet, want dit zou de focus verstoren
• Alle geleidehonden reageren hetzelfde op aanraking
• Je mag een geleidehond altijd afleiden om hem te helpen wennen aan nieuwe mensen
• Een geleidehond is altijd beschikbaar om te knuffelen of spelen
• Het is oké om een geleidehond te aaien als de eigenaar toestemming heeft gegeven
• Het is altijd duidelijk wanneer een geleidehond niet mag worden aangeraakt

Hoe herken je een blindengeleidehond?

Een blindengeleidehond is te herkennen aan het tuig of harnas dat hij draagt. Dit tuig bestaat meestal uit een jasje en een beugel (handvat). De meeste geleidehondenscholen plaatsen het logo, de naam en/of contactgegevens van hun school op het tuig of jasje. Zowel het pleeggezin als de gebruiker van de hond draagt altijd een identiteitskaart bij zich en is dus herkenbaar als gastgezin of gebruiker.

Hoe zie je dat een geleidehond aan het werk is?

Een geleidehond die een tuig of jasje draagt, is altijd aan het werk. Dit geldt ongeacht de situatie: of de hond nu stil ligt tijdens een toneelstuk, onder een stoel in de trein ligt, of bij een bushalte wacht. De hond is voortdurend geconcentreerd en alert, houdt alles in de gaten voor zijn baasje en staat klaar om direct weer aan de slag te gaan.

Waarom mag een geleidehond niet door anderen gestoord worden?

100% concentratie vereist
Als je een geleidehond aait, naar hem fluit, hem roept, lokt of eten probeert te geven, leid je hem af van zijn geleidewerk. De hond krijgt namelijk aandacht van iemand anders, zonder dat hij daarvoor iets heeft hoeven doen. Dit is voor elke hond, inclusief een geleidehond, zeer aantrekkelijk en wordt ervaren als een beloning.

Labrador retrievers en golden retrievers, de rassen die vaak als geleidehond worden gebruikt, zijn extra gevoelig voor beloningen. Wanneer een hond zomaar een knuffel of lief woordje krijgt, zal hij sneller naar deze interessante persoon trekken, op zoek naar meer aandacht. Dit gedrag kan leiden tot verminderde concentratie, waardoor de hond zijn werk niet meer optimaal kan uitvoeren.

Beloning enkel door de baas
Een geleidehond wordt voldoende beloond, maar alleen door zijn baasje. Op deze manier blijft de hond trouw aan zijn baasje en komt het geleidewerk niet in gevaar. Buiten zijn werktijd mag de geleidehond loslopen, met andere honden spelen, en knuffels krijgen van anderen, want thuis is hij een goed opgevoede huishond.

Het kan ook vervelend zijn voor het baasje als de geleidehond ongevraagd aandacht krijgt van anderen. Het baasje moet bijvoorbeeld een route uit het hoofd kennen om commando's aan de hond te geven. Wanneer de hond plots wordt afgeleid, kan ook het baasje de weg kwijtraken, wat kan leiden tot onzekerheid. Deze onzekerheid kan door de hond worden opgepikt, wat vervolgens tot fouten in het geleidewerk kan leiden.

Wat gebeurt er als een geleidehond toch wordt afgeleid?

Wanneer een geleidehond aandacht krijgt van iemand anders, wordt hij afgeleid van zijn geleidewerk. Dit kan leiden tot gevaarlijke situaties voor het baasje. Een geleidehond fungeert immers als de ogen van een blinde of slechtziende persoon.

Stel je voor dat er een paal voor de persoon met een visuele handicap staat en iemand begint de hond te aaien. Het is dan gemakkelijk voor te stellen dat de persoon tegen de paal aan loopt, omdat de hond even wordt afgeleid.

Waarom mag de hond niet worden geaaid als hij rustig in de trein zit?

Op dat moment kan de hond door de aandacht plotseling opspringen. In het ergste geval wil de hond niet meer uitstappen of juist te vroeg uitstappen wanneer "die leuke persoon" op zijn bestemming aankomt.

Wat gebeurt er als de hond toch wordt gestoord tijdens zijn werk?

Als iemand een geleidehond aanhaalt en deze daarop reageert, moet de hond eerst gecorrigeerd en/of weer onder controle gebracht worden. Enthousiast worden, beginnen trekken, iets oppakken of snuffelen bij iemand is ontoelaatbaar wanneer de hond in tuig is. De hond is dan immers met iets anders bezig dan met zijn geleidewerk, wat problematisch is omdat dit gedrag vaak door anderen wordt uitgelokt.

Conclusie: Wanneer een geleidehond ongevraagd aandacht krijgt, moet het baasje de hond corrigeren en/of opnieuw onder controle brengen. Dit veroorzaakt onnodige afleiding en kan het vertrouwen tussen hond en baasje ondermijnen.

Wat zijn de lange termijn gevolgen van voortdurende afleiding?

Een groot probleem kan ontstaan wanneer de hond na verloop van tijd iedereen leuk gaat vinden en uit zichzelf aandacht probeert te krijgen van anderen. Hierdoor kan het baasje de controle over de hond verliezen, omdat de hond veel "leukere" baasjes heeft ontmoet. De hond kan dan niet goed meer werken, zal fouten maken en dit kan tot gevaarlijke situaties leiden. In ernstige gevallen moet de geleidehondenschool de hond en/of het baasje hertrainen, of de hond zelfs afkeuren. Dit kost veel tijd, energie en geld.

Mag ik een geleidehond dan echt geen knuffel geven?

Nee, een geleidehond mag absoluut niet worden gestoord tijdens zijn werk. Het is belangrijk te beseffen hoe kostbaar en uniek het gezichtsvermogen van een blinde of slechtziende persoon is. Als je een geleidehond erg lief vindt en je wilt iets met die gevoelens doen:

• Voor kinderen: In stilte een kusje toewerpen mag altijd.
• Spreek het baasje aan en niet de hond, bij voorkeur op een gewone en niet al te enthousiaste manier. Een overdreven opgewekte begroeting kan sommige geleidehonden afleiden.
• Wanneer een blindengeleidehond uitgetuigd is, is hij een gewone huishond. Je kunt het baasje vragen of je de hond mag aaien en het baasje kan dan besluiten de hond uit te tuigen. Na toestemming van het baasje mag de hond pas aandacht krijgen van anderen. Begin de hond niet direct te aaien als deze geen tuig of jasje aan heeft.
• Let op: Voedsel mag nooit door anderen aan de hond worden gegeven, ook niet als hij losloopt. Het is niet de bedoeling dat de hond steeds op strooptocht gaat, begint te bedelen, maag- en darmproblemen krijgt, te dik wordt, en... vele "Sinterklaas-baasjes" krijgt!

Praktische tips voor het omgaan met een geleidehond

Een geleidehond is meer dan een huisdier; het is een werkhond die een essentiële rol speelt in het dagelijks leven van iemand met een visuele beperking. Hieronder vind je praktische tips om zowel voor de hond als voor de eigenaar de interactie veilig, respectvol en effectief te maken.

Laat de geleidehond zijn werk doen

Een van de belangrijkste dingen om te begrijpen bij het omgaan met een geleidehond is dat de hond een specifieke taak heeft. Wanneer de hond een taak uitvoert, zoals het begeleiden van zijn eigenaar door een drukke straat, moet je hem niet afleiden. Vermijd het aaien of praten tegen de hond, aangezien dit de hond kan afleiden van zijn werk. Het kan ook verwarrend zijn voor de eigenaar, die afhankelijk is van de hond voor zijn of haar veiligheid.

Wees geduldig en respectvol

Als je een blinde of slechtziende persoon ziet met een geleidehond, wees dan geduldig en geef ze de ruimte om zich te verplaatsen. Het kan soms even duren voordat de persoon zich door drukke gebieden beweegt, omdat de hond zorgvuldig aanwijzingen geeft. Vermijd het in de weg staan van de hond of het persoon, zodat ze niet onnodig stoppen of van hun pad afwijken.

Vraag eerst, dan handelen

Als je ergens hulp bij kunt bieden, zoals het openen van een deur of het verplaatsen van een obstakel, vraag dan altijd eerst of de eigenaar van de geleidehond je hulp nodig heeft. Het is belangrijk om niet direct in te grijpen, omdat de eigenaar mogelijk zijn of haar eigen strategieën heeft om bepaalde situaties aan te pakken, zonder de hulp van anderen.

Vergeet de basisregels van veiligheid niet

Een geleidehond is getraind om zijn eigenaar te helpen zich veilig te verplaatsen. Bij het lopen met de hond in een openbare ruimte, wees extra oplettend voor mogelijke gevaren zoals auto's, obstakels op de grond of plotselinge veranderingen in het terrein. De hond zal de eigenaar begeleiden, maar er kunnen situaties zijn waarin jij extra voorzichtig moet zijn om te zorgen dat iedereen veilig blijft.

Misvattingen rond "Aai een geleidehond niet of leid hem niet af!"

Er heersen veel misvattingen over het omgaan met geleidehonden, vooral wanneer het gaat om aanrakingen en afleidingen tijdens hun werk. Geleidehonden spelen een cruciale rol in het leven van blinden en slechtzienden, en het is belangrijk om goed te begrijpen wanneer je ze wel of niet mag benaderen. Er zijn veel onduidelijkheden over de verwachtingen van zowel de hond als de eigenaar, en het is essentieel om de juiste grenzen te respecteren om hun werk niet te verstoren.

Een geleidehond moet altijd rustig en ongestoord zijn tijdens het werk

Er wordt vaak gedacht dat een geleidehond altijd stil moet blijven en ongestoord zijn werk moet uitvoeren, maar dat is niet helemaal waar. Geleidehonden hebben, net als andere honden, behoefte aan aandacht en sociale interactie, maar dit moet op de juiste momenten gebeuren. Het is belangrijk om te begrijpen dat een geleidehond getraind is om zich te concentreren op zijn taak, maar af en toe kan hij ook afgeleid worden zonder dat dit zijn werk verstoort. Als de hond echter in actie is, zoals tijdens het navigeren in drukke omgevingen, is het belangrijk om hem niet af te leiden.

Aai een geleidehond altijd niet, want dit zou de focus verstoren

Hoewel het waar is dat een geleidehond gefocust moet blijven tijdens het uitvoeren van zijn werk, betekent dit niet dat het altijd verkeerd is om de hond aan te raken. De interactie met de hond kan zelfs positief zijn als deze niet werkt. Soms kunnen korte momenten van aai of aandacht geen kwaad, zolang de hond niet bezig is met een belangrijke taak. Het is dus essentieel om het gedrag van de hond te observeren en je te baseren op de situatie. Wanneer de hond in actie is, moet je hem echter niet afleiden van zijn taak.

Alle geleidehonden reageren hetzelfde op aanraking

Elke geleidehond heeft een andere persoonlijkheid en kan verschillend reageren op aanraking of interactie. Sommige honden kunnen het leuk vinden om geaaid te worden, terwijl anderen meer afstand nodig hebben, vooral als ze aan het werk zijn. Het is belangrijk om te begrijpen dat de reactie van de hond afhankelijk is van zijn training en temperament. Daarom is het altijd goed om te vragen aan de eigenaar of het in orde is om de hond aan te raken, aangezien niet elke hond dezelfde behoefte heeft aan interactie.

Je mag een geleidehond altijd afleiden om hem te helpen wennen aan nieuwe mensen

Een veelvoorkomende misvatting is dat het goed is om een geleidehond af te leiden zodat hij kan wennen aan nieuwe mensen. Dit kan echter gevaarlijk zijn, omdat de hond zijn werk dan niet meer goed kan uitvoeren. Geleidehonden zijn opgeleid om hun eigenaar te begeleiden, ongeacht de situatie, en een onverwachte afleiding kan hun focus verstoren. Dit is vooral problematisch in situaties waarbij veiligheid essentieel is. Het is belangrijk om respectvol te zijn en de hond zijn werk te laten doen zonder onnodige onderbrekingen.

Een geleidehond is altijd beschikbaar om te knuffelen of spelen

De gedachte dat een geleidehond altijd beschikbaar is voor knuffels of spelletjes is een misverstand. Geleidehonden zijn werkhonden en hun primaire taak is om hun eigenaar te begeleiden. Hoewel ze soms ontspanning nodig hebben, is het belangrijk om te begrijpen dat de hond vaak niet in de stemming is voor spelletjes als hij in zijn werkkleding is. De eigenaar van de hond zal je kunnen aangeven wanneer het gepast is om interactie te hebben, maar het is altijd belangrijk om eerst te vragen.

Het is oké om een geleidehond te aaien als de eigenaar toestemming heeft gegeven

Het krijgen van toestemming van de eigenaar is uiteraard een belangrijke stap, maar zelfs dan moet je altijd letten op de situatie. Als de hond rustig aan de lijn zit of niet bezig is met zijn werk, kan het in sommige gevallen gepast zijn om de hond aan te raken. Echter, het is cruciaal om te weten dat toestemming van de eigenaar niet altijd betekent dat de hond op dat moment wil worden aangeraakt. Geleidehonden moeten hun focus kunnen behouden, dus het is belangrijk om de hond niet onterecht af te leiden, vooral als hij in werksituaties is.

Het is altijd duidelijk wanneer een geleidehond niet mag worden aangeraakt

Er wordt vaak aangenomen dat het altijd duidelijk is wanneer een geleidehond niet mag worden aangeraakt, maar dit is niet altijd het geval. Soms kan de eigenaar de hond meenemen in een omgeving waar hij niet direct aan het werk is, maar het is altijd goed om de situatie te evalueren. Het is belangrijk om te begrijpen dat een geleidehond, zelfs buiten werksituaties, vaak grenzen heeft als het gaat om persoonlijke ruimte. Het is essentieel om altijd de aanwijzingen van de eigenaar te volgen, en te wachten op een signaal of toestemming voordat je de hond aanraakt.

Blinden en slechtzienden kunnen zich in veel gevallen ongemakkelijk voelen wanneer mensen ongevraagd hun geleidehond benaderen. Het respecteren van de grenzen van zowel de hond als de eigenaar is cruciaal voor het welzijn van beiden.

Lees verder

• Een blindengeleidehond is ook een huishond
• Een blindengeleidehond op pensioen
• Kostenplaatje blindengeleidehonden in Vlaanderen
• Wat kan een geleidehond voor blinden en wat kan hij niet?
• Verschillende soorten assistentiehonden