Spat bij paarden

Je paard of pony loopt al jaren fijn onder het zadel. Ineens staat het dier met een dik been op stal, en loopt hier goed kreupel op. Tijd voor een bezoek aan de veearts. Spat is een artrotische aandoening in het spronggewricht. Het spronggewricht is te vergelijken met de knie van de mens, bij paarden zit de knie echter hoger. Het paard kan hier erg kreupel op lopen. Dit betekent dat hij zijn pijnlijke been wil ontlasten, en soms zelfs op drie benen gaat lopen.

De mate van kreupelheid bij spat kan bij ieder paard verschillen. Het spronggewricht bestaat uit drie verschillende gewrichten.

Schenkelbeen, katrolbeen

Deze gewrichten zijn tamelijk beweeglijk, de onderste gewrichten veel minder. Als spat geconstateerd wordt, zien we een chronische ontsteking in de onderste gewrichten. Deze gewrichten zijn genaamd: D Centrale spronggewrichtsbeentjes, E, F onderste laag spronggewrichtsbeentjes.

De chronische ontsteking gaat samen met een ontsteking aan het gewrichtskraakbeen. Ook is er een botwoekering te zien op de randen van het gewricht. Als hier sprake van is, is er aan de randen van het gewricht een verdikking te zien. Door de botwoekering neemt de hoeveelheid bot af, het bot wordt bij wijze van spreken weggevreten.

Spat kan worden veroorzaakt door:

1. Erfelijkheid
2. Een klap van buitenaf
3. Te zware training
4. Een verstapping
5. Te zware trainingsondergrond
6. Afwijkende stand van de hoeven of benen

Diagnose

De diagnose wordt gesteld door een dierenarts. Eerst wordt er een buigproef gedaan. Bij de buigproef wordt het gewricht enkele seconden onder druk gezet door middel van het buigen van het been. Hierna moet het paard meteen wegdraven. Als het paard tijdens het wegdraven kreupel loopt is de plaats bekend waar de onregelmatigheid vandaan komt. Hierna wordt verder onderzoek gedaan, dit gebeurd door middel van een röntgenfoto.

Behandeling

Spat is niet te genezen. Wel is het mogelijk dat het paard pijnvrij wordt, doordat de gewrichten aangroeien als een geheel. Het paard blijft hierdoor de rest van zijn leven stijf lopen, en veel beweging plus een goede warming up is vereist.

Er zijn een aantal mogelijkheden:

1. Fysiotherapie
2. Speciaal hoefbeslag
3. Behandeling met corticosteroïden, in het gewricht gespoten
4. Behandeling met Tildren
5. Chirurgische ingreep
6. Voedingssupplementen in het voer (dit werkt vooral op langere termijn, en wordt meer gebruikt ter preventie van ergere vormen van artrose)