Europese cultuurvogels

In dit artikel wil ik wat vertellen over wat voor vogels er in Europa leven en met name in Nederland, Want ook ons land bezit een mooie fauna en iemand die er oren en ogen naar heeft zal ze zeker zijn opgevallen.

Europese vink

De Europese vink (Fringilla coelebs) en de keep (Fringilla montifringilla) vormen samen met de Teydevink de groep vinken waarvan algemeen geldt dat het sterke vogels zijn. Alhoewel aan de snavelvorm afgeleid kan worden dat het echte zaadeters zijn - daarin zelfs geen bijzondere voorkeur hebben - wordt levend dierlijk voedsel geenszins versmaad. Voor het grootbrengen van de jongen kunnen ze niet zonder levend dierlijk eiwit. Overigens voeren alle vogels en dus ook vinken (dierlijk)eiwit aan hun jongen, wat borg staat voor een voorspoedige ontwikkeling. Het voedsel wordt vrij vaak op de grond gezocht. Het moeten actieve vogels zijn; 's winters een beetje onrustig.

Europese groenling

Verwant aan de Europese groenling (Carduelis chloris) zijn de zwartkopgroenling, Himalayagroenling en de Chinese groenling.
Levendige, soms wat onrustige vogels. In het voorjaar laten de mannetjes zich duidelijk horen. Hun snavel duidt niet op bepaalde voedselvoorkeur. Die snavel is wel voldoende groot en krachtig om harde zaden en pitten te kraken. Ze zoeken ook voedsel op de grond. Ze zitten meestal vrij strak in de veren. Als de kopveren opgezet zijn en de vogels schijnbaar wat trager vliegen kan men ze beter even uitvangen om te controleren.

Gewoonlijk worden alleen Europese kneuen (Carduelis cannabina) gehouden. Het zijn levendige, soms onrustige vogels die in grote ruimtes de indruk geven te willen vluchten. Ze 'klapperen' met de vleugels en laten voortdurend hun roep horen. Voedsel zoeken ze dikwijls op de grond. Zeer bijzondere voedselvoorkeur hebben ze niet. Eten wel graag oliehoudende zaden. Kunnen in tegenstelling tot groenlingen vanwege de lichtere snavel geen echt grote ,zaden en pitten pellen.

Europese putter

Behalve de zeer bekende Europese putter (Carduelis carduelis) kent men de Aziatische soort welke geen zwart en wit aan de kop toont. Het rode masker is wel aanwezig. De snavel is tamelijk lang en spits en men vindt bij de ondersoorten verschillen in snavelgrootte en -vorm. Met deze snavel zijn ze in staat zelfs de kleinste zaadjes uit zaaddoosjes te halen en te pellen. Putters hebben voorkeur yoor negerzaad, cichorei, teunisbloemzaad e.d. Gezonde putters zijn in de wintermaanden wat rustiger om daarna in het voorjaar weer actief te worden, te zingen. Men ziet ze niet direct op de grond naar voedsel zoeken, maar juist daarboven. Door middel van de roep houden ze contact met elkaar en als de kweektijd nadert ziet men gezonde putters met de 'staarten draaien'. Bij koud en vochtig weer hebben ze de neiging de veren uit te zetten. Worden ze dan tevens wat trager dan kan men ze het best even uitvangen en controleren.

Sijs

Onze sijs (Carduelis spinus) maakt als enige Europese sijs deel uit van een tamelijk omvangrijke sijzenfamilie die zowel in Europa als Azië en vooral Noord- en Zuid- Amerika wordt aangetroffen. Oliehoudende zaden eten ze graag (o.a. negerzaad) evenals fijne dennen- en sparrenzaden. Echter tussen de soorten kunnen wel verschillen ontstaan met betrekking tot de huisvesting in het bijzonder met betrekking tot de temperatuur- gevoeligheid.

Sijzen hebben een tamelijk spitse snavel, veel minder kegelvormig dan van bijvoorbeeld de Europese kanarie. Van sijzen is bekend, dat ze graag kleine insecten eten in de kweektijd. Ze zijn zeer actief, laten zich voortdurend horen en in de kweektijd kunnen de mannetjes fel zingen en achter de popjes aan jagen. Net als de putter hebben bijna alle sijzen witte of gele vleugelspiegels en de kleuren geel en zwart in hun verenpak.

Europese goudvink

De Europese goudvink (Pyrrhula pyrrhula) maakt deel uit van een groep van 6 goudvinkensoorten waarvan een kenmerk is o.a. dat ze allemaal een los en dik verenpak hebben. Slechts één soort goudvink, met enkele ondersoorten, komt in Europa voor. Typisch voor goudvinken is de snavelvorm die wijst op een bijzondere eetgewoonte en voedselbehoefte. Goudvinken zoeken zelden voedsel op de grond maar 'plukken' hun voedsel uit bomen en lage struiken. Hoewel ze tot de zaadeters behoren vormen behalve (boom) zaden ook insecten, bessen (waarbij het te doen is om de daarin aanwezige zaadjes) en plantendelen (o.a. bladknoppen) in de natuur hun voedsel.

In volière-milieu eten ze graag kleine, oliehoudende zaden. Zeer gevarieerde voeding is voor alle goudvinken erg belangrijk. Het zijn niet zulke actieve vogels. Zoals vermeld veelal dik en los bevederd, waardoor soms het te mager of ziek zijn niet zo opvalt. De beweging van de staart zou als een graadmeter voor gezondheid kunnen dienen. Een moeizame ademhaling vertaalt zich namelijk in een heen en weergaande staartbeweging. Door middel van de roep houdt een paartje contact met elkaar. De paarband is sterk en men houdt ze het beste dan ook per stel. Dat ze aan 'heimwee' zouden sterven als een van de partners sterft is een fabeltje; juist die paarband is er waarschijnlijk verantwoordelijk voor dat ze beiden met dezelfde ziekte zijn besmet en sterven!

Europese kanarie

De Europese kanarie (Serinus serinus) behoort tot een groep van zo'n 35 vogelsoorten die in meerdere of mindere mate aan elkaar verwant zijn en waarvan de meesten in Afrika leven. Bekende soorten die tot deze groep behoren zijn de Mozambiquesijs, ala- riovink, Kaapse kanarie, grijze edelzanger, geelstuitedelzanger, enz. Veel van deze vogels hebben een kort, kegelvormig snaveltje. Er zijn echter ook grotere cinisoorten met andere snavelvormen en andere voedselbehoeftes. De Europese cini staat bekend als een vogel die graag oliehoudende zaden eet, zoals o.a. raapzaad. Andere cinisoorten daarentegen eten liever lange, spitse zaden zoals graszaad. (Voornamelijk zetmeelhoudend). Cini's hebben een duidelijk territorium en verdedigen dit fel. Het zijn meestal goede zangers.

Geelgors

De geelgors (Emberiza citrinella) is de bekendste vertegenwoordiger van de gorzenfamilie in Europa en maakt deel uit van een omvangrijke groep waarvan kenmerkend is dat ze lange vleugels hebben - zonder vleugelspiegels - en bijna altijd een karakteristieke koptekening. Er zijn meer dan 20 soorten, waarvan er vele in Azië leven. Gorzen zijn eters van meer grove en vooral zetmeelhoudende zaden zoals witzaad, gepelde haver, e.d. Daarop is hun snavel aangepast. Ze zoeken bijna altijd voedsel op de grond. 's Winters zijn ze vrij stil en soms onrustig (trektijd). In het voorjaar worden ze wat luidruchtiger en beweeglijker. De vogels zijn vaak vet hetgeen voor een gors niet ongewoon en ongezond is. In het voorjaar - kweektijd - mag levend, dierlijk voedsel nooit ontbreken.

Huismuis

De huismus (Passer domestieus) en de ringmus (Passer montanus) zijn twee Europese vertegenwoordigers van de groep mussen die tenminste zo'n vijftiental soorten kent. Mussen zijn doorgaans te beschrijven als schuwe, onrustige en brutale vogels. Door selectie van kweek- en tentoonstellingsvogels is een (nog) kleine groep mussenkwekers er in geslaagd al diverse kleurmutaties vast te leggen van goede tentoonstellingskwaliteit. Ze hebben krachtige snavels, leven buiten de broedtijd in groepen en eten behalve grove zaden in de kweektijd veel insecten.

Lees verder

• De Mees, een klein zangvogeltje