De hondenbegraafplaats, romantiek met een traan

Onze huisdieren zijn ons dierbaar en of het nou gaat om een konijn, hond of kat, we voelen ons altijd verdrietig als ons huisdier komt te overlijden. We weten het wel, we leven nou eenmaal langer dan onze huisdieren maar toch valt het afscheid ons zwaar. "Mijn hond is mijn beste vriend" zegt men en als de hond dood gaat voelt het inderdaad net alsof je één van je beste vrienden bent verloren en veel mensen willen dan op waardige wijze afscheid kunnen nemen en laten het dier begraven. Al sinds mensenheugenis worden honden op speciale begraafplaatsen ter aarde besteld en ook nu nog zijn er in ons land diverse hondenbegraafplaatsen.

Dierenbegraafplaatsen

De dierenbegraafplaats bestaat al sinds het begin van de beschaving. Als voorbeeld nemen we de oude Egyptenaren die de wilde kat gingen domesticeren om hun graanvoorraden te beschermen tegen muizen. Rond het jaar 1000 voor Christus was de kat zo belangrijk geworden voor het welvaren van het Egyptische rijk dat zij heilig werd verklaard. Ook de farao's hielden katten en wanneer er een kat overleed werd deze gemummificeerd om hen van een plaats in het hiernamaals te verzekeren. Ze kregen geschenken mee in hun graf en werden op een speciale begraafplaats met groot ceremonieel begraven. Vlakbij de piramide van Cheops werd een kleinere piramide gebouwd die als graf diende voor de zeventien katten van farao Akhnaton. Door de eeuwen heen zijn er over de hele wereld dierenbegraafplaatsen geweest waarbij de graven met zorg in stand werden gehouden. In Engeland is in de tuinen van kastelen en landhuizen soms ook een plaatsje ingeruimd voor een dierenbegraafplaats, een "pet cemetery". Meestal zijn dit overigens specifiek hondenbegraafplaatsen, de adel had meestal honden die voor hen belangrijk waren zoals hun favoriete jachthond. Bij het landgoed Polesden Lacy bijvoorbeeld is een romantisch gelegen hondenkerkhofje.

Edinburgh Castle

Beroemd is de hondenbegraafplaats bij Edinburgh Castle. Al meer dan duizend jaar torent dit kasteel hoog uit boven de straten van deze Schotse stad. Het kasteel had in vroeger tijden een belangrijke strategische functie en werd voornamelijk bevolkt door soldaten. Het leven van soldaten was toen ook al hard en vaak hadden de officieren en hun regiment een mascotte, de soldatenhond, die wat meer plezier in hun leven bracht. In de regeerperiode van koningin Victoria werd bij het kasteel een kleine begraafplaats voor honden aangelegd die ook vandaag de dag nog in ere word gehouden, het is bijna ontroerend, stoere soldaten die met veel liefde hun overleden hond eerden.

Port Meirion

Er zijn in Groot Brittannië, het land van de Golden-, Labrador-, en Flatcoated Retreivers meer hondenbegraafplaatsen en in de botanische tuinen van het plaatsje Port Meirion in Wales ligt ook een hele bijzondere. Het begraafplaatsje is niet groot en is een beetje verstopt onder oude bomen op een heuvel. Een aantal van de kleine grafsteentjes zijn ook oud, verweerd en begroeid met korstmossen, de natuur heeft hier de overhand door het bijna subtropische klimaat wat hier heerst dankzij de warme golfstroom. Vertederend Engels, of in dit geval Welsh, stukje onvervalste romantiek met een traan en men voelt dat men zich hier op gewijde grond bevindt. Onwillekeurig nemen onze gedachten hierbij een filosofische wending en denken we na over leven en dood.

"You ain't barking now are you"

Deze tekst op de grafsteen van een hond op de hondenbegraafplaats van Ciudad in Buenos Aires betekent vrij vertaald zoiets als: "nu blaf je nooit meer, je bent voor altijd stil". Het is bijna niet letterlijk te vertalen en de tekst is in het Engels ook veel krachtiger, er spreekt zowel verdriet als verlangen uit naar het overleden dier. Op dit graf staat ook een standbeeld van de overleden hond en dat geeft wel aan dat de eigenaar moeite had met het afscheid nemen, door het standbeeld blijft er een herinnering aan het dier bestaan die als het ware tastbaar is. Ook al is het een dier van steen toch kun je het nog aaien en daar wellicht troost uit putten...

Cimetière des Chiens

Misschien wel het beroemdste hondenkerkhof ter wereld is het net buiten Parijs gelegen Cimetière des Chiens in Asnières-sur-Seine. Voor zover bekend is dit ook de oudste nog bestaande hondenbegraafplaats ter wereld. Het Kerkhof werd in 1899 gesticht door Georges Harmois and Marguerite Durand met de gedachte dat de gegoede burgerij hun huisdieren wilden begraven op een mooie en prestigieuze locatie. In de loop der tijd zijn beroemde honden er begraven zoals één van de herders die speelde in de televisie- serie Rin Tin Tin. Bij de ingang van de begraafplaats staat een monument met een plaquette en een standbeeld van Barry de Sint Bernhard, een reddingshond uit de Alpen die meer dan veertig mensen redde tijdens zijn leven.

Kasteel Staverden

Ook in ons eigen land kennen we bijzondere hondenbegraafplaatsen zoals die op het landgoed Staverden. De eigenaren van het landgoed koesterden hun dieren en als er een hond overleed werd deze bijgezet op de begraafplaats in het bos. Nadat het landgoed was verkocht aan het Geldersch Landschap raakte de begraafplaats in vergetelheid totdat een dochter van de laatste eigenaar de boswachter belde met de vraag of zij haar overleden hondje mocht begraven op Staverden. De boswachter kende het bestaan van het kerkhofje niet maar gaf toestemming en sindsdien worden de grafjes weer verzorgd. Het is wel even zoeken in het bos op het grote landgoed maar eenmaal gevonden zien we twee rijen houten paaltjes met namen als: Joep, Mirza en Sjoerd.

Hondenbegraafplaats Clingendael

Een andere hondenbegraafplaats met een bijzondere geschiedenis is die van landgoed Clingendael bij Den Haag. Het is de hondenbegraafplaats van freule Daisy zoals Marguerite Baronesse van Brienen (1871-1939) ook wel werd genoemd. Deze freule heeft haar leven lang honden gehad en ze liet ze begraven onder een oude lindeboom die vanuit het huis goed te zien is. Oorspronkelijk stonden de grafstenen rechtop maar in de tweede wereldoorlog werden ze door de bezetter van het landgoed platgelegd. De freule heeft heel wat honden gehad, minstens veertien getuige het aantal grafstenen met teksten als: ’Billy, ’Dear Lassie’ en ’Peter, my faithful born’.

Koninklijke hondenbegraafplaats

Als men paleis het Loo bezoekt doet men dit meestal voor het interieur van het paleis zelf en de prachtige stijltuinen die erbij zijn aangelegd. Maar weinig mensen weten dat er in de bossen van het Loo een dierenbegraafplaats is, dit is het kerkhofje waar de honden en de paarden van de koninklijke familie worden begraven. Het is een mooie verstilde plek in het paleispark en zowel de graven van de paarden als die van de honden zien er verzorgd uit. Bij paleis Soestdijk is eveneens een hondenkerkhofje. Net als in Engeland is het dus ook in Nederland een goede traditie van de adellijke stand om op deze manier de laatste eer te bewijzen aan hun dierbare overleden honden.

Waar begraaf ik mijn hond?

Onze huisdieren mogen, onder voorwaarden, in de eigen tuin begraven worden. Nou zal dat voor een cavia of marmot nog wel kunnen, maar voor een hond met behoorlijke afmetingen kan misschien beter uitgekeken worden naar een honden- of dierenbegraafplaats. Vaak weet de dierenarts wel een begraafplaats die enigszins in de buurt ligt zodat het graf later nog eens bezocht kan worden. Als men dat wil kan de hond ook gecremeerd worden waarbij de as daarna kan worden bewaard in een urn. Sommige mensen doen er misschien wat lacherig over maar dat zijn meestal de mensen die zelf nooit een huisdier hebben gehad en dus niet weten wat een trouwe vriend als de hond voor een ander kan betekenen. Als men de hond bij de dierenarts moet laten inslapen is er de keuze tussen begraven, cremeren of de verwerking van het dier door een destructiebedrijf. Wilt u echt een bijzondere plek ga dan eens kijken bij de dierenbegraafplaats in het Zuidhollandse dorpje Zevenhoven. Dit is van oorsprong een familiebedrijf wat al heel lang bestaat en die de begrafenis of crematie volledig voor u regelen. Het is mooi gelegen op het platteland aan de rand van een natuurgebied en er wordt heel veel zorg, liefde en aandacht aan de begraafplaats besteed. Hier kunt u met een gerust hart afscheid nemen en later nog eens terugkomen. Sterkte bij de verwerking van het verlies en wellicht is het fijn om te weten dat wij met u meeleven.

Lees verder

• De hond mag mee naar Engeland, nieuwe regels vanaf 2012
• De Hondenspeeltuin, dikke pret voor uw hond en voor uzelf!