Verzorging van kippen in de winter

De meeste kippen kunnen in de winter prima buiten blijven. Ze vinden het heerlijk om lekker rond te lopen en de kou kunnen ze goed hebben. Er zijn natuurlijk wel een aantal punten waar je in de winter extra op moet letten. Zeker als het vriest of sneeuwt is het verstandig om de kippen, het hok en de watervoorziening goed bij te houden. Maar het warm houden van kippen tijdens koude winterdagen of -nachten is echt niet nodig. De dieren zijn namelijk prima in staat om zichzelf warm te houden.

Kippen tijdens de winter

Kippen kunnen over het algemeen goed tegen de kou. De meeste kippen kunnen tijdens koude winterdagen dan ook gewoon buiten blijven. Er zijn wel een aantal punten waar tijdens koude winterdagen op gelet moet worden. Zo moet men ervoor zorgen dat het drinkwater van de kippen niet bevroren is. Ook moeten de kippen zijn voorzien van voldoende voer voor extra energie om warm te blijven. Verder is een tochtvrij hok met voldoende warme bodembedekking een fijn verblijf voor de kippen tijdens de nacht. Tenslotte zorgt voldoende beschutting en een goede verzorging van de lellen, kammen en poten ervoor dat de kippen onbezorgd de winter doorkomen.

Water

Water is voor kippen erg belangrijk. Zonder vers drinkwater zullen kippen stoppen met eieren leggen. Als er sprake is van uitdroging zullen de kippen zwakker worden en in het uiterste geval kunnen ze eraan dood gaan. Bij vorst kan het drinkwater van de kippen gaan bevriezen. Als er alleen nachtvorst is, is het redelijk makkelijk om te zorgen voor vers drinkbaar water. Kippen zitten 's nachts namelijk meestal in het nachthok en zullen niet gaan drinken. Het beste kan men daarom het drinkwater tijdens de nachten binnen zetten en 's morgens vroeg weer buiten zetten. Ook kan je er voor kiezen om de drinktoren 's nachts leeg te maken en de volgende ochtend weer te vullen. Het zorgen voor onbevroren water is lastiger wanneer het overdag ook vriest. Er zijn verschillende manieren om het water vorstvrij te houden:

• Vul de drinktoren met lauw water en ververs het regelmatig gedurende de dag. Probeer het water op een plek te plaatsen waar de zon schijnt. Bij lichte vorst zal twee keer per dag verversen voldoende zijn, maar bij echte koude dagen kan het nodig zijn om het water vaker te verversen.
• Gebruik een verwarmingselement dat je onder de drinktoren plaatst. Check wel regelmatig of het water ijsvrij is.
• Koop een tweede drinktoren en zet deze gevuld bij de verwarming. Indien het water buiten bevroren is kan je gemakkelijk de drinktorens omwisselen en het bevroren water binnen laten ontdooien.

Er zijn ook een aantal tips voor dingen die je vooral niet moet doen om het water ijsvrij te houden:

• Voeg geen zout, suiker of antivries toe aan het water. Dit is ongezond voor de kippen.
• Geef geen heet water. De waterdamp kan namelijk zorgen voor bevriezing van de kam en lellen.
• Geef geen water uit een metalen drinkbak of drinktoren. De kam van de kippen kunnen er bij vorst aan gaan plakken.

Voer tijdens de winter

Tijdens koude dagen hebben kippen extra voer nodig. Om hun lichaam warm te houden verbruiken ze namelijk meer energie. Daarbij is de stofwisseling tijdens de winter hoger. Het beste is om voedzaam voer te geven met extra koolhydraten. Granen als mais en zonnebloempitten zijn energierijk en voedzaam. Ook groenvoer, fruit en insecten zijn een lekker en voedzaam extraatje. Geef liever geen vetbollen voor vogels of gekookte rijst of pasta. Hier zitten namelijk te weinig voedingstoffen in voor de kippen en dit voedsel kan ook problemen geven met de spijsvertering.

Beschutting

Niet noodzakelijk, maar wel comfortabel voor de kippen, is wat extra beschutting. Zorg er vooral voor dat de kippen niet op de tocht zitten en geef ze voldoende plekken om te schuilen bij regen, hagel of sneeuwbuien. Zo kun je een ren verplaatsen voor een schutting, of de ren bedekken met bijvoorbeeld hout. Ook een verhoogd nachthok biedt mogelijkheden om onder te schuilen.

Eieren rapen

Hoewel je het hele jaar door dagelijks eieren zou moeten rapen, is dit bij strenge vorst extra belangrijk om de kwaliteit van de eieren te behouden. Eieren bestaan namelijk voor meer dan de helft uit water en kunnen gemakkelijk bevriezen. Bevroren eieren zullen openbarsten waardoor de eieren niet meer bruikbaar zijn. Bovendien zal het rommel geven wanneer de eieren bij dooi nog steeds in het hok liggen.

Nachthok

In Nederland en België komt nachtvorst geregeld voor. Het is dan ook belangrijk om het nachthok goed bestand te maken tegen koude nachten. Omdat kippen goed tegen kou kunnen, is het verwarmen van het nachthok niet nodig. Het kan er zelfs voor zorgen dat de kippen ziek worden doordat het temperatuurverschil tussen binnen en buiten groter wordt. Het hok moet tochtvrij zijn, maar toch voldoende ventilatie hebben om vochtophoping te voorkomen. Ook een dikke laag bodembedekking is comfortabel voor de kippen. Vooral aubiose en hennepvezel zijn goede bodembedekkers, omdat deze weinig vocht opnemen. Stro is een geschikte bodembedekker om warmte vast te houden. Houtkrul, beukensnippers en hooi zijn minder geschikte bodembedekkers in de winter, omdat deze materialen juist vocht vasthouden dat kan bevriezen. Tenslotte is het goed om de kippen niet in een te groot nachthok te laten slapen. kleinere hokken worden namelijk sneller warm door de eigen lichaamswarmte.

Bescherming van lellen, kammen en poten

Bij echte strenge vorst is het mogelijk dat de kammen of lellen van de kippen bevriezen. Ook kunnen poten met veren, zoals bij sabelpoten, bevriezen. Lellen en kammen kun je insmeren met vaseline. Bij aanhoudende vorst kun je het beste elke week een keer smeren. Bij alleen nachtvorst is om de week smeren voldoende. Voetbevedering moet regelmatig op ijs gecontroleerd worden. Eventueel kan ijs met een föhn verwijderd worden.

Sneeuw

Hoewel kippen goed tegen sneeuw kunnen, zullen de dieren het op prijs stellen als de ren of het buitenverblijf sneeuwvrij gemaakt wordt. Kippen kunnen namelijk niet goed scharrelen tussen de sneeuw en zullen zich sneller gaan vervelen. Sneeuw moet ook altijd van het dak van een ren of nachthok gehaald worden. Niet alle daken zijn namelijk goed bestand tegen de zware sneeuw en er bestaat een mogelijkheid dat de daken instorten of kapot gaan.

Niet winterharde kippenrassen

Hoewel bijna alle rassen goed tegen de kou kunnen, zijn er een aantal rassen die niet bestand zijn tegen koude winters. Serama’s en vechtrassen zoals Ko Shamo kunnen niet buiten blijven bij temperaturen onder het vriespunt. Deze rassen komen van oorsprong uit warme gebieden en zijn niet ingesteld op vorst. Deze kippen kunnen in een verwarmde schuur of een verwarmd hok gehouden worden. Het hok kan bijvoorbeeld verwarmd worden met warmtelampen of een verwarmingselement.

Lees verder

• Verzorging van kippen in de zomer
• Help, mijn kip legt geen eieren
• Hoe bescherm je kippen tegen roofdieren en roofvogels
• Zo legt je kip veel eieren
• Voeding voor legkippen, wat is goede voeding voor legkippen?