Kissing spines bij paarden

Kissing spines is een aandoening aan de wervelkolom, de doornuitsteeksels van de rugwervels raken elkaar wat pijn bij het paard veroorzaakt. Er zijn verschillende oorzaken en de gevolgen zijn groot, voor de gezondheid en de training van het paard.

De wervelkolom

De wervelkolom van het paard bestaat uit:

• 7 halswervels
• 18 borstwervels
• 6 lendenwervels
• 5 wervels die het heiligbeen vormen
• gemiddeld 18 staartwervels

Tussen de wervels zitten geen tussenwervelschijven zoals bij de mens, maar een ander soort kraakbeen die soepele bewegingen mogelijk maken. Iedere wervel heeft 2 dwarsuitsteeksels en 1 doornuitsteeksel (spinaaluitsteeksel) die omhoog wijst. De lengte van deze uitsteeksels varieert van ongeveer 20 centimeter bij de schoft (de eerste 9 borstwervels vormen samen de schoft) tot gemiddeld 5 centimeter in de rug en lendenen.

Wanneer een paard de hals strekt, ontstaat er trekkracht op de doornuitsteeksels van de schoft. Deze uitsteeksels komen dan naar voren en rechtop. Door de biomechanica komt dan de rug van het paard omhoog. Bij het opbollen van de rug komen de doornuitsteeksels meer van elkaar, wanneer de rug hol is komen ze meer naar elkaar toe.

Kissing spines

Kissing spines ontstaat doordat de doornuitsteeksels elkaar raken en/of de tussenliggende weefsels beklemmen. Het botvlies van de doornuitsteeksels raken geïrriteerd en ontstoken, wat pijn veroorzaakt bij het paard. Wanneer dit lang duurt en de ontsteking erger wordt, kunnen er botwoekeringen optreden en kan er botoplossing ontstaan. Het gevolg is een vergroeiing van de wervelkolom.

Mogelijke oorzaken

• Door de manier van training, door forceren en/of overbelasting.
• Wanneer een jong paard te vroeg wordt ingereden
• Een paard wat niet goed opgeleid wordt, er te snel te veel gevraagd wordt.
• Er te weinig spieren zijn opgebouwd (voor het inrijden of na tijd stilstaan/ziekte van een paard) om een ruiter te dragen
• Het in een hoge halshouding rijden met een onvoldoende dragende achterhand.
• Trauma
• Erfelijkheid

Door middel van een röntgenfoto of een echo kan Kissing spines worden aangetoond.

Symptomen

De symptomen kunnen erg verschillen per paard, het varieert van bijna geen verschijnselen (ze lopen door de pijn heen) tot ernstig verzet tijdens training.
De volgende symptomen kunnen paarden vertonen:

• Gevoelig bij poetsen
• Reageert gevoelig bij opzadelen/aansingelen
• Geïrriteerd gedrag tijdens training; zwiepen met de staart, onrustig orenspel, hoofd draaien
• Knarsetanden
• Niet nageeflijk
• Scheef lopen
• Niet kunnen inbuigen
• Geen werklust, niet meer willen lopen, staken
• Steigeren
• Bokken
• Vluchtgedrag
• Kreupelheid

Voel eens (druk licht) met je vingertoppen langs de wervelkolom van je paard, veel paarden zijn daar erg gevoelig.

Behandeling

Afhankelijk van het stadium waarin de Kissing spines verkeert, zijn de behandelmogelijkheden training, medicatie of operatie. Bij medicatie kunnen er ontstekingsremmers worden voorgeschreven of een lichaamseigen smeermiddel (hyaluronzuur). Deze worden ingespoten op de plek van de irritatie bij de doornuitsteeksels. Na de aanbevolen rustperiode zal een andere manier van trainen pijn bij het paard moeten helpen voorkomen.

Men moet rekening houden met de mogelijkheid dat een paard pijn blijft houden. Vaak is dit het geval als er al teveel beschadigd is in de wervelkolom. Euthanasie is dan nog het enige wat rest om het paard te verlossen van de chronische pijn.

Training

De spieren, met name de rugspieren, van een paard moeten goed getraind worden. Het probleem is dat wanneer een paard al rugpijn heeft, hij deze zal willen ontlasten. De bespiering van de rug zal dan geleidelijk verdwijnen waardoor er juist nog meer pijn ontstaat, een vicieuze cirkel. De kunst is om de bespiering te trainen zonder het paard meteen te belasten. Training aan de longe, aan de lange lijnen of mennen is de beste manier om mee te beginnen. Het is belangrijk om te letten op de rust, ontspanning, het voorwaarts zijn en het recht lopen van het paard. De harmonie van de beweging dient bewaard te blijven.
De algehele gezondheid is belangrijk, correcte hoeven (goed bekapt en/of beslagen), een goed functionerend gebit, een passend zadel en voeding spelen een grote rol.

Een goede begeleiding door een instructeur en eventueel een fysiotherapeut/osteopaat is belangrijk.