Robbenbank – Blauwe Balg tussen Terschelling en Ameland

De Robbenbank is een zandplaat waar altijd robben op liggen. De Robbenboten beloven niet voor niets 100% zeehondengarantie. De zandplaat ligt tussen Terschelling en Ameland en je kunt hem vanaf beide eilanden zien. Wie op het westelijke puntje van Ameland staat ziet de zandplaat liggen en met het blote oog zijn er zwarte stippen op te ontwaren. Met een verrekijker kun je zien dat het zeehonden zijn die er heerlijk liggen te zonnen. Vanaf de Boschplaat van Terschelling, het oostelijkste puntje, is de Robbenbank ook met het blote oog te zien. De Robbenbank wordt ook wel Blauwe Balg genoemd. De Robbenbank is onderdeel van het Werelderfgoed Waddenzee.

Blauwe Balg tussen Terschelling en Ameland

• Zandplaat
• Zeehonden op de Robbenbank
• Vogels op de Robbenbank
• Zwarte zeehond
• SOVON en IMARES
• Krukel
• Blauwe Balg
• Onbewoonde eilanden en zandplaten in de Waddenzee

Zandplaat

De Robbenbank is een zandplaat die bij hoog water ongeveer 50 hectare groot is. Met laag water is hij veel groter, omdat bij eb het water zich terugtrekt. Dan meet de plaat wel 216 hectare. De plaat ligt iets ten zuidoosten van het oostelijke puntje van Terschelling en iets ten zuidwesten van de westelijke kop van Ameland. Hoe de Robbenbank is ontstaan is onduidelijk.

Zeehonden op de Robbenbank

De Robbenbank dankt zijn naam aan de aanwezigheid van robben, zeehonden. Er liggen vooral gewone zeehonden, al wil een grijze zeehond er ook nog wel eens gaan liggen. De zeehonden rusten er en baren er hun jongen. Ze liggen er te zogen en het is een prima plek om te verharen. Dat zijn allemaal zeehondenactiviteiten waar rust bij nodig is en dat vinden ze op de Robbenbank. Vooral in het najaar zijn er honderden dieren tegelijk te vinden, duidelijk waarneembaar vanaf de beide buureilanden van de plaat. De grijze zeehonden willen er nog wel eens in de winter komen om hun jongen te baren. De jongen worden drie tot vier weken gezoogd en daarna leren ze zelf hoe ze moeten vissen.

Vogels op de Robbenbank

De zandplaat is kaal, maar er zijn voor wadvogels en trekvogels altijd wel hapjes in de vorm van wormen en schelpdieren te vinden. Voor vogels is de Robbenbank ook een rustplaats, net als voor de zeehonden. Vogels foerageren er en gebruiken de plaat als hoogwatervluchtplaats. Er kunnen duizenden vogels op de plaat zitten en trippelen. De vogels broeden er niet, voor zover bekend. Dat komt voornamelijk omdat de plaat zo kaal is en omdat er geen duintjes zijn. Geen geschikt gebied voor nestelende vogels, die wat begroeiing en beschutting nodig hebben. Vogels op de Robbenplaat zijn:

• Wulp,
• bonte strandloper,
• kanoetstrandloper,
• scholekster,
• meeuwen,
• zilverplevier,
• rosse grutto,
• eidereend,
• drieteenstrandloper.

Zwarte zeehond

Een van de zeehonden die op de Robbenbank is aan te treffen is een zwarte. Dit is niet een aparte soort, maar een grijze zeehond met melanisme. Het dier heeft heel veel pigment in zijn vel en daardoor zijn de haren zwart. Zeehondencentrum Pieterburen had in 2015 en in 2016 een zwarte zeehond in de opvang. De dieren zijn, nadat ze waren opgeknapt, weer uitgezet in de Waddenzee en een van de twee wordt sindsdien regelmatig op de Robbenbank gespot. Zwarte zeehonden zijn zeldzaam; het is een foutje van de natuur. Een grijze zeehond kan beter dezelfde kleuren hebben als zijn soortgenoten, want daarmee valt hij in de groep niet op. Een zeehond met melanisme valt juist wel op en daar heeft het dier geen enkel voordeel van.

SOVON en IMARES

SOVON (Stichting Ornithologisch Veldonderzoek Nederland) en IMARES (Institute for Marine Resources & Ecosystem Studies) doen vogel- en zeehondenonderzoek op de Robbenplaat. De onderzoekers tellen jaarlijks de vogels en zeehonden.

Krukel

Op de Waddenzee voert inspectievaartuig Ms. Krukel inspectie en natuurbeheerstaken uit op en rond onder meer de Robbenbank. De Krukel hoort bij de Waddenunit, die vier schepen heeft voor het inspectiewerk. De Krukel werkt van halverwege Terschelling tot aan de oostpunt van Schiermonnikoog. De Robbenbank valt precies binnen dat werkterrein.

Gele betonning

Op bepaalde tijden van het jaar is het water rond de Robbenplaat gesloten voor vaarverkeer. Dat is als de zeehonden jongen baren en zogen. Rijkswaterstaat plaatst dan gele betonning en dat betekent dat niemand voorbij de boeien mag komen. Zodra de jongen oud genoeg zijn gooit Rijkswaterstaat de route weer open.

Blauwe Balg

De Robbenbank wordt ook wel de Blauwe Balg genoemd, maar eigenlijk is dat de benaming voor de vaargeul ten zuiden van de Robbenbank. Het is een artikel 20-gebied volgens de Natuurbeschermingswet. Dat betekent dat het gebied gesloten kan worden voor bezoek. Tussen 1 april en 1 september mag je de Robbenplaat niet betreden.

Robbenboten

Diverse robbenboten bieden robbentochten aan en bezoeken het gebied regelmatig.

Onbewoonde eilanden en zandplaten in de Waddenzee

De Robbenbank is een van de tien onbewoonde eilanden en zandplaten in de Waddenzee. Alle tien op een rijtje, van west naar oost:

1. Razende Bol,
2. Richel,
3. Griend,
4. Robbenbank,
5. Rif,
6. Engelsmanplaat,
7. Simonszand,
8. Rottumerplaat,
9. Rottumeroog,
10. Zuiderduin.

Lees verder

• Razende Bol – onbewoond eiland bij Texel
• Griend - onbewoond vogeleiland in de Waddenzee
• Terschelling – van zandplaat naar Fries Waddeneiland
• Ameland - ontstaan van een Waddeneiland
• Bosch - verdwenen Waddeneiland bij Schiermonnikoog