Giftige bloemen en planten voor huisdieren

Giftige bloemen en planten kunnen problemen veroorzaken voor onze dieren. Vergiftigingen komen nog vaak voor. Dat geldt niet alleen voor dieren die bij ons in huis wonen; ook paarden en geiten zijn niet voor alles veilig. Helaas valt het niet mee om aan te geven wat er nu precies giftig is voor welke dieren, want daarvoor zijn er teveel mogelijkheden. Dit artikel biedt dan ook geen totaaloverzicht, maar wel een lijst van de grootste boosdoeners en een leidraad in het omgaan met giftige planten. De mate van giftigheid verschilt natuurlijk per plant, net als de noodzaak deze uit onze huizen en tuinen te weren. Men kan daar het beste verstandig mee omgaan, zonder overmatig bezorgd te worden.

Het kan ook per diersoort verschillen of zelfs per individueel dier. Vandaar dat u uiteindelijk zelf een inschatting moet maken over planten die u nog wel wilt toestaan en welke niet. De hieronder gegeven informatie kan helpen bij het maken van die keuzes.

Artikelindeling

• Artikelindeling
• Verschillen per plantsoort
• Verschillen per dier
• Kunnen dieren giftige planten zelf herkennen?
• Vogels in huis en kamerplanten
• ASPCA
• Lijst van giftige bloemen en planten
• Nadere informatie over giftige planten
• Wat te doen bij een vergiftiging

Verschillen per plantsoort

Sommige bloemen en planten uit de onderstaande lijst (zoals bijvoorbeeld de taxus) zijn bijzonder giftig voor alle diersoorten (en eventueel ook voor ons mensen) en kunnen dus het beste wel uit huis of tuin geweerd worden als u huisdieren heeft.

Hoe kunt u nu het beste omgaan met planten waarbij het minder duidelijk ligt? In het algemeen is het verstandig om voor alle bloemen en planten die in uw huis of tuin staan of die u daar in wilt zetten, na te gaan of ze misschien giftig zijn voor uw specifieke huisdieren. In principe zult u van veel planten al weten of ze giftig zijn of niet en onderstaande lijst kan daar ook bij helpen. Voor onbekende exemplaren of twijfelgevallen kunt u beter van toepassing zijnde lijsten of een expert (bijvoorbeeld een medewerker van het tuincentrum of uw dierenarts) raadplegen. Onder dit artikel staan ook diverse weblinks die u verder kunnen helpen.

Daarna kunt u bepalen of het nodig is een bepaalde plant weg te halen of te laten. Dat hangt van de situatie af. Hoe giftig is de plant precies? Hoe groot is de kans dat uw dier er aan komt? Denk er bij kamerplanten en snijbloemen aan dat er blaadjes af kunnen vallen of dat de pot of vaas kan omvallen. Het maakt dus niet altijd uit of de plant hoog genoeg staat.

Bij tuinplanten is het niet altijd gemakkelijk ze weg te halen. Dat hoeft vaak ook niet persé. De meest risicovolle momenten in de tuin ontstaan als u gaat snoeien en er snoeiafval op de grond valt. Dat willen dieren nog wel eens oppakken om mee te spelen. Ook honden of katten, die normaal gesproken geen groenvoer eten, willen het baasje nog wel eens komen helpen in de tuin. Als u mogelijkerwijs giftige planten in uw tuin heeft, doet u er dus goed te zorgen uw dieren uit de buurt te houden als u gaat snoeien.
Blijken planten in uw tuin erg giftig, kunt u ze beter wel weghalen.

Verschillen per dier

De risico's kunnen ook per diersoort verschillen. Dat komt in eerste instantie omdat sommige bloemen en planten alleen voor bepaalde soorten giftig zijn en voor anderen niet. Maar dat is niet het enige. Ook de kans dat dieren in aanraking komen met zo'n plant kan verschillen, waardoor sommige soorten meer risico lopen dan anderen. Dieren die gewend zijn groenvoer te eten, zullen bijvoorbeeld sneller iets verkeerds oppikken dan diersoorten die zich daar totaal niet voor interesseren.

Vervolgens kan er ook verschil zijn per individu. De ene hond of kat zal sneller met afgevallen bladeren spelen dan de andere. Sommige konijnen eten alles dat groen is meteen op, andere weten beter. Houdt uw dier wat dat betreft een beetje in de gaten, zodat u de risico's goed in kunt schatten.

Het moge duidelijk zijn dat het gewicht van een dier een rol speelt bij de risico's die het loopt. In het algmeen geldt dat hoe zwaarder een dier weegt, hoe meer het kan hebben. Bij kleine dieren is er dus meer voorzichtigheid geboden dan bij grote.
Dat neemt niet weg dat ook grote dieren gevaar kunnen lopen. Sommige planten zijn zo giftig dat zelfs een groot dier al door een relatief kleine hoeveelheid geveld kan worden. Een bekend voorbeeld daarvan is de taxus die ook voor paarden al snel teveel is. Dus al zal het gevaar bij een groot dier kleiner zijn, het is toch van belang om de aanwezige vegetatie te controleren.

Kunnen dieren giftige planten zelf herkennen?

Veel dieren in het wild hebben een instinct voor giftige bloemen, planten en eventueel ook paddestoelen. Bij onze gedomesticeerde huisdieren kan het echter verschillen of dat instinct nog steeds aanwezig is. Sommige dieren weten het feilloos, anderen weten het nog half en sommigen weten er niks meer van. Hoe dat met uw dier(en) zit, kunt u hooguit op de langere termijn bepalen. Beter is het dus om er maar niet op te gokken.

Vogels in huis en kamerplanten

Wie (dwerg)papegaaien, parkieten, kanaries of andere vogels in huis heeft, zal deze toch met enige regelmaat los laten rondvliegen. Of zou dat tenminste moeten doen, want vogels hebben dat wel nodig. Dat kan met name met papegaaien en parkieten problemen opleveren, omdat deze nogal eens aan kamerplanten pikken als ze los zijn. Dat is niet alleen slecht voor de vogel, maar ook voor uw plant, die er bovendien niet mooier op zal worden.

Gelukkig is het niet nodig al uw kamerplanten het huis uit te doen, vanwege de parkiet. In plaats daarvan kunt u, voordat de vogel los mag, alle planten afdekken met een doek.

ASPCA

Hieronder volgt een lijst van veel voorkomende planten die nog regelmatig vergiftigingen bij huisdieren veroorzaken. Deze lijst is samengesteld door de ASPCA, De American Society for the Prevention of Cruelty to Animals. Dat is de Amerikaanse zusterorganisatie van de Dierenbescherming. Hij werd in 1866 opgericht en is daarmee één van de oudste organisaties ter bescherming van dieren ter wereld. Tegenwoordig is het bovendien één van de grootste en bekendste.

De ASPCA heeft een speciaal Animal Poison Control Center opgericht om het aantal vergiftigingen van huisdieren terug te dringen en de schade te verminderen. Dit centrum behandelt en documenteert meldingen van vergiftigde huisdieren, geeft advies en doet onderzoek. De onderstaande lijst is samengesteld op basis van de bij hen binnengekomen zaken.

Lijst van giftige bloemen en planten

De lijst wordt weergegeven op alfabetische volgorde en dus niet op mate van giftigheid.

Amaryllis

Deze plant met grote bloemen is vooral rond Pasen populair. Hij bezit echter giffen die braken, depressie, diarree buikpijn, overdadige speekselvorming, gebrek aan eetlust en rillingen kunnen veroorzaken.

Azalea of Rhododendron
Deze struiken bezitten zogeheten grayanotoxinen. Deze kunnen bij dieren braken, kwijlen, diarree en problemen met het cenrtrale zenuwgestel veroorzaken. Ernstige vormen van azaleavergiftiging kunnen zelfs leiden tot een coma of de dood.

Bloembollen van met name tulpen en narcissen

Als dieren deze eten kunnen ze problemen met de spijsvertering of het centrale zenuwstelsel krijgen, gaan kwijlen, hun eetlust verliezen en stuiptrekkingen of een onregelmatige hartslag krijgen.

Castorzaad van de Wonderboom

Deze zaden zijn de leveranciers van ricine, een welbekend gif. Inname kan ernstige buikpijn, kwijlen, overgeven, diarree, grote dorst en gebrek aan eetlust veroorzaken. Ernstige gevallen kunnen leiden tot uitdroging, spierspasmen, rillingen, toevallen, coma en overlijden.

Chrysanthemum

Het zijn populaire planten, maar ze bezitten pyrethrines die maag- en darmklachten tot gevolg kunnen hebben, waaronder kwijlen, overgeven en diarree. Soms is er ook sprake van depressie en/of verlies van coördinatie. Ieder onderdeel van de plant kan hiervoor verantwoordelijk zijn.

Cyclamen

Deze bloeiende kamerplant beschikt over het gif cyclamine, dat zich met name concentreert in de wortels. Het veroorzaakt problemen met de spijsvertering, waaronder intens braken. In een enkel geval kan het ook de dood tot gevolg hebben.

Dieffenbachia
Dit is een populaire kamerplant die behoort tot de familie van Aronskelken. Hij bezit echter kristallen die, wanneer er op wordt gekauwd of wanneer ze worden doorgeslikt, ernstige irritaties aan de mondholte en de keel tot gevolg hebben. Ook kan de rest van het spijsverteringskanaal geïrriteerd raken.

Herfstkrokus

Deze plant kan irritatie aan de mond, overgeven met bloed, diarree, shock, orgaanschade en aantasting van het beenmerg teweegbrengen.

Kalanchoë

Deze vetplant bezit onderdelen die irritaties aan het spijsverteringskanaal kunnen veroorzaken, alsmede stoffen die kunnnen leidden tot hartritmestoornissen.

Klimop
Niet alle klimop is giftig, maar wel de volgende soorten:

• Hedera helix. Dit is de in Europa meest voorkomende soort klimop. Huisdieren die het binnekrijgen kunnen last krijgen van braken, buikpijn, overmatige speekselvorming en diarree.
• Schefflera. Hierin zitten kalkkristallen die irritatie en een brandend gevoel aan de mond, tong en lippen, excessief kwijlen, overgeven en moeilijkheden met slikken teweeg kunnen brengen.

Lelies

Deze bloemen zijn bijzonder giftig voor katten, al weet men nog niet waar dat door komt. Katten kunnen er ernstige problemen aan hun nieren van krijgen, zelfs al bij heel kleine hoeveelheden. De kattenliefhebber weert deze planten dus liever uit huis en tuin.

Lepelplant

Net als de Dieffenbachia behoort deze plant tot de Araceae, de Aronskelkfamilie. Hij heeft vergelijkbare kristallen die vergelijkbare klachten aan mond en keel veroorzaken.

Marihuana

Uw huisdieren gaan zich niet prettiger voelen van de cannabis sativa. Inname zal eerder leiden tot problemen met het centrale zenuwstel en incoördinatie, alsmede tot braken, diarree, kwijlen, een verhoogd hartritme en mogelijk zelfs toevallen of een coma.

Oleander

Alle onderdelen van deze plant zijn giftig. Ze bevatten hartversterkende glycosiden die serieuze aandoeningen kunnen veroorzaken, waaronder samentrekkingen van maag en darmen, abnormale hartfuncties, onderkoeling en mogelijk zelfs de dood.

Taxus

Dit is een bijzonder giftige conifeer. De giftige stof heet taxine. Het werkt in op het centrale zenuwstel, waardoor rillingen, incoördinatie en ademhalingsmoeilijkheden ontstaan. Verder kan het ernstige problemen aan het maagdarmkanaal en hartfalen veroorzaken, wat tot het overlijden van het dier kan leiden. Daar is vaak maar een relatief kleine hoeveelheid voor nodig.

Sago Palm

Alle onderdelen van deze plant zijn giftig, maar de zaden het meest. Het inslikken van maar één of twee van deze zaden kan al serieuze schade veroorzaken! Daaronder zijn: braken diarree, depressie, toevallen en leverfalen.

Nadere informatie over giftige planten

Lijsten met planten die giftig zijn, zijn vaak erg lang, nooit volledig en bovendien verschillend per dier. Hetzelfde geldt voor lijsten met daarop planten die juist ongevaarlijk zijn. Kijk voor verdere informatie op de site van de ASPCA.

Lees verder

• Top 10 vergiftigingen van huisdieren
• Gevaarlijk voedsel voor huisdieren
• Konijnen los in huis en in de tuin
• Als je konijn of cavia dood gaat
• Cavia's: rui, tanden, kwaaltjes en wondjes