De ekster, Pica pica, gek op bling bling

De ekster, in het Latijn Pica pica, weet zich aan te passen aan allerlei leefmilieus, vooral omdat hij bijna alles eet. In ons land komt hij steeds meer voor, in tegenstelling tot bijvoorbeeld in Frankrijk. Op eksters mag, zelfs in broedtijd, worden gejaagd. Eksters worden als schadelijk gezien, aangezien zij schade zouden toebrengen aan landbouwgewassen en ook aan kleinere vogelsoorten.

Verspreidingsgebied

De ekster komt overal in Europa voor, behalve in de uiterst noordelijke, koude gebieden. In midden Azië is hij ook een veel geziene vogel. Verder heeft hij ook zijn habitat in Noordwest - Afrika.
Eksters zijn standvogels. Zij broeden en overwinteren op de zelfde plaats. Jonge vogels ziet men wel in groepen over korte afstanden rondtrekken, vooral 's winters. Dan zijn ze op zoek naar voedsel of beschutting tegen de kou. Zowel op het platteland als in parken en tuinen in de stad ziet men deze vogel. Overal vindt hij wel iets te eten. Daarom handhaven zij zich in elk jaargetijde.

Algemene informatie

De ekster behoort tot de orde der Passeriformes en bij de familie der Corvidae. Hij heeft een lengte van ongeveer 45 cm. Het grootste deel, 25 cm, vormt de staart. Zijn habitat bestaat uit graslanden, struiken, parken en tuinen. Het roepgeluid dat hij maakt,lijkt op ka-ka-ka. Zijn "zang" lijkt op lachen. Hij maakt zijn nest hoog in een boom. 's Winters is dat duidelijk te zien (als de bomen kaal zijn). Het legsel is wisselend. Het kan verschillen van 3 tot 10 eieren per keer. De broedtijd is ongeveer 18 dagen en de jongen vliegen na een maand zelfstandig. In de zomer zie je de jongen nog in de omgeving van de ouders. Ze bedelen in het begin nog om voedsel, terwijl ze wel al zelf vliegen. 's Winters ziet men ze vooral in groepen.

Verenkleed en gedrag

Verenkleed

De ekster is een mooie, herkenbare vogel. Zijn kop, hals en poten zijn zwart. Zijn buik is wit en ook zijn schouderpartij is wit. Zijn rug en zijn lange staart zijn zwart met een blauwe gloed eroverheen. De staart loopt naar achter toe trapvormig versmald. Het contrast tussen witte en zwarte partijen is groot. De middenbaan van zijn slagpennen is ook wit. Dit is prachtig te zien als hij zijn vleugels spreidt. Zijn snavel is lang en puntig.
Zowel vrouwtjes als mannetjes zijn het zelfde getekend, het vrouwtje is iets kleiner en heeft een kortere staart.

Gedrag

Eksters zijn zeer waakzaam, maar vertonen zich toch op de grond om naar voedsel te zoeken. Ze maken dan sprongetjes en steken hun staart in de lucht. Ze eten hun gevonden voedsel niet op de grond, maar nemen het mee naar een hoge boom om het daar op te eten.
Zowel om te waarschuwen voor gevaar als rondvliegend, maken zij een hard kakelend geluid. Men hoort ze al van verre. Zeker als een groep jonge eksters zich verplaatst, of in een boom zit te wachten.

Voortplanting en broeden

Boven in een hoge boom wordt het nest gemaakt. Twijgen en takjes worden gevlochten met hooi. Modder wordt gebruikt om alles te verlijmen. Het vrouwtje legt 3 tot 10 eieren en broedt dan bijna drie weken. In het nest worden de jongen door beide ouders gevoerd. Na een maand vliegen ze uit. Ze blijven dan nog in de buurt van de ouders, die samen met hen naar voedsel zoeken. Zelfstandige, jonge eksters vliegen vaak in een groep om naar voedsel te zoeken.

Voedsel

Eksters eten vrijwel alles. Ze eten zaden, bessen en andere vruchten. Ze doen zich tegoed aan insecten, maar ook aan jonge vogeltjes en kleine zoogdieren. Ze eten steeds vaker ook aas en afval. Gooi stukjes afgesneden vet van vlees buiten, en ze zijn er als de kippen bij. Ze eten ook lijkjes van dode vogels en zoogdieren.

Slecht imago

• Van eksters wordt gezegd dat het dieven zijn. Veel kinderverhaaltjes zijn hierop gebaseerd. Het klopt dat ze worden aangetrokken door glimmende voorwerpen. Die nemen ze dan mee naar hun nest.
• Ze stelen ook eieren of jonge vogeltjes uit de nesten van andere vogels, om op te eten. Overigens schijnt dit gedrag niet of nauwelijks van invloed te zijn op de populatie van die andere vogels.
• Er wordt ook gejaagd op eksters. Ze zouden schade toebrengen aan landbouwgewassen en dus ook aan andere vogelsoorten.

Lees verder

• De vogeltrek, broeden en overwinteren
• De huid van vogels, veren, schubben en een broedvlek
• Een vogeltuin, hoe maak ik die?
• Hoe vliegen vogels? Zweefvluchten, slagtechnieken en bidden
• Vogels en hun taakverdeling, alles gericht op voortplanting