Kweken met grasparkieten - De eerste stappen
Sommige parkieten, zeker in een grote volière, vinden zelf een partner. Het is ware liefde, het zijn net tortelduiven! Ze doen alles samen, maken elkaar proper, voeren elkaar en het mannetje 'bopt' op en neer met zijn hoofdje om het vrouwtje te versieren. Je kan ook een broedse hen een tijdje samenzetten met een mannetje dat single is (parkieten zijn over het algemeen, enkele uitzonderingen daargelaten, erg trouw aan elkaar!). Wat je ook beslist, de volgende stap is cruciaal.
Keuze van de ouders
Hoe herken je een broedse pop?
Vaak krijgen de dames met plannen voor gezinsuitbreiding een bruine cere (neusdop). Dit gebeurt echter niet bij alle parkieten. Wel zal een broedse pop bijna altijd erg actief zijn, alles stukbijten (vooral hout) en uit de kooi properen te breken. Sommige popjes geven algauw op en maken een nestje op de bodem van de kooi.
Hoe je een broeds popje tegenhoudt hoort niet tot dit artikel, hier ga ik ervan uit dat het je bedoeling is dat ze eieren legt. Slechts een korte tip om een eierleggend vrouwtje op andere gedachten te brengen: verandering van omgeving, dag/nacht ritme en inrichting van de kooi.
Een popje wordt broeds van een vast ritme, meer dan 12 uren (dag)licht en veel knaagmogelijkheden. Geef een broeds popje dan ook genoeg gelegenheid om haar snavel te gebruiken. Wilgentakken zijn hiervoor ideaal. Je kan veilige en goedkope knaagstokken voor vogels kopen in de dierenwinkel.
Hoe herken je een broeds mannetje?
Bij mannetjes verandert de cere niet. Wel zal ook hij erg actief zijn, van stok tot stok springen en vrouwtjes proberen te versieren. Als een mannetje écht in de juiste sfeer is, zie je dat zijn pupillen vernauwen tot speldenprikjes, dat hij luid en veel zingt en zijn hoofdje bopt voor een vrouwtje.
Nog iets?
Het paar mag ook niet te jong of te oud zijn. Het popje moet minstens 1 jaar oud zijn, de haan minstens 9 maanden. Een parkiet die ouder is dan 5 jaar mag je niet meer kweken. Sommigen houden het zelfs op 2 of 3 jaar voor het vrouwtje.
Laat hoe dan ook je popje niet al te vaak broeden. Niet alleen kan de kwaliteit van de eieren achteruit gaan, ze kan kalktekort krijgen en zo eiergebonden raken: een probleem waar ze kan aan sterven. Het is ook een mythe dat broeden gezond is voor popjes: het verkort net het leven, en teveel broeden kan levensbedreigende problemen veroorzaken!
Wanneer
De beste periode om met je parkietjes te kweken is het vroege najaar, september-oktober, omdat dit de australische zomer is. Parkieten zijn afkomstig uit Australië, en dat biologische ritme zit nog altijd in hun genen! Omdat hier de lente op een ander moment komt, zitten we dus ook met 2 broedperiodes. Ook maart-april zijn goede kweekmaanden.
Voeding
Dit moet je minimaal hebben...
Je parkieten moeten uiteraard in optimale conditie zijn vooraleer je met hen kan kweken. Voor popjes zijn mineraalblokjes en grit dan ook absoluut noodzakelijk om kalktekorten te voorkomen.
Cruciaal is goede, evenwichtige voeding: verschillende zaden van goede kwaliteit, eivoer, fruit&groenten en vers water. Het gezondste is proper regenwater of flessenwater. Vermijd bij voorkeur kraantjeswater: dat zit vol met additieven en chemische toevoegingen van de overheid voor reiniging. Een paar druppels appelcider over de zaden doen kan ook nooit kwaad en versterkt het immuunsysteem.
Kies in elk geval voor een premium zaadvoer. Goede merken zijn XtraVital (van Beaphar), Prestige, en NutriBird. Het gebruikte eivoer moet nat zijn. Sommige producenten bieden droog eivoer aan. Dit is niet alleen minder aantrekkelijk en lekker voor de vogels, waardoor ze er minder van gaan eten, maar het is algemeen minder gezond. Let wel goed op dat je het vochtige eivoer niet te lang laat staan: enkele uren per dag is voldoende! Eivoer beschimmelt héél snel en dat is uiteraard nefast voor een moeder-in-spé.
Voor het popje moet je een mineralenblokje (kalk) en grit voorzien om te voorkomen dat ze last krijgt van kalktekort, waardoor ze windeieren gaat leggen (levensbedreigend!).
Routine en versheid
Zorg wel dat de voorziene voeding hetzelfde blijft doorheen de broed: ga niet plots van merk veranderen! Stabiliteit is erg belangrijk tijdens het hele seizoen, en verandering van spijs in dit geval kan lijden tot ernstige gezondheidsproblemen bij de kuikens, of kan tijdens de broed de moeder doen stoppen omdat ze denkt dat het broedseizoen voorbij is!
Er moet ook
voldoende voeding zijn. Vaak blijven in de voedingsbakjes losse omhulsels van de zaden liggen, wat vaak het idee geeft dat er nog genoeg is, terwijl het eigenlijke zaad allang verorberd is. Als je goed kijkt, zie je ook dat het slechts lege omhulsels zijn. Zorg dus dat de moeder en vader altijd genoeg te eten hebben om aan hun kroost door te geven.
Let op met supplementen en extra vitamines! Een overdosis werkt net averechts. Hou het op vers en kwaliteitsvol voer, en je zal geen supplementen nodig hebben.
En zo begint het dan!
Isolatie
Als je je paar hebt uitgekozen, is het tijd om ze te isoleren naar de broedkooi waar het nestkastje aan bevestigd is en waar alles reeds klaar is voor de broed. Geef ze wat tijd. Het is mogelijk dat ze moeten wennen aan de nieuwe omstandigheden, maar als je de bovenstaande tips aanhoudt, zullen ze algauw weer volop in de broed zijn! Uiteraard moet je er rekening mee houden dat het altijd mogelijk is dat ze elkaar gewoon écht niet kunnen uitstaan - net als bij mensen.
Het nestkastje
Je hebt een proper nestkastje nodig, speciaal gemaakt voor parkieten. Dit vind je in veel dierenzaken, en ook in online webwinkels. Het nestkastje is vaak van hout, heeft specifieke afmetingen, en de opening is op maat van een parkiet gemaakt, zodat deze zich aangemoedigd voelt om erin te gaan nestelen. Ook moet er op de bodem een uitholling zijn, zodat de eieren niet wegrollen. Gebruik je een nestkastje dat al eens gebruikt is geweest? Desinfecteer het, en reinig het dan nog eens grondig met zuiver water.
Verder kan je ook bodembedekking kopen in de winkel, bij voorkeur houtspanen. Dit vangt het vuil en de uitwerpselen op, en is gemakkelijker schoon te maken. Wat je ook als bodembedekking gebruikt, zorg wel dat de kleine longetjes van de kuikens het niet kunnen inademen!
De broed stimuleren
Zorg voor voldoende rechtstreeks daglicht, en minstens 15 uren licht per dag, vast ritme. Een constante warmte is belangrijk (kamertemperatuur) omdat het broeden zeer veel energie vraagt van de parkieten. Ook duurt het enkele weken voor de kleintjes hun volle verenpak hebben, en het zou niet het eerste kuiken zijn dat doodvriest.
Na een paar dagen, of mogelijk de eerste dag al, zal het popje het nestkastje gaan onderzoeken, het grondig verbouwen met haar snavel (verwacht veel houtsnippers) en al wie er in de buurt komt wegjagen. Enkel haar partner is het toegestaan om in de buurt te komen, en die zal dan ook regelmatig nieuwsgierig een kijkje gaan nemen en haar voeren terwijl ze in het nestkastje zit. In veel gevallen gaat de trotse aanstaande vader voor de opening zitten met een brede borstkas, in blijde verwachting.
Hou het ritme aan dat je nu gecreëerd hebt, hou de kooi proper en laat de twee verder zoveel mogelijk met rust. Als ze paren, zie je dat de haan (met speldenprikjes als ogen) zijn hoofd bopt voor het vrouwtje, waarbij ze zichzelf aanbiedt (ze brengt haar staart omhoog) en de haan vervolgens het popje bestijgt. Het duurt niet lang, maar het proces zal vele malen, verschillende dagen lang, herhaald worden.
Kijk op voorhand dan ook na of de nagels van de ouderparkieten en de donzige veertjes vlak bij de cloaca (het uitwerpselkanaal van de parkiet) niet te lang zijn. Lange en scherpe nageltjes kunnen de eieren breken. Te lange veertjes kunnen een goede bevruchting beletten. Trek de veertjes wel niet uit: gebruik een klein schaartje om ze te trimmen, of vraag het aan je dierenarts. Let op, te korte nagels kunnen de bevruchting ook tegenhouden, omdat het mannetje zich niet goed meer kan vasthouden.
Uiteindelijk zie je de eerste eieren verschijnen in het nestkastje. Goed gedaan, je hebt de eerste stap succesvol afgerond. Maar we zijn er nog niet!
Lees verder