Ziekten en kwaaltjes bij konijnen

Konijntjes zijn heel geliefd bij kinderen. Dat geldt ook voor cavia's en hamsters. Het konijn is rustig van aard, maar kan plotseling schrikachtig worden en dan gaan bijten en krabben. Bijvoorbeeld als u hem verkeerd oppakt. U kunt konijntjes dus beter niet alleen laten bij peuters en kleuters. Ook hebben konijnen een goede verzorging nodig, zoals alle huisdieren. Veel ziekten en kwalen kunnen daarmee voorkomen worden. Pas op als u meer dan één konijn houdt. De voortplantingsdrift van langoor is immers spreekwoordelijk.

Inhoud

• Het konijn als huisdier
• Een of twee konijnen?
• Konijnenrassen
• Verzorging en voeding van het konijn
• Nagels en tanden
• Het gezonde konijn
• Het zieke konijn
• Diarree
• Haarballetjes
• Hittestuwing
• Maden
• Luchtweginfectie
• Vergiftiging
• Andere wetenswaardigheden over konijntjes

Het konijn als huisdier

Het konijn (Oryctolagus cuniculus) behoort tot de orde der haasachtigen en werd door de eeuwen heen gefokt om het vlees en de vacht. Ook de Romeinen hielden ze achter omheiningen. Pas in de 19de eeuw werd het konijn als huisdier populair. Langoor heeft twee paar snijtanden in de bovenkaak, in tegenstelling tot de andere knaagdieren. Ook eet het konijn ’s ochtends zijn eigen keutels op om ervoor te zorgen dat de voedingsstoffen beter worden opgenomen dankzij speciale bacteriën in de dikke darm.

Een of twee konijnen?

Als u een konijntje aanschaft voor de kinderen moet u erop letten dat het gezond is en een goede verzorging gewaarborgd is. Neem er liefst eentje dat niet ouder is dan zes weken. Jonge konijnen wennen immers sneller aan menselijk contact en het feit dat ze ‘vaak’ worden opgepakt. Konijnen kunnen zich namelijk schrikachtig en nerveus gedragen. Pak ze voorzichtig maar kordaat op, dus niet aarzelend. Want zodra een konijn onzeker wordt, krijgt hij de neiging om te bijten.

Het konijn vastpakken
Neem langoor altijd met een hand bij de oren én het nekvel vast. Met de andere hand ondersteunt u de achterpoten om te voorkomen dat hij gaat schoppen. Het is gezelliger en leuker als konijnen met z’n tweetjes zijn. Zet liefst geen mannetjes bij elkaar. Hun territoriumdrift is meestal zeer sterk. Ze gaan elkaar dan krabben en schoppen. Er zijn allerlei manieren om bij konijnen aan gezinsplanning te doen, zoals steriliseren.

Konijnenrassen

Er zijn talloze rassen en variëteiten. Ze stammen af van het Europese wilde konijn. Er zijn grote verschillen in lichaamsgrootte en gewicht, van het dwergkonijntje tot de Vlaamse reus die tot 12 kilogram kan wegen. Heel geschikt als huisdier zijn:

• Hollands dwergkonijntje. Een zeer klein konijn en mede om die reden het populairst bij kinderen.
• Himalayakonijn. Dit konijn heeft karakteristieke zwarte vlekken. Deze konijnen zijn nogal groot, maar wel rustig van aard.
• Hollander. Levendig konijn, geliefd als huisdier. Ze worden niet echt groot.
• Chinchillakonijn. Een oud, Engels ras met een zilverachtige vacht.

Verzorging en voeding van het konijn

Allereerst heeft langoor een geschikt konijnenhok nodig van minstens 1 meter lang en 60 centimeter hoog en diep. Die afmetingen gelden trouwens voor de kleine rassen. Hoe groter het konijn, hoe groter de kooi hoort te zijn, die uit twee compartimenten bestaat: een daghok – voorzien van fijnmazig draadgaas – en een nachthok met een sluipgat. Het konijn moet in alle compartimenten languit kunnen liggen. Zorg altijd voor veel strooisel, zoals stro en hooi. Het strooisel mag bovendien niet schimmelig of te stoffig zijn. Maak het konijnenhok minstens om de twee, drie dagen schoon.

Waterflesje en voerbak
Er zijn speciale waterflesjes voor konijnen in de handel. Een stenen voerbakje is ideaal. Ze kunnen het niet omschoppen als ze door het hok huppelen. Geef het konijn allerlei soorten groenvoer. Spruitjes, kool (met mate), knollen en peultjes met erwten vindt hij heerlijk. Konijnen zijn vooral dol op koolbladeren. Pas op met te veel sla en fruit, want langoor krijgt daar diarree van. Koop geperste korrels en ander gemengd droogvoer in kleine hoeveelheden. De voedingswaarde daalt namelijk bij langdurige opslag of als er vocht bij komt.

Nagels en tanden

Meestal slijten de nagels vanzelf als langoor veel huppelt en graaft. Knip ze kort met een nageltangetje tot ongeveer een halve centimeter boven het roze gedeelte, waarin de bloedvaten lopen. Tanden die scheef staan, groeien door. Dit probleem komt vrij vaak voor bij tamme konijnen. Ook kunnen de kiezen en snijtanden doorgroeien doordat het konijn verkeerde voeding krijgt. Hij gaat dan kwijlen en eet nauwelijks meer.

Knagen
Ga naar de dierenarts om het gebit van langoor te laten controleren en om te kijken wat eraan gedaan kan worden. Geef hem ter voorkoming van dit probleem naast korrels voldoende groenvoer en hooi. Hij moet met andere woorden voortdurend kunnen knagen.

Het gezonde konijn

Een gezond konijn is overdag actief. Er zijn veel kenmerken die erop duiden dat uw konijn gezond is, zoals:

• Rustige, regelmatige ademhaling.
• Geen afscheiding in de ooghoeken.
• Schone neus.
• Gladde vacht (geen zwellingen of knobbels in de huid).
• Geen doorgegroeide snijtanden.
• Glanzende, schone pels.
• Geen afscheiding in de oorschelpen.

Het zieke konijn

Laat om te beginnen uw konijn vaccineren tegen myxomatose en VHE (viraal hemorragisch syndroom). Het zijn fatale konijnenziekten. Controleer langoor regelmatig op symptomen die erop wijzen dat er iets aan de hand is, zoals een loopneus, een klitterige vacht, een snelle ademhaling, kwijlen en diarree. Veel voorkomende ziekten en kwaaltjes zijn:

Diarree

Meestal is een infectie de oorzaak. Of verkeerde voeding. Geef eventueel een tijdje geen groenvoer.

Haarballetjes

Ze vormen zich in de maag. De symptomen zijn gebrek aan eetlust en een opgezwollen buik. Meestal is het toedienen van paraffine (5 cc) afdoende.

Hittestuwing

’s Zomers moeten konijnen in de schaduw kunnen liggen, anders krijgen ze het al gauw te warm. Zorg ook voor voldoende schoon water! De symptomen van hittestuwing zijn lusteloosheid en hijgen.

Maden

Meestal in combinatie met diarree en een vieze vacht. Vliegen leggen dan eitjes in de pels, de maden kruipen daarna in de huid van het konijn. Voorkom dit probleem met een goede hygiëne en vachtverzorging.

Luchtweginfectie

Konijnen hebben daar best vaak last van, vooral bij slechte ventilatie. De symptomen zijn een loopneus en hijgen. Meestal wordt antibiotica voorgeschreven.

Vergiftiging

De boosdoeners zijn doorgaans planten die giftig zijn voor het konijn, zoals vlierbes, helmkruid en nachtschaduw. Langoor krijgt dan tics, is lusteloos en heeft diarree. Ga in dat geval meteen naar de dierenarts, eventueel met een blad van de plant die hij gegeten heeft.

Andere wetenswaardigheden over konijntjes

Een konijn kan goede maatjes worden met de cavia. Kies dan wel liefst een dwergkonijntje (wijfje). De grotere rassen zijn nogal onderdrukkend van aard. Langoor is trouwens zindelijk te krijgen. Als u hem vrij laat rondlopen in huis zal hij op een vast plekje zijn behoefte gaan doen. Een kattenbak zal hij op die plaats meestal wel accepteren. U kunt langoor met enige training zelfs laten meelopen aan de lijn. Wist u trouwens dat de snijtanden van een konijn jaarlijks 12 centimeter groeien? En dat zijn tong bijna 18.000 smaakpapillen bevat? Ter vergelijking: de mens heeft er ca. 10.000.

Lees verder

• Ziekten en kwaaltjes bij cavia's
• Ziekten en kwaaltjes bij hamsters
• Ziekten en kwaaltjes bij goudvissen
• Zieke en verzwakte dieren verzorgen zich niet