Elementaire hondenpsychologie volgens Cesar Millan

Cesar Millan, de Dog Whisperer van de gelijknamige televisieserie, houdt zich bezig met het resocialiseren (‘rehabilitating’ ) van honden en het trainen van mensen voor de omgang met honden. Wat zijn Millans voornaamste inzichten op het punt van de omgang tussen mens en hond? Hoe zit het met kalme, assertieve energie van de baas? En met kalme, onderdanige energie van de hond? Wat zijn de belangrijkste behoeften van de hond?

Het gezin als roedel

Millan ziet de baas van een hond (en diens gezinsleden) als leider van de roedel. Naar zijn beleving dient de baas te begrijpen dat een hond een roedeldier is met bepaalde natuurlijke behoeften en reacties.

Kalme, assertieve energie van de leider van de roedel

Uit het overzicht met verklarende terminologie op de website van Cesar Millan komt naar voren dat dit de energie is die je als baas uitstraalt zodat je hond begrijpt dat jij de kalme en assertieve leider van de roedel bent. 'Assertief' betekent nadrukkelijk niet dat je kwaad of agressief reageert. Wie kalm en assertief is, blijft altijd begaan met zijn hond, maar heeft tegelijkertijd ook op een rustige manier overwicht.

Je emoties en lichaamshouding zijn van directe invloed op het gedrag van je hond. Kies daarom bewust voor een zelfverzekerde houding, (bijvoorbeeld door rechte schouders en je borst vooruit). Op die manier straal je kalm-assertieve energie uit.

Kalme, onderdanige energie van de hond

Als Cesar Millan spreekt over ‘calm-submissive energy’, bedoelt hij de kalme en onderdanige energie die hoort bij een ondergeschikte ('follower') in een hondenroedel. In de praktijk gaat het om de ideale energie die een hond uitstraalt in de richting van zijn baasje of baasjes (dat wil zeggen: de baas van de hond en de andere gezinsleden).

Kalme en onderdanige energie herken je onder meer aan:

• een ontspannen houding,
• naar achteren gelegde oren
• een bijna instinctief gevolg geven aan de commando’s van zijn baasjes

De belangrijkste behoeften van een hond

Volgens Cesar Millan heeft een hond een krachtige roedelleider met kalme, assertieve energie nodig om gezond en evenwichtig te blijven. Het leiderschap van de roedel blijkt in afnemende volgorde van prioriteit uit het:

• zorgen voor voldoende lichaamsbeweging
  
• corrigeren van gedrag
  
• tonen van genegenheid
  

Zorgen voor voldoende lichaamsbeweging

Loop elke dag minimaal een uur per dag met je hond. Voor jouw hond is dit dagelijks ritueel essentieel voor zijn geestelijke en lichamelijke welzijn.

Loop bijvoorbeeld ten minste twee keer per dag een half uur of, liever nog, drie kwartier met je hond. Lees de tips voor het uitlaten van je hond.

Sommige honden hebben behoefte aan intensievere beweging. Die honden maak je gelukkig als je geregeld gaat hardlopen, rolschaatsen of fietsen en hen daarbij met je mee laat rennen. Als je een hond hebt met een intensieve bewegingsbehoefte, kun je hem zijn energie laten kwijtraken op een loopband.

Laat je hond bij het uitlaten altijd naast of achter je lopen. Laat je hond nooit voor je uit lopen, want dan geef je hem het signaal dat niet jij, maar hij de leider van de roedel is. Daarmee roep je gedragsproblemen op. Je hond wordt dan onzeker over zijn rol: is hij nou een lid van de roedel of de baas? Een dergelijke verwarring bij de hond kan leiden tot agressie, nervositeit, angst en ander ongewenst gedrag.

Het uitlaten van de hond is niet alleen van belang voor de lichaamsbeweging van je hond (en tegelijkertijd ook van jou), maar het is ook een manier om de band tussen jullie te versterken.

Corrigeren van gedrag

Maak je hond op een vriendelijke, maar besliste manier duidelijk welk gedrag wel en welk gedrag niet is toegestaan. Corrigeer ongewenst gedrag consistent en wel telkens in een zo vroeg mogelijk stadium. Let in dit verband op de houding, de beweging en de gezichtsexpressie van de hond.

Bedenk hierbij dat boosheid of agressie geen uitingen zijn van kracht, maar van zwakheid en machteloosheid. Als je boos of agressie bent, mis je de noodzakelijke controle over de situatie. Met vriendelijk en beslist optreden bereik je veel meer.

Tonen van genegenheid

Toon je hond alleen genegenheid als deze kalm en onderdanig is. Anders begrijpt hij niet goed wat het gewenste gedrag is.

Bedenk dat het tonen van genegenheid in de richting van je hond op de derde plaats komt. Lichaamsbeweging komt op de eerste plaats en het corrigeren van gedrag op de tweede plaats. In de praktijk komt het vaak voor dat iemand meer energie investeert in het tonen van genegenheid dan in het zorgen voor voldoende lichaamsbeweging, en dat is vragen om probleemgedrag van de hond.

Opvallend is dat een gezonde hondenvoeding niet door Millan wordt genoemd bij de belangrijkste behoeften van de hond. Ook de bescherming van honden tegen gevaar van buitenaf staan op deze ranglijst van Cesar Millan niet hoog genoteerd.

Het essentiële verschil tussen een hond en een mens

Bedenk dat een hond andere behoeften heeft dan een menselijk wezen. Sommige mensen behandelen hun hond als hun kind of ander familielid, maar daar wordt de hond niet gelukkig van. Het zorgen voor lichaamsbeweging en het corrigeren van gedrag is aanzienlijk belangrijker voor het geluk van je hond dan het feit dat hij genegenheid krijgt.

Honden ervaren de wereld anders dan mensen. Wij mensen nemen volgens Millan eerst waar met behulp van onze oren, dan onze ogen en ten slotte met onze neus. Honden daarentegen gebruiken achtereenvolgens de neus, daarna hun ogen en dan pas hun oren. Als je kennismaakt met een hond, is het van belang die volgorde in acht te nemen. Laat een hond eerst in alle rust aan je ruiken. Pas daarna geef je eventueel de mogelijkheid tot oogcontact of maak je geluiden (Millan gebruikt liever klanken als tsch of tssst in plaats van normale mensentaal) in de richting van de hond. Op die manier bouw je vertrouwen en respect op.

Hoe herken je een evenwichtige hond?

Een evenwichtige hond is een kalm en onderdanig lid van de roedel. Hij krijgt voldoende lichaamsbeweging en aanwijzingen over gewenst gedrag. In de derde plaats ontvangt hij genegenheid van zijn baas.

Boeken en dvd’s met de inzichten van Cesar Millan

Inmiddels is er een flink aantal boeken en dvd’s te koop met de inzichten van Millan over het socialiseren van honden en het trainen van mensen in de omgang met hun hond.

Special: Wat heeft je hond nodig?

Dit artikel maakt deel uit van de special Wat heeft je hond nodig? In de artikelen die bij deze special horen, komen onder meer onderwerpen als zin en onzin over speciaal hondenvoer, tips voor het uitlaten van je hond, en de bescherming van je hond tegen aanvallende vogels aan de orde.

Lees verder

• Hondenvoer speciaal voor kleine honden: zin of onzin?
• Hoe bescherm je je hond tegen aanvallende vogels?
• Tips voor het uitlaten van je hond
• Wat voor honden vallen een mens aan?
• Hoe voorkom je een aanval van een onbekende hond?