Veulen met de hand opvoeden

Je merrie is gedekt, nu begint het wachten op het veulen die over 11 maanden geboren wordt. Je ziet de buik groeien, het veulen schopt. Dan is het eindelijk zo ver, de merrie bevalt. Het veulen is gezond en levendig en je bent helemaal blij. Maar dan overlijdt de merrie. Dit kan zijn na een paar dagen, of gelijk tijdens of na de bevalling. Weg is je roze wolk. Je geliefde merrie is niet meer en je zit met een veulen dat geen moeder meer heeft. En nu? Dit artikel helpt je met oplossingen en tips.

De eerste uren

Wanneer de merrie tijdens de bevalling is overleden of wanneer je veulen nog geen tijd heeft gehad om te drinken komt er een nare taak. De overleden merrie moet gemolken worden om de biest alsnog aan het veulen te kunnen geven. Biest is een speciaal soort melk waar afweerstoffen inzitten die het veulen nodig heeft om te overleven. Wanneer een veulen dit niet heeft gekregen heeft het grote kans om ziek te worden en te overlijden.

Pleegmoeder zoeken

Er moet zo snel mogelijk na de dood van de moeder gezocht worden naar een pleegmoeder die het veulen kan opvoeden. Dit kun je in de buurt zoeken wanneer er toevallig een merrie is die haar veulen verloren heeft, maar er bestaat ook een veulencentrale. Hier worden alle moederloze veulens en merrie's met overleden veulen gemeld. De veulencentrale koppelt merrie's zonder veulen met de veulens die hun moeder hebben verloren. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de maat zodat er geen shetlander merrie gekoppeld word aan een KWPN veulen die heel wat groter is. Wanneer men het geluk heeft dat er een pleegmoeder beschikbaar is wordt het afwachten of het gaat klikken. De grootste kans dat de merrie het veulen accepteerd is wanneer het veulen wordt ingewreven met de geur van de merrie. Het beste is wanneer er nog vruchtvlies van het overleden veulen aanwezig is waarmee je veulen wordt ingewreven.

Pleegmoeder geen optie

Wanneer de pleegmoeder geen optie is omdat de merrie het veulen niet accepteert of wanneer er simpelweg geen merrie beschikbaar is, moet het veulen met de hand worden opgevoed. Dit brengt meestal veel problemen met zich mee doordat de merrie het veulen normaal gesproken alles leert en de mens dit nooit helemaal kan vervangen. Een veulen weet niet wat wel en niet veilig is en kent dus ook geen omheining. Ook kan het zo niet het normale gedrag leren, over hoe het zich moet gedragen tegenover andere paarden en mensen. Wanneer de merrie is overleden na een aantal dagen of weken heb je het voordeel dat het veulen al wel iets heeft geleerd van de merrie. Toch kan het met de hand opvoeden dan later alsnog gedragsproblemen veroorzaken. Veulens die door mensen zijn opgevoed hebben later vaak weinig respect voor mensen. Ook kan het zijn dat deze paarden geen of minder pijn voelen. Daarom moet worden geprobeerd om een ander paard of pony te zoeken die erbij kan staan. Dit hoeft niet per se een merrie te zijn, want het gaat niet om het drinken maar om het leren om paard te zijn. Er zijn veel gevallen bekent waarbij een ruin de zorg op zich neemt. Verder moet men proberen om het veulen niet uit een fles, maar uit een emmer of teiltje te laten drinken. Hierdoor kan men afstand nemen van het veulen. Wanneer je de emmer of teil ergens aanhangt, inzet of opzet moet men er op letten dat het veilig is. Er mag geen risico zijn dat het veulen zich kan bezeren of dat de emmer of teil omvalt. Verder moet men zo weinig mogelijk met het veulen gaan knuffelen, hoe moeilijk dat ook is. Dit vergroot alleen maar de kans op vervelend gedrag later.

Het voeden

Er bestaat speciale veulenmelk die moet worden gemengd met warm en koud water. Vroeger werden de veulens vaak gevoed met koemelk, maar hierop overleven de veulens meestal niet. Koemelk heeft een andere samenstelling dan paardenmelk en is dan ook niet toereikend. De melk moet tijdens de eerste weken iedere 2 uur gegeven worden. Natuurlijk is dat een hele opgave om ook in de nacht te doen. Daarom kan men er ook voor kiezen om er in de nacht iets langere tijd tussen te laten, dit zal geen hele grote invloed hebben en je houd het zelf ook beter vol. Wanneer het veulen ouder wordt, worden ook de tussenpauze langer. Ook de hoeveelheid wordt langzaam opgebouwd. Dit kun je vinden op de verpakking of de bijgevoegde instructie. Gedurende de weken kunnen er ook brokjes worden bijgevoerd en water worden verstrekt. Overleg dit met je dierenarts.

Na de melk

Wanneer het veulen na 4 maanden oud genoeg is om voor zichzelf te zorgen is het tijd om het naar de opfok te brengen. Dit is voor een flessenveulen erg belangrijk omdat het in de grote groep met andere veulens zich goed kan ontwikkelen. Het leert hier hoe het zich hoort te gedragen en om met andere soortgenoten te spelen in plaats van met mensen.

Het is een lange en vermoeide weg om een veulen met de fles op te voeden. Toch is dit niet alleen maar bloed, zweet en tranen. Er zijn veel mooie momenten en het veulen blijft altijd een speciaal plekje hebben. Veel succes en deel je ervaring met andere zodat je er samen van kunt leren.