Buizerd, Buteo buteo

De buizerd, ofwel Buteo buteo, is de meest voorkomende roofvogel in de Benelux. Het is een imposante vogel, die meer dan een halve meter lang wordt. Zijn spanwijdte is ruim meer dan een meter. Het geluid dat hij maakt is een karakteristiek ‘gemiauw’. Zijn klauwen zijn groot en geel, zijn snavel zwart met geel. In het voorjaar zijn deze vogels in de lucht te zien, in hun paringsdans. De buizerd eet vrijwel alles wat hij ziet, van hazen tot al dode dieren.

Taxonomische indeling

• Rijk: Animalia (Dieren)
• Stam: Chordata (Chordadieren)
• Klasse: Aves (Vogels)
• Orde: Falconiformes (Roofvogels)
• Familie: Accipitridae
• Geslacht: Buteo
• Soort: Buteo buteo

Kenmerken

De buizerd is een grote roofvogel voor Nederland. Mannetjes worden een halve meter lang, vrouwtjes nog eens zes centimeter groter. De spanwijdte is 120 centimeter voor een man, 138 voor een vrouw. Dit met een gewicht van 690 gram respectievelijk 950 gram. De bovenkant van het verenkleed van de buizerd is effen gekleurd, ergens tussen donkerbruin en roomkleur. De onderkant van het verenkleed heeft verschillende dwarsbanden. De buizerd is in vlucht goed te herkennen. Hij slaat eerst enkele vleugelslagen, zweeft dan even, en slaat vervolgens opnieuw. De buizerd is ook te herkennen aan zijn brede vleugels en korte, brede staart. Verder vliegt hij opvallend langzaam. Ook het geluid van de buizerd is herkenbaar. Het heeft iets weg van het gemiauw van een kat.

Van dichterbij is de snavel van de buizerd te zien. Deze is zwart aan het eind en heeft een gele waslaag bij de kop. De klauwen zijn opvallend groot en geel. De buizerd wordt ongeveer 26 jaar in het wild, en tot 30 in gevangenschap.

Voortplanting

In het voorjaar paren de buizerds. Hiervoor hebben zijn een ‘dans’ in de lucht uitgevoerd, deze wordt regelmatig gezien. De buizerd bouwt zijn nest van dode takken, hoog in de boom. Het nest wordt een horst genoemd. Ieder jaar wordt er een nieuwe horst gebouwd, die bijzonder goed schoongemaakt wordt. In mei legt het vrouwtje eieren. Meestal zijn dit er drie, maar het kunnen er ook twee of vier zijn, in een zeer enkel geval zijn het er vijf of zes. De eieren zijn wittig, met bruine vegen. Ze zijn bijna zestig millimeter lang. De buizerd broed 33 tot 36 dagen op het ei. Dit wordt voornamelijk door het vrouwtje gedaan, maar het mannetje wisselt haar af en toe af. De jongen blijven nog tot 50 dagen bij hun ouders. Vervolgens zorgen ze voor zichzelf, maar het duurt nog tot hun derde levensjaar voordat ze broedrijp zijn.

Voedsel

De buizerd is een echte opportunist. Hij eet onder andere konijnen, hazen, muizen, eekhoorns, vogels, kikkers en aas. Vaak is hij langs de kant van de weg te zien, waar hij verkeersslachtoffers eet. Hij zoekt zijn prooi door op een uitkijkpost te gaan zitten, meestal niet te hoog, of boven zijn gebied rond te zweven. Als hij een prooi ziet, laat hij zich erop vallen.

Verspreiding

In vrijwel geheel Europa komt de buizerd het hele jaar door voor. In de noordelijker delen, en in een strook door Rusland komt hij alleen in de zomer voor. In Zuidoost-Afrika en India komt hij alleen ’s winters voor.

Habitat

De buizerd zoekt het liefst gebieden op tussen het bos en de weide. Hij komt van laaglanden tot berggebieden voor. Meestal is hij te zien langs de weg, wachtend op verkeersslachtoffers als gemakkelijk maaltje.

Bedreigd?

De buizerd is zeker geen bedreigde vogelsoort in Nederland. Door zijn voorkeur aan verkeersslachtoffers als voedsel, heeft hij voldoende te eten. Het is de meest voorkomende roofvogel in de Benelux, met een aantal dat in een paar jaar tijd bijna verdrievoudigd is.