Orang oetan: leefomgeving en voortplanting

De orang oetan is een grote mens aap, verwant aan de chimpansee, en de gorilla. Men onderscheidt twee soorten. De orang oetan van Borneo, en de Sumatraanse orang oetan. Maar de verschillen zijn zo moeilijk te zien dat zelfs deskundigen met het blote oog de soorten niet kunnen onderscheiden.

Algemeen

De naam orang oetan stamt van twee Maleise woorden af, 'orang' voor 'mens' en 'oetan' voor 'rimboe'. Het aantal orang oetans in de natuur wordt geschat op 50000-60000, merendeels verspreid in kleine groepen. Zoals de meeste grote apen is de orang oetig een viervoetig klimmend dier. Hij brengt het grootste gedeelte van zijn leven in bomen door. Hij gebruikt de onevenheden op de schors om zich omhoog te helpen, door middel van zijn handen en voeten.

De vacht van een orang oetan bestaat uit grof, lang en wild haar. vanaf de schouders kan dit haar wel een halve meter worden. Het bevat allerlei kleuren, van oranje tot bruinzwart of zelfs paars. hoe ouder het dier wordt, hoe donkerder de tint van de huid. Jonge orang oetans hebben een rechtopstaande bos haar op hun hoofd. Naarmate ze ouder worden gat dit meer plat liggen. Het gezicht en keel is onbehaard.

De orang oetan leeft vooral in tropische gebieden, en regenbossen. De orang oetan leeft ook binnen de natuurlijke grenzen die hij meestal niet kan overschrijden, zoals op een 2000 hoge berg, met rivieren ernaast. Het voordeel hiervan is dat het dier da nog enigzins afgeschermd is van de mens. Hij komt het meeste voor in, Sumatra. Verder leeft de orang oetan in beschermde leefgebieden, waar weinig of geen mensen komen.

De bouw

De orang oetan is duidelijk een groot dier. De mannetjes hebben een sterk sexueel dimorfisme, hierdoor bereiken ze het dubbele gewicht van de vrouwtjes. He tgezicht van een orang oetan is enigzins hol met sterk uitstekende kaken. De oorschelpen en de ogen zijn klein, ze staan dicht tegen de schedel gedrukt. De handen van een orang oetan zijn nog een stuk langer dan die van een gorilla of chimpansee. Ze bezitten enorm veel kracht. Het is bekend van een ontsnapte orang oetan in de dierentuin, die een motor boven zijn hoofd tilde en enkele meter ver gooide.

De indruk van zo'n kolossaal dier krijg je vooral wanneer je ze met gestrekt armen, ziet lopen. De orang oetan heeft wel erg korte benen. Het mannetje wordt ongeveer 1.37 m hoog. Bij het vrouwtje is dit ongeveer 1.15 m. De mannetjes hebebn ongeveer een gewicht van 75 tot 100 kilo. Bij de wijfjes id dit 35 tot 45 kg. Dit hangt af van de situatie, en leeftijd. Bij langdurige hongersnood liggen gewicht en hoogte lager.

Voortplanting

Orang oetan vechten in de paartijd om het bezit van een wijfje. Soms gaat het er heel heftig aan toe. De menstruatiecyclus van het wijfje bedraagt 29 dagen. De zwangerschap duurt ongeveer 255 tot 275 dagen. Het pasgeboren jong weegt tussen de 1,1 en 1,6 kg. Vanaf het begin klemt het jong zich vast aan zijn moeder. Meestal houdt de moeder het jong met een hand vast, om zich nog te kunnen verplaatsen.

De moeder zoogt het jong gedurende twee of drie jaar, in deze tijd neemt het geven van borstvoeding aan de baby geleidelijk af. En gedurende het eerste jaar leert het jong ander voedsel eten. In het begin kauwt de moeder dit voor. Na een jaar gaat mag het jong zelf op verkenning uit gaan. Orang oetans zijn pas na 10 jaar volgroeid. Ze worden gemiddeld 35 jaar oud.

Lees verder

• De leeuw: leefwijze en voortplanting
• De witte ijsbeer
• Jaguar: leefwijze, voortplanting en leefomgeving
• Kangoeroes: leefomgeving
• Verschillende bruine beren