Vogelziekte 'het geel'

De vogel ziekte 'het Geel' verspreid zich momenteel snel door het land. Duitsland heeft er al ruim drie maanden last van, en er zijn al vele wilde vogels aan overleden. Ook Nederland is sinds de afgelopen week in de ban het Geel (trichomonas gallinae).

Wat voor een ziekte is het?

Het Geel (trichomonas gallinae) is een zeer besmettelijke ziekte. Het is eigenlijk een eencellige parasiet die altijd al in de mond en keelholte van de vogel leeft. Normaliter kan dit geen kwaad maar bij vogels met mindere weerstand en in combinatie met het warme weer veroorzaakt deze parasiet een infectie. Die infectie uit zich als gele/witachtige knobbels in de keel van de vogel. Ook kan het dier een gele snot achtige ontlasting krijgen. Net als met iedere andere ziekte heeft ook deze ziekte mildere en heftigere vormen.

Als de vogel eenmaal de gele knobbels in de keel heeft is het dier vaak ten dode opgeschreven. Binnen vier dagen zal de vogel langzaam stikken of de vogel kan niet meer eten en drinken en zal dus langzaamaan uitdrogen en verhongeren. Ook worden er andere inwendige organen van de vogel aangetast. Toch is de ziekte niet altijd dodelijk!

Welke soorten

In Duitsland zijn de afgelopen maanden vooral veel zangvogels getroffen: merels, vinken en groenlingen. Ook duiven en roofvogels komen op de lijst van slachtoffers voor. Verwacht wordt dat dit patroon zich in Nederland zal herhalen. Gelukkig lijken er ook veel vogelsoorten immuun voor de infectie. Indien je vogels in een volière hebt thuis kun je deze wat beter in de gaten houden, zeker als er veel wilde vogels bij in de buurt komen. Overigens hoeft de kippenhouder niets te vrezen: de ziekte is nog nooit bij kippen geconstateerd.

De besmetting

De vogels besmetten elkaar voornamelijk door snavelcontact. Denk hierbij aan een moeder dat haar jong voert. Ook met elkaars vacht verzorgen kunnen de vogels elkaar besmetten, want hierbij is ook snavelcontact.
Roofvogels lopen de ziekte vooral op door het eten van vogels die de ziekte al hebben. Deze zijn makkelijke prooien voor de roofvogels omdat ze niet snel meer weg vluchten, dus de roofvogel pakt ze graag. Ook grote groepen duiven die gevoerd worden besmetten elkaar makkelijk omdat ze elkaar letterlijk het eten uit de mond stelen.
Ook gezamenlijk gebruik van waterbakjes en voerbakjes kan de besmetting bevorderen. Daarom is de besmettingsgraad met warm weer veel hoger: de vogels maken gezamenlijk gebruik van de schaarse watervoorzieningen.

Wat kunnen we eraan doen?

Eigenlijk weinig. Het is onmogelijk wilde vogels te vangen en te behandelen. Het enige wat je thuis kunt doen is eventuele water en voerbakjes in de tuin desinfecteren. Of liever zelfs even helemaal niet meer voeren... Ook vraagt de vogelbescherming om melding te maken van aan Geel gestorven vogels of vogels in ademnood. Dit is belangrijk, zodat zij weten waar de ziekte het meest voorkomt en of het aantal slachtoffers meer of minder wordt.
© 2009 - 2025 Zelda, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Vanaf 2021 is InfoNu gestopt met het publiceren van nieuwe artikelen. Het bestaande artikelbestand blijft beschikbaar, maar wordt niet meer geactualiseerd.