De bosuil, Strix aluco, een nachtroofvogel

De bosuil is een vogel die in grote delen van Europa algemeen voorkomt. Hij is een echt nachtdier. Zo gauw de duisternis invalt, hoor je in het bos, of aan de rand daarvan, zijn oehoe-roep. Ook in stadsparken komt hij voor. Hij geniet ervan als er nestkasten voor hem worden opgehangen. Daar kan hij kant en klaar in nestelen, in plaats van in holle bomen. Ook de bosuil past zich aan. Men kan hem regelmatig horen in kleine bosjes in de buurt van huizen, en in parken.

Verspreidingsgebied

Europa, Azië en Afrika

De bosuil komt voor in bijna heel Europa, behalve in de meest noordelijke landen. Men treft hem aan in Zuid-Oost Azië en aan de noordkust van Afrika. In Europa ontbreekt hij in Ierland en IJsland, maar men ziet hem weer wel rond de Middellandse Zee en in Rusland. De bosuilen houden van loofrijke bossen of gemengde bossen. Heel af en toe treft men ze in naaldbossen. Ze leven in parken en in grote tuinen, als er maar groepen bomen bij elkaar staan. Boven 1500 meter leeft de uil niet.

Standvogel

Omdat ze meer dan 100 soorten dieren eten, kunnen ze in zeer afwisselende landschappen leven. De bosuil is een standvogel. Hij blijft zomer en winter in het zelfde gebied wonen. Hij is zelfs bestand tegen koude winters. De jongen zoeken, als ze uitvliegen, een territorium op hooguit 20 km afstand van hun ouders.

Algemene informatie

Strigidae, Strix Aluco

De bosuil hoort tot de orde van de Strigiformes en tot de familie der Strigidae. Hij heeft een lengte van rond de 38 cm. Zijn gewicht kan variëren van 330 tot 590 gram. Zijn spanwijdte behaalt de 1 meter. Hij leeft, zoals gezegd, in bosrijke gebieden en stadsparken en eet kleine zoogdieren, kleine vogeltjes en ongewervelden.

Voedsel

De bosuil eet kleine zoogdieren, kleine vogeltjes en ongewervelden. Hij eet zijn voedsel met huid en haar (letterlijk) en produceert daarna braakballen van het overblijfsel van de genuttigde dieren.

Nest

Zijn nest maakt hij in holle bomen, lege nesten en holen. De bosuil houdt ervan als er nestkasten voor hem hangen. Hij maakt er dankbaar gebruik van, omdat hij dan niet zelf aan de slag moet. Het vrouwtje legt een maal per jaar een legsel van 2 tot 4 eieren en broedt daar ongeveer 4 weken op. Deze solitair levende vogel kan 18 jaar oud worden.

Nest en broeden

In zachte winters al in december, normaliter in februari, begint de baltsperiode.Het vrouwtje is wat groter dan het mannetje. Een nest bouwen doet dit dier niet. Het vrouwtje legt haar eieren in een bestaand roofvogelnest in een holle boom of zelfs op de grond. Of dus in een kant en klare nestkast. Het legsel bestaat uit drie tot vijf ronde witte eieren. Het vrouwtje broedt alleen. Het mannetje brengt haar in die tijd voedsel. Ze verlaat slechts haar nest om haar behoefte te doen en braakballen te produceren.

Uit het ei

Als de jongen uit het ei zijn, blijft het vrouwtje bij de jongen en houdt het nest schoon. Het mannetje haalt voedsel voor vrouw en kinderen. Rond de leeftijd van drie á vier weken verlaten de donzige jongen het nest, maar blijven wel in de buurt. Hun moeder bewaakt ze en schroomt niet aan te vallen als iemand te dicht in de buurt komt. Na ongeveer zeven weken maken de jongen hun eerste vlucht. Daarna kunnen ze ook voor zichzelf zorgen.

Lichaamsbouw en verenkleed

Lichaamsbouw

De bosuil heeft een grote kop met een zogenaamde gelaatssluier. Dit is een hartvormige rand rond de zwarte ogen met bruine veertjes. Het lichaam is gedrongen en de uil weeg ongeveer een halve kilogram.

Verenkleed

Het verenkleed is gevarieerd, van lichtbruin tot donkerbruin en grijs gevlekt. Tussen de takken van de bomen vallen deze camouflagekleuren niet of nauwelijks op. We horen de bosuil dus vaker dan we hem zien.

Nachtroofdier

De bosuil is een nachtroofvogel en heeft stevige klauwen en een korte staart. Zijn slagpennen en andere grote veren zijn bedekt met donsveren. Die zorgen voor het dempen van het vleugelgeluid en daarom hoort men de uil bijna niet vliegen. Zijn gehoor is goed ontwikkeld. Daarvoor zorgt de gelaatssluier, die geluidstrillingen in de richting van de gehoorgangen kanaliseert.

Verwante soorten

De bosuil is verwant aan de Oeraluil (Strix uralensis) en de Laplanduil (Strix nebulosa). Deze soorten leven in een meer noordelijk gebied van Europa dan onze bosuil.

Lees verder

• Vogels en hun taakverdeling, alles gericht op voortplanting
• Vogels en hun snavelvormen, kwestie van voedselkeuze
• De huid van vogels, veren, schubben en een broedvlek
• Hoe vliegen vogels? Zweefvluchten, slagtechnieken en bidden
• Rui van vogels, vogels in de rui, twee maal per jaar