Hoe oud wordt een koi karper, mens, schildpad of walvis?

Hou oud worden de dieren eigenlijk gemiddeld? Wij mensen hebben het gemiddelde opgetrokken naar 80 jaar. De oudste mens, voor zover bekend, was een Franse dame die 122 jaar en 164 dagen oud werd, tot er in Brazilië een man werd ontdekt die nog veel ouder was. Er zijn veel dieren die dat bij lange na niet halen en er zijn er ook die veel ouder worden. Schildpadden en groenlandse walvissen bijvoorbeeld. Koi karper Hanako leefde zelfs 226 jaar. In 2016 wordt uit onderzoek duidelijk dat er een baas boven baas is: de Groenlandse haai.

Hoe oud worden we en ze eigenlijk?

• Oudste mens
• Dieren
• Soort
• Geoduck of zwanehalsmossel
• Koi karper
• Onsterfelijk
• Groenlandse haai

Oudste mens

Bij het te boek stellen en erkennen van de oudste mens, man en vrouw is het moeilijk om aan te geven of het overzicht honderd procent correct is. Bevolkingsgegevens zijn niet altijd en overal betrouwbaar.
Jeanne-Louise Calment uit Frankrijk staat lang te boek als de oudste mens. Zij werd geboren in 1875 en overleed in 1997 op 122-jarige leeftijd. Ze zag er tot op hoge leeftijd jeugdig uit en Calment schreef dat toe aan de vele chocola die ze dagelijks at. Het bleek echter dat oud worden bij haar in de familie zat.

Oudste vrouw

Catharine Helen Dahlheimer Hagel was ook een oude taaie. Zij overleed in 2008 op de leeftijd van 114 jaar en 8 dagen.
Violet Mosse-Brown werd 117. Zij overleed op 15 september 2017 in Montego Bay op Jamaica.
Gemiddeld worden vrouwen in Nederland iets ouder dan mannen. De vrouwen worden dik 82 jaar en de mannen moeten het met 79 doen. In 2019 is de Japanse Kane Tanaka de oudste vrouw. Ze werd op 2 januari 1903 geboren en viert in 2019 haar 116e verjaardag.

Oudste man

In januari 2016 wordt een nog veel ouder mens ontdekt: hij is 131. In Brazilë Jose Coelho de Souza, een man die volgens zijn geboortepapieren op 10 maart 1884 geboren is. Hij heeft een vrouw die 69 jaar jonger is en drie kinderen die in 2016 nog maar 40, 37, en 30 jaar oud zijn. Dat is op zich al heel bijzonder, want dat zou betekenen dat hij na zijn honderdste nog een kind zou hebben verwekt.
De Souza woont in Estirao do Alcantara, een dorpje in het noordwesten van Brazilië en wordt verzorgd door zijn vrouw en kleindochter van 16. Nayara. Hij verloor al op 11-jarige leeftijd zijn ouders verdiende zijn boterham met het winnen van rubber. Hij heeft nooit gerookt en dronk ook niet. Alleen toen hij nog jong was dronk hij wel eens alcohol.

De alleroudste

Op 30 april overlijdt Sodimedjo, die volgens zijn papieren op 31 december 1870 geboren zou zijn. Hij werd 146 en was daarmee de oudste man van de wereld. Sodimedjo werd opa Ghoto genoemd.

Maar wie is nu echt de oudste?

Hoe onduidelijk de registraties van geboorte zij blijkt maar weer eens in januari 2019. Op 20 januari 2019 komt in het nieuws dat de oudste man van de wereld, Masazo Nonaka uit Japan, is overleden. Hij was (maar) 113 jaar oud en hij werd in april 2018 door Guinness World Records officieel uitgeroepen tot de oudste man. Masazo Nonaka stierf op 20 januari 2019 en was toen 113 jaar en 179 dagen oud. Na het overlijden van Nonaka is de Poolse Duitser Gustav Gerneth de oudste man van de wereld. Op 20 januari 2019 is hij 113 jaar en 97 dagen oud.

De oudste vrouw van Nederland
Geertje Kuijntjes uit Gorinchem werd op 9 juli 2018 113 jaar oud en is de oudste vrouw en oudste persoon van het land. Tot haar 100ste ging ze nog in haar eentje op vakantie en ze liep veertig keer de Nijmeegse Vierdaagse. Zij is sinds 2015 de oudste vrouw van Nederland.

Oudste man van Nederland

De oudste man van Nederland is in 2018 Eelke Bakker uit Dokkum. Bakker vierde op 28 juli 2018 zijn 108e verjaardag. De dag daarvoor was hij aanwezig in Ballum op Ameland om de Ambachtelijke Dag te vieren. Ballum is het dorp waar Eelke Bakker geboren is. Bakker mag zich sinds 31 mei 2016 de oudste man van het land noemen.

Dieren

Dieren verschillen per soort heel erg in leeftijd. Er zijn grote zoogdieren die erg oud kunnen worden, maar er zijn ook kleinere zoogdieren die de grote oude goed bij kunnen houden. De kleinste diertjes, insecten, hebben het ook wat betreft gemiddelde leeftijd de kortste adem. Een vlieg kan 2 maanden worden. Veel dieren halen de gemiddelde leeftijd van hun soort niet omdat ze voortijdig ten prooi vallen aan roofdieren. Het is mede daardoor dat dieren in gevangenschap gemiddeld ouder worden dan in het wild levende dieren.

Soort

Elke soort heeft een eigen leeftijdgemiddelde. Katten die vijftien jaar oud zijn geworden kunnen we tot de stokoude katten rekenen. Als je daar de schildpadden tegenover zet, dan zijn de vijftienjarige schildpadden jonkies, die net komen kijken. Schildpadden, de reuze variant, kunnen wel 150 jaar oud worden. De leeftijden die aan de soorten worden gekoppeld zijn globale cijfers, omdat van vele dieren de leeftijd nooit exact is vastgesteld.

Geoduck of zwanehalsmossel

Een geoduck is zo’n dier dat ongelooflijk oud kan worden, wel 146 jaar. Het is een schelpdier, een tweekleppige, die een enorme sifo heeft en daarom ook wel zeepiemel wordt genoemd. In Nederland heet hij ook wel zwanehalsmossel. Samen met de reuzenschildpad en de Groenlandse walvis zijn het dieren die de oudjes van de wereld zijn. De geoduck komt voor in de Grote Oceaan langs de kust van het noorden van de Verenigde Staten en Canada. Het dier wordt als zeevrucht gegeten en is op markten in visstalletjes te vinden. Vooral Chinezen zijn er gek op.

Koi karper

Nog een oudje onder de oudjes is de koi karper die wel 200 jaar kan worden. De oudste koi is Hanako, die zelfs 226 jaar oud werd. Hanako leefde van 1751 – 7 juli 1977. De vis luisterde naar zijn naam en zwom naar de rand van de vijver als hij werd geroepen. Hanako zag er prachtig uit en had een mooie rode kleur.

Onsterfelijk

Er is een kwal die zijn levenscyclus zo heeft ingericht dat hij het wonder van het eeuwige leven heeft gevonden. De Turritopsis nutricula maakt cycli van oud naar weer jong en dat kan hij tot in het oneindige blijven doen. De kwal kan terugkeren naar de poliepfase als ze geslachtelijk volwassen zijn geworden. Het dier keert dan terug naar een fase geslachtelijk onvolwassen. De kwal wordt poliep die weer een poliepenkolonie vormt. In theorie is het dier hiermee biologisch onsterfelijk, in de praktijk vallen ze ten prooi aan roofdieren of bezwijken ze aan ziekten.

Groenlandse haai

In 2012 werd een Groenlandse haai dood in het poolgebied aangetroffen. Het dier werd door Deense wetenschappers onderzocht en uit die bevindingen komt in 2016 naar voren dat het mogelijk het oudste gewervelde dier is dat ooit heeft geleefd. Het betreft een Groenlandse haai die mogelijke 400 jaar oud moet zijn geweest. Bij onderzoek waarbij het weefsel van de ogen van 28 dode Groenlandse haaien werd onderzocht vonden de wetenschappers haaien van zeker 200 jaar oud en twee haaien van minstens 300 jaar. De oudste haai overtreft alles. Dit vrouwtje van 5 meter lang wordt op 392 jaar oud geschat, met een marge van 120 jaar jonger of ouder. Het dier is dus geboren tussen 1500 en 1740, het meest waarschijnlijk rond 1620. Waarom de haaien zo oud worden is niet helemaal duidelijk, maar men vermoedt dat het te maken heeft met het extreem koude water waardoor er een trage stofwisseling is.

Lees verder

• Ambergrijs, amber, ambergris - geurende stof uit de potvis
• Bijen en het verbod op neonicotinoïden
• Bruinvissen in de Noordzee en kadavers op het strand
• Libel - Geelvlekheidelibel
• Maanvis in de Noordzee - Klompvis en zwemmende kop