Wat hoort een paard?

Wat hoort een paard? Paarden horen beter dan mensen. Iedereen die wat met paarden doet, heeft wel eens meegemaakt dat het paard schrok van niets. Althans, in onze oren niets. Maar niet in de oren van het paard. Die had iets gehoord wat wij niet hoorden. Als paardeneigenaar moeten we onze aanpak op dergelijke dingen aanpassen. Goed om te weten dus hoe het nou allemaal zit met de oren van het paard!

Inhoud


De oren

Een paard heeft een bijzonder goed ontwikkelt gehoor. Alles is precies afgestemd om als prooidier alles in de gaten te kunnen houden. De oren zijn groot en beweeglijk. Elk oor kan bijna 180 graden draaien. Zo kunnen paarden geluiden uit alle richtingen horen. Dat helpt ze om precies te lokaliseren waar een geluid vandaan komt. Door een oor op een geluid te richten, kunnen ze een bepaald geluid uit anderen geluiden filteren en precies lokaliseren waar het vandaan komt. Voor ons is het moeilijk voor te stellen, maar paarden kunnen ook met elk oor in verschillende richtingen luisteren door de oren op verschillende geluiden te richten. Ze kunnen bovendien storende omgevingsgeluiden weg filteren wat voor de ruiter erg prettig is omdat het paard zachte stemhulpen daardoor in een lawaaierige omgeving nog kan horen. Hier is een aparte hersenfunctie voor nodig en zeer precieze controle over de oorspieren. Elke oor heeft dan ook 60 spieren waarmee het heel precies gedraaid kan worden!

Hoe goed horen paarden?

Paarden hebben een goed gehoor ontwikkeld. Ze horen 10 tot 20 keer beter dan de mens. De speciale trechtervorm van het oor versterkt geluiden. Paarden horen dus geluiden die wij als mens niet horen. Dat verklaart waarom een paard soms schrikt terwijl er volgens onszelf niets aan de hand is.

Paardenoren zijn erg gevoelig voor harde en hoge geluiden. Veel paarden voelen zich daarom niet prettig in een lawaaierige omgeving. Wanneer een paard naast een drukke weg staat of vlak bij een vliegveld kan dat de oorzaak zijn waarom het dier zich niet helemaal kan ontspannen. We kunnen dit vergelijken met wanneer wij continu in een discotheek staan! Zo hard is dit voor een paard.

Ook sissende geluiden en zeer lage geluiden zijn vervelend voor het paard. Een spuitbus of remmende vrachtwagen vinden paarden daarom in eerste instantie eng. Het irriteert hun trommelvliezen.

Het gehoor van het paard neemt met de jaren af. Net als bij de mens. Ook wordt het paard in de loop van de jaren minder gevoelig voor hoge tonen.

Oriëntatie

Er zijn verschillende onderzoekers die van mening zijn dat een paard zijn gehoor gebruikt om zich te oriënteren. Wanneer een paard iets engs ziet, beweegt het zijn hoofd naar benden en gaat het snuiven. Het voorwerp en de omgeving weerkaatsen het geluid van het snuiven. De paardenoren analyseren de geluiden en dat helpt het paard te bepalen om wat voor voorwerp het gaat. Dit is een beetje vergelijkbaar met de sonar van walvissen en dolfijnen.

Paarden herkennen geluiden heel erg goed. Ze kunnen bijvoorbeeld aan de voetstappen horen of hun baas er aan komt of dat het iemand anders is. Ook het geluid van de stem van een persoon herkennen ze. Zo kunnen ze onderscheiden wat voor hen belangrijk is of niet.

Orenspel

Aan het orenspel van het paard kan goed afgelezen worden hoe zijn gemoedstoestand is.
  • Oren rechtop naar voren: Het paard is vrolijk en alert. Het kan ook nieuwsgierigheid of interesse betekenen. Het paard kijkt dan wat er voor hem is en zal bijvoorbeeld ook snuffelen en zijn hoofd bewegen om een goede indruk te krijgen van het voorwerp. Wanneer het paard het hoofd erg hoog draagt en eventueel wat snuift of zijn spieren spant is het gespannen. Het paard is dan helemaal gericht op datgene wat spannend is.
  • Oren naar achteren: De meeste mensen denken dat een paard met de oren naar achteren boos is. Dit is echter niet altijd het geval. Het paard is alleen boos als het de oren plat in de nek drukt. Daarnaast zal de boosheid te zien zijn aan rest van de lichaamstaal; bijvoorbeeld staart zwiepen, Smalle neusgaten, het hoofd op en neer doen, stampen enzovoorts. Wanneer het paard zijn oren naar achteren heeft gericht zonder ze plat in de nek te drukken, probeert hij te horen wat er achter hem is. Dit zien we bijvoorbeeld wel eens bij paarden die achteraan lopen bij een bosrit. Ook kan het een teken van ontspanning zijn. Een paard dat op rust staat heeft zijn oren soms lichtjes naar achteren. Verder kan het betekenen dat het paard pijn heeft en soms doen paarden dit als ze zich concentreren.
  • Oren opzij: Het paard is ontspannen. De oren hangen meer dan dat ze staan. Dit is vaak te zien als een paard op rust staat, maar soms ook bij een paard dat ontspannen is tijdens het rijden.
  • Eén oor een andere kant op: wanneer het paard zijn oren in twee verschillende richtingen heeft, richt hij zich op twee verschillende geluidssignalen. Tijdens het rijden heeft het paard bijvoorbeeld één oor gericht op de ruiter en één op iets anders.
  • Beweeglijke oren: Door zijn oren te draaien, houdt het paard de omgeving goed in de gaten. Dit is ook vaak te zien bij een gespannen en zenuwachtig paard.

Gevolgen voor de paardeneigenaar

Omdat paarden veel meer horen dan wij mensen, kunnen ze schrikken van een geluid wat wij zelf niet gehoord hebben. Het heeft geen enkele zin om het paard hier voor te straffen. Het zal hierdoor alleen meer schrikken. Stel het paard gerust en rijd met duidelijke hulpen verder zodat het weet dat het op de ruiter kan vertrouwen.

Een harde of hele hoge stem gebruiken is niet prettig voor het paard. Zijn oren zijn zo gevoelig dat het onprettig kan zijn. Veel paarden hebben geleerd om op een hoog stemgeluid toch positief te reageren omdat hen dan een beloning wacht.

Als paardeneigenaar kunt u goed gebruik maken van het goede gehoor van uw paard. U kunt hem gemakkelijk stemhulpen aan leren. Het paard kan ze goed uit omgevingsgeluiden filteren.

Verschillende intonaties van uw stem begrijpt het paard heel goed. Het verschil tussen bemoedigend of bestraffend praten begrijpt een paard bijvoorbeeld heel goed. Wanneer u het paard gerust wilt stellen, kunt u het best een lage, rustige stem gebruiken. Wanneer u een hulp geeft met uw stem, moet deze kordaat uitgesproken te worden. Het hoeft niet hard te zijn. Wen het paard vanaf het begin aan zachte stemhulpen. Wanneer er altijd hard gepraat wordt tegen het paard zal het alleen daar op reageren. Wees hier bewust van.

Het beste is om een paard in een rustige omgeving te zetten. Houdt er rekening mee dat een paard bang kan reageren op harde geluiden. Denk bijvoorbeeld aan vuurwerk met oud en nieuw. Sommige paarden vinden dit verschrikkelijk eng.

Het is verder altijd erg handig om op het orenspel van het paard te letten. Hieraan kunt u afleiden hoe het met een paard is. U kunt uw aanpak daar op afstemmen.

Lees verder

© 2011 - 2024 Bubo, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Zintuigen van het paard - Het gehoorZintuigen van het paard - Het gehoorPaarden horen veel beter dan mensen. Het paard kan zijn oor naar de geluidsbron draaien om het geluid te lokaliseren. He…
Wat vertellen de oren van een paard u?Wat vertellen de oren van een paard u?De oren van een paard kunnen, in tegenstelling tot de oren van een mens, ons een hoop duidelijk maken door ze te bewegen…
De wereld van het paardEen paard verwerkt informatie die hij ontvangt uit zijn omgeving. Net als de mens maakt hij hiervoor gebruik van zijn zi…
De zintuigen van een paardDe zintuigen van een paardHoe ervaart het paard de wereld? Als bestuurder op de openbare weg, is het niet altijd gemakkelijk om je in te beelden h…

De Albatros - een bijzondere stormvogelDe Albatros - een bijzondere stormvogelAlbatrossen zijn indrukwekkende vogels om te zien. Van alle stormvogelachtigen zijn de de grootste in hun soort.
Paardenvoeding: RuwvoervervangersPaardenvoeding: RuwvoervervangersEr zijn diverse redenen waarom we paarden ruwvoervervangers kunnen voeren. Veel fabrikanten hebben in de gaten dat er me…
Bronnen en referenties
  • www.paardentips.com
  • Horses.nl
  • www.dannygeraerts.be
  • www.eigenpaard.nl
  • Bokt.nl
Bubo (94 artikelen)
Laatste update: 12-12-2011
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Dieren
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.