COPD bij het paard

Paarden kunnen net als mensen last krijgen van COPD oftewel dampigheid. COPD is een chronische ziekte die vrij regelmatig voorkomt bij paarden, het is een vernauwing van de voorste luchtwegen of de bronchiën. In de meeste gevallen ontstaat deze luchtwegaandoening door een allergische reactie op bijvoorbeeld het stof in de stalbedekking. Gelukkig kunnen paarden met COPD door middel van een aantal aanpassingen vaak nog een prima leven hebben!

Wat is het?

COPD wordt in de volksmond vaak ook wel dampigheid genoemd. Het is een vernauwing van de voorste luchtwegen of de bronchiën. De vernauwing belemmert de stroom van de lucht naar de longblaasjes waar de zuurstof in het bloed wordt opgenomen. Omdat inademen een spierspanning van de borst vraagt, maar uitademen een passieve beweging van de borst is kunnen paarden met COPD wel goed inademen.

Sommige gevallen van COPD zijn omkeerbaar en wanneer de verkrampte luchtwegen weer normaal zijn zal het paard weer normaal kunnen functioneren. Soms scheuren de longen als gevolg van de COPD, dit komt omdat de longblaasjes niet goed geleegd worden voordat er weer nieuwe lucht binnenkomt. Wanneer er sprake is van een langdurige infectie kan er zich littekenweefsel vormen in de longen, dit weefsel vermindert de elasticiteit. Dit proces is niet omkeerbaar, het paard zal altijd moeilijk blijven ademen!

Wat zijn de mogelijke oorzaken van COPD?

De oorzaak van COPD is in de meeste gevallen een allergische reactie. Paarden die veel op stal staan kunnen bijvoorbeeld overgevoelig reageren op schimmelsporen die aanwezig zijn in stro en hooi. Er kunnen grote hoeveelheden van deze sporen in het hooi aanwezig zijn zonder dat het hooi echt zichtbaar beschimmeld is. Weidepaarden die last krijgen van COPD reageren vaak gevoelig op bepaalde soort pollen die buiten aanwezig zijn. Een paard dat eenmalig overgevoelig heeft gereageerd zal dat altijd blijven doen.

Welke symptomen heeft COPD?

Het belangrijkste symptoom van COPD is een chronische, droge maar niet heftige hoest. Ook zal soms de ademhalingssnelheid verhoogd zijn en zal er een witte of groene vloeistof uit de neus vloeien. Vaak zal het paard zijn neusgaten extra ver opensperren bij het uitademen. Het paard heeft een minder goed uithoudingsvermogen. Bij chronisch zieke paarden ontstaat er soms een kenmerkende groef op de buik in het gebied waar spieren die bij de geforceerde uitademing gebruikt worden zich ontwikkelen.

De behandeling

Om de ernst van de dampigheid vast te stellen zal een dierenarts een lichamelijk onderzoek doen, hij kan hierbij gebruik maken van longdrukmeting, longspoeling en broncioscopie. Wanneer de oorzaak van de allergie wordt weggenomen zullen de luchtwegen van je paard zich vaak voor een groot deel weer herstellen. Je moet er vanuit gaan dat het 50% meer tijd kost om te herstellen dan het heeft geduurd om ziek te worden. Als je paard zes weken ziektesymptomen heeft vertoond zal het dus negen weken duren voordat het paard weer ongeveer beter is. COPD bij paarden is nooit helemaal te genezen, ze zullen in bepaalde omstandigheden altijd last blijven houden.

Zorg er altijd voor dat een paard met COPD voldoende frisse lucht heeft. Zorg er wel voor dat het niet tocht in de stal van je paard, door tocht kan je paard minder gemakkelijk ademhalen. Ook moet je ervoor zorgen dat je paard een schone stal heeft met een stofarme bodembedekking. Het is ook een optie om het hooi van je paard eerst ongeveer een halfuur onder water te zetten voordat je het aan hem geeft, op deze manier wordt het hooi veel minder stoffig.

Omdat COPD lijkt op astma bij mensen wordt er tegenwoordig steeds meer gebruik gemaakt van astmavernevelaars. Als je zorgt voor de perfecte omstandigheden voor je paard kan hij meestal nog prima functioneren met COPD. Rustige buitenritten en korte dressuurlessen gaan nog prima. Zorg er wel altijd voor dat je je paard in de gaten houdt en dat je niet te veel van hem gaat verwachten.