Voortplanting sporenplanten, bacteriën, schimmels, mossen

Voortplanting sporenplanten, bacteriën, schimmels, mossen Plantaardig leven dat zich vermeerdert door sporen, noemt men sporenplanten. Daaronder vallen meerder afwijkende plantengroepen: bacteriën, schimmels, algen, wieren, mossen en varens. Voor deze planten is vaak weinig belangstelling en het belang ervan wordt vaak onderschat. De levenswijze en de voortplanting zijn van deze groepen planten niet eenvoudig. Waarneembare verschijnselen zijn planten als mossen. Schimmels zijn vooral in de herfst waar te nemen. En op ons eten, als het oud wordt.

Bacteriën

Voortplanting

Van de voortplanting van bacteriën weten we meer dan we eigenlijk denken. Iedereen weet wat een "infectie" is. Een infectie wordt door bacteriën veroorzaakt. Een bacterie dringt het lichaam binnen en vermenigvuldigt zich, plant zich voort. Ongeslachtelijk, door deling. Daardoor wordt men ziek.

Voedsel bederft

Ongeveer hetzelfde speelt zich af bij voedsel, wanneer het bederft. Om iets bacterievrij te maken, wordt het verhit (gesteriliseerd). Bij pasteuriseren wordt voedsel tot 80 graden verhit. Bacteriën worden dan gedood, maar de sporen blijven in leven. Na verloop van tijd ontwikkelen die zich weer tot bacteriën.

Schimmels

Schimmels zijn evenals bacteriën een groep organismen, die kleurloos is. Zij hebben niet de kleurstoffen die andere planten hebben, bladgroen genaamd. Door de energie die andere planten uit bladgroen halen, wordt zetmeel gevormd. Dit zetmeel is het (reserve)voedsel van de planten. Door verbranding van het zetmeel voorzien de planten in hun energiebehoefte. Schimmels en bacteriën doen dat op een andere manier, namelijk door het afbreken van organisch materiaal. Zij zijn de vuilnisdienst van de natuur.

Zichtbaarheid

Normaliter zijn schimmels moeilijk zichtbaar. Het mycelium,de kleurloze dradenmassa, is niet duidelijk zichtbaar. Meestal groeien schimmels ook ergens in.

Voortplanting

Dat verandert als er voortgeplant wordt. De voortplantingsorganen vormen een waas van kleine bolletjes aan bijvoorbeeld een paddenstoel, een schimmel in een broodje of in rotte bladeren. Die voortplantingsorganen vormen sporen, die zeer fijn en licht zijn en gemakkelijk door de wind of door dieren kunnen worden vervoerd. Elders kan dan weer een myceliummassa groeien, en worden nieuwe groepen schimmels zichtbaar.

Wieren of algen

Zoet of zout water

Wieren, die ook wel algen worden genoemd, variëren van ééncellige groenwiertjes (zoals in sloten en meertjes) tot grote bruine wieren in zeeën. Hoewel enkele soorten op het land voorkomen (op vochtige plaatsen), kiest deze grote plantengroep zoet of zout water tot hun domein.

Zaadplanten in water

Zaadplanten zijn in open water zeldzaam. Die ziet men in ondiep zoet water. Voorbeelden daarvan zijn: waterlelie, lisdodde, waterpest en riet. Wat de wind betekent voor zaadplanten, betekent het water voor de algen. Er worden verschillende typen sporen gevormd. Het water voert die sporen mee en elders worden nieuwe algen gevormd.

Mossen

Geslachtelijke voortplanting

Mosplantjes zijn mannelijk of vrouwelijk. Bij bevruchting van een eicel bij een vrouwelijk plantje door de zaadcel van een mannelijk plantje vormt zich uit de bevruchte cel een draadvormige structuur met aan het eind een bolletje. Dit bolletje zit op een steeltje. Deze steeltjes vormen het sporenkapsel. Ze groeien op het vrouwelijke plantje en zijn goed te zien. In de winter kan men de steeltjes al ontdekken. In het sporenkapsel worden de sporen gevormd. Na het openen van het kapsel verspreiden de sporen zich en vormen weer nieuwe mosplantjes.

Ongeslachtelijke voortplanting

Ook kunnen mossen zich ongeslachtelijk voortplanten. Aan de plantjes groeien zijtakjes, die bij het raken van de bodem zelfstandig verder kunnen leven. Ze vormen dan ook nieuwe mosplantjes.

Varens

Sporenkapsel

De gewone varen, zoals wij die kennen, is te vergelijken met het sporenkapsel van mossen. Zoals het sporenkapsel van mossen de sporen vormt, doet de varenplant dat ook. De sporen zitten aan de onderkant van de bladeren. Uit de sporen groeien onooglijke kleine bolletjes die zo snel mogelijk mannelijke en vrouwelijke geslachtscellen maken. Uit een bevruchte vrouwelijke geslachtscel groeit dan uiteindelijk de nieuwe varenplant.

Ongeslachtelijke voortplanting

De enige ongeslachtelijke voortplanting vindt bij varens plaats door middel van wortelstokken. Wanneer men in een tuin een varen plant, en er jaren niet naar omkijkt, dan groeit de tuin vol met varens. Onder de grond is het een wirwar van wortelstokken.

Lees verder

© 2011 - 2024 Wilvdvleuten, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De indeling van het plantenrijkDe indeling van het plantenrijkBijna overal op de wereld zijn planten te vinden. In het water en op het land, in steden en hoog op de bergen, planten h…
De ongeslachtelijke voortplanting bij bloemplantenDe ongeslachtelijke voortplanting bij bloemplantenVeel bloemplanten zijn in staat om zich ongeslachtelijk voort te planten. Dit doen ze op verschillende manieren. Sommige…
Een korstmos is een samenlevingsvorm tussen alg en schimmelEen korstmos is een samenlevingsvorm tussen alg en schimmelMossen en korstmossen worden vaak in één adem genoemd. Toch is een korstmos iets heel anders dan een mos. Een korstmos (…
Varens, nog steeds groen maar eeuwenoud!Varens, nog steeds groen maar eeuwenoud!Varens zijn planten die we vandaag de dag nog heel vaak tegenkomen, maar ze bestaan al veel langer dan ons tijdperk. Dez…

Rozenkransje of Antennaria dioicaRozenkransje. Alleen al om zijn naam is dit miniplantje de moeite waard. Een kristelijke betekenis lijkt de naam niet te…
De jasmijn is een bloem vol geur en romantiekDe jasmijn is een bloem vol geur en romantiekDe Jasmijn struik kennen we in Nederland met heerlijk geurende bloemetjes die in mei en juni bloeien. Gaan we naar de la…
Bronnen en referenties
  • Gemeentelijke school
  • Kindertuinen Den Haag
Wilvdvleuten (116 artikelen)
Laatste update: 22-01-2020
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Bloemen en planten
Bronnen en referenties: 2
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.