Hoe bescherm je jezelf tegen aanvallende roofvogels?

Ook in Nederland komen weleens vogels voor die mensen aanvallen. In de krant staan af en toe berichten over aanvallende buizerds of andere vogels. Waarom vallen sommige vogels in bijzondere omstandigheden mensen aan? Maar nog belangrijker, hoe voorkom je een dergelijke aanval? En hoe verdedig je jezelf als de nood aan de man komt?

Roofvogels in Nederland en België

Arenden, buizerds, haviken, kraaien, de Europese oehoe en valken behoren tot de roofvogels die geregeld in Nederland of België worden gesignaleerd. Omdat er steeds minder van hun natuurlijke omgeving overblijft, en er daarom op het platteland te weinig voedsel te vinden is, zoeken vogels zoals kraaien noodgedwongen steeds vaker hun heil in de woonwijken van de steden en in de stadsparken.

Agressie bij roofvogels

In onze streken is de kans klein dat een mens door roofvogels wordt aangevallen. De meeste aanvallen vinden plaats als een vogel zich bedreigd voelt, aan het broeden is of jongen heeft. Vooral broedende buizerds en buizerds met nestjongen zijn soms dermate agressief dat gemeenten in de buurt van een nest waarschuwingsborden plaatsen om wandelaars, joggers en fietsers alert te maken op mogelijk agressieve vogels.

Veel aanvallen op de mens zijn overigens geen echte aanvallen, maar schijnaanvallen. Denk bij een schijnaanval aan een stootduik of een scheerduik. De vogel vliegt dan rakelings langs je heen. Je voelt de luchtverplaatsing en je hoort het suizen van de vleugels. In een enkel geval schampt de vogel langs je hoofd of schouder. Met zo'n schijnaanval wil deze je niet verwonden, maar je slechts schrik aanjagen in de hoop dat je uit zijn buurt verdwijnt.

Roofvogels en prooidieren

Roofvogels voeden zich met prooidieren. Sommige van deze vogels jagen op kleine vogels of kikkers, of op zoogdieren zoals muizen. Maar andere roofvogels lusten graag een kip, een rat, een konijn of een lammetje.

De grootte van een roofvogel is niet altijd maatgevend voor de grootte van de prooi waarop hij jaagt. Een aantal soorten vogels grijpt hun prooi met hun sterke klauwen. Daarmee kunnen ze genoeg kracht uitoefenen om hun prooi te doden. Sommige roofvogels zijn niet in staat hun grotere en zwaardere prooidieren mee de lucht in te trekken. Zij gebruiken hun krachtige snavel dan om het vlees van de botten van hun slachtoffer te scheuren.

Gelukkig beschouwt geen van bovengenoemde vogels de mens als prooidier. De mens hoeft zich dus niet tegen hongerige roofvogels te beschermen. Verdediging is alleen nodig in de relatief weinige gevallen dat een vogel agressief is of zich bedreigd voelt.

Hoe bescherm je jezelf tegen een aanvallende roofvogel?

Het is doorgaans vrij gemakkelijk om je in Nederland tegen de aanval van een vogel te beschermen met behulp van de vier volgende eenvoudige, maar effectieve tips.

• Blijf uit de buurt van de roofvogel
  
• Blijf goed om je heen kijken
  
• Zorg dat je niet alleen bent
  
• Schreeuw en molenwiek met je armen
  

Blijf uit de buurt van de roofvogel

Voorkomen is de beste verdediging. Als je weet waar een roofvogel ongeveer zijn nest heeft, doe je er goed aan, daar uit de buurt te blijven als het vrouwtje aan het broeden is of nestjongen heeft. Wat 'uit de buurt' betekent, verschilt per vogel verschillen. Zo raken sommige buizerds pas opgeschrikt als een mens hen op een meter of twintig nadert, terwijl andere buizerds al bij meer dan tweehonderd meter in actie komen. In het algemeen kun je problemen voorkomen door in de broedtijd en enkele weken erna een meter of honderd uit de buurt van een broedend paar te blijven.

Blijf goed om je heen kijken

Gebleken is dat de aanvallen van veel roofvogels van achteren komen. Als je weet dat je mogelijk in de buurt van een roofvogel bent, is het dus verstandig om alert om je heen te blijven kijken. Volgens sommige ervaren vogelaars is de kans op een aanval van een roofvogel stukken kleiner als deze zich aangekeken voelt.

Overigens, in geval van een dreigende aanval van een hond, kijk je die hond maar beter niet in de ogen: dat zou een daadwerkelijke aanval kunnen uitlokken. Met andere woorden: Kijk een vogel wel, maar een hond niet recht in de ogen als je een aanval verwacht. i

Zorg dat je niet alleen bent

Als je met zijn tweeën of met meer mensen bent, verklein je de kans op een aanval van een vogel. Eventuele aanvallen worden dan bovendien minder fel. Het gezelschap van een klein groepje mensen kan dus veel narigheid voorkomen.

Schreeuw en molenwiek met je armen

Als een roofvogel op je af komt, schreeuw dan en zwaai dan wild met je armen. Dit is vaak een effectieve verdedigingsreactie. want veel roofvogels laten zich door dergelijk gedrag afschrikken.

Bedenk wel dat het schreeuwen en met je armen molenwieken een effectieve aanpak is bij een dreigende aanval van een roofvogel, maar niet bij een dreigende aanval van een hond.

Lees verder

• Hoe bescherm je je hond tegen aanvallende vogels?
• Hoe voorkom je een aanval van een onbekende hond?
• Hoe bescherm je jezelf tegen een aanval door een hond?