Het behandelen van oorontsteking bij de hond

Honden kunnen last krijgen van oorontsteking. Sommige honden hebben er nooit last van, andere honden heel vaak. In dit artikel wordt kort en simpel beschreven hoe je een oorontsteking herkent, wat de oorzaken van oorontsteking kunnen zijn en hoe je het kunt behandelen en voorkomen.

De symptomen van oorontsteking bij de hond

Honden die last hebben van oorontsteking kunnen verschillende gedragingen laten zien: Ze kunnen het oor laten hangen, met het oor over de grond of voorwerpen schuren, aan het oor krabben, met zijn kop schudden, piepen of de kop scheef laten hangen. Soms zie je aan de buitenkant helemaal niks vreemds aan het oor of de oren. Soms zie je dat één of beide oren rood zijn of dat er bruin of zwart oorsmeer uitkomt. Ook kan het oor of de oorflap helemaal dik zijn.

Oorzaken van oorontsteking

Er zijn verschillende soorten oorontsteking. De hond kan oorontsteking krijgen door een bacteriële infectie, door een infectie met bijvoorbeeld gisten of schimmels, oormijt, door vreemde voorwerpen in het oor, of door allergieën. Hieronder wordt op elke oorzaak kort ingegaan.

Oorontsteking door een bacteriële infectie

De meeste oorontstekingen worden veroorzaakt door een bacteriële infectie. Deze bacteriën kunnen op verschillende manieren in het oor terecht komen, bijvoorbeeld doordat de hond een keer aan zijn oor krabt en de bacteriën via zijn nagels in het oor komen. Door het krabben maakt de hond soms een klein wondje in zijn oor en hier kunnen de bacteriën lekker gaan groeien. De oren zijn vaak erg warm, dus de omgeving is prima voor de bacteriën. Ook zie je regelmatig oorontsteking nadat de hond gezwommen heeft. Vooral als hij in vies water heeft gezwommen en er water in zijn oren is gekomen.

Oorontsteking door gisten of schimmels

Naast bacteriën kunnen ook gisten of schimmels voor een oorontsteking zorgen. Dit zijn, net als bacteriën, ook kleine parasieten die op dezelfde manier in een oor terecht kunnen komen. Wel moeten ze op een andere manier behandeld worden.

Oorontsteking door oormijt

Oormijt is een klein beestje dat in het oor kan leven. Hij veroorzaakt erg veel jeuk. Meestal zijn beide oren aangetast door het beestje. Je herkent aan de buitenkant van het oor de oormijt aan zwart, korrelig oorsmeer. Oormijt komt vaak voor bij puppies. Ze kunnen het meenemen uit het nest. De oormijten zijn door de dierenarts te zien als hij met de otoscoop in het oor van de hond kijkt.

Oorontsteking door een vreemd voorwerp

Ook een vreemd voorwerp kan voor een oorontsteking zorgen. Onder vreemd voorwerp wordt verstaan: Een voorwerp dat normaal niet in het oor van de hond hoort te zitten. Vaak zijn dit grasaren. Als een hond lekker gespeeld en gerend heeft door het lange gras, kan er een stukje van dit gras in zijn gehoorgang terecht komen. Aan grasaren zitten scherpe delen en deze graven zich vast in het oor.

Oorontsteking door overgevoeligheden of allergieën

Als een hond overgevoelig is voor iets, kan hij daardoor ook een oorontsteking ontwikkelen. Je ziet vaak oorontstekingen optreden naast voedselallergieën. Meestal heeft de hond dan ook andere klachten, zoals jeuk of roodheid op meerdere plekken op zijn lichaam.

Wat kunt u zelf doen aan een oorontsteking bij uw hond?

Soms is een oor maar heel licht ontstoken. In dit geval kunt u eerst proberen om gedurende enkele dagen met een oorcleaner (bv Cleanaural, Otoclean) het probleem op te lossen. Een oorcleaner kunt u kopen in de dierenwinkel of bij de dierenarts. Dit werkt echter alleen bij bacteriële infecties (welke wel het meest voorkomen). Voor alle andere genoemde oorzaken dient u naar de dierenarts te gaan. Dit gaat meestal niet vanzelf over.
Veel mensen hebben nog ergens een oud restje oorzalf van een vorige oorontsteking staan. Pas hiermee op, want iedere oorontsteking kan een andere soort zijn dan de vorige. Met sommige zalfjes richt u nog meer schade aan in plaats van dat het beter wordt. Belangrijk is om te weten of het trommelvlies van het oor nog intact is. Als dit niet het geval is en je doet zalf in het oor, dan is de schade soms niet te overzien. De hond kan dan een middenoorontsteking krijgen en kan dan scheef gaan lopen. Deze ontsteking kan gevaarlijk zijn. Ook is het niet verstandig om zalf te gebruiken die over datum is. Het is niet zo dat de zalf echt schadelijk is, maar de werking is niet goed meer. Gebruik ook geen zalf van kennissen, elke ontsteking is anders. Het kan zelfs zo zijn dat in het flesje van die kennissen een bacteriepoel van het oor van hun hond zit en die brengt u daarna in het oor van uw hond.

Wanneer met uw hond naar de dierenarts?

Heeft de hond erg veel last van zijn oor of oren, dan is het belangrijk om naar de dierenarts te gaan. Wacht niet te lang! Door te lang zelf aan te modderen doet u meer kwaad dan goed. Buiten dat het erg vervelend en pijnlijk is voor de hond, kunnen er, als u te lang wacht, verschillende dingen gebeuren: Het trommelvlies van het oor kan kapot gaan, de oorontsteking wordt zo erg dat het oor helemaal dicht gaat zitten door de zwelling, of er ontstaat door het schudden een bloedoor oftewel othaematoom. Een bloedoor is te herkennen aan dat de buitenkant van het oor, de oorflap, helemaal dik wordt. Hij loopt op en staat bol. Er is een andertje gesprongen in het oor. Als u hiermee niet naar de dierenarts gaat, zal de hond bij het indrogen veel pijn hebben en krijgt hij een zogenoemd "schrompeloor". Othaematomen kunnen leeggezogen worden en als dit onvoldoende helpt, wordt de hond geopereerd. Bij vreemde voorwerpen probeert de hond door met zijn kop te schudden het vreemde voorwerp kwijt te raken, maar dit lukt vaak niet.

De behandeling van de verschillende soorten oorontsteking

Een bacteriële infectie en een infectie met gisten of schimmels worden meestal behandeld met oorzalf. Deze zalfjes zijn per aandoening anders. Enkele voorbeelden van oorzalf: Surolan, Aurizon, Easotic, Otifin PD en Otiderm (uit de handel). Ieder zalfje werkt tegen een andere (groep) bacteriën. Is de infectie heel erg of is de hond niet te zalven, dan kan ook gekozen worden voor andere vormen van behandeling, of meerdere vormen naast elkaar. Bijvoorbeeld antbiotica in tabletvorm, drankje, of per injectie. Keert een oorontsteking vaak terug, dan kan de dierenarts besluiten om een kweekje te maken van het oor. Hij neemt dan met een swab wat ontstekingsmateriaal af en laat het laboratorium uitzoeken welke bacterie de boosdoener is en voor welke antibiotica hij gevoelig is.
Oormijt kan ook door zalven worden behandeld, maar ook met pipetten in de nek. Deze pipetten (bv Stronghold of Advocate) zijn vrij verkrijgbaar, u hoeft dan niet persé naar de dierenarts. U moet dan wel zeker weten dat het om oormijt gaat natuurlijk.
De behandeling bij vreemde voorwerpen bestaat uit onder een roesje het voorwerp verwijderen uit het oor.
Bij overgevoeligheden en allergieën zal de behandeling van alleen de oren niet volstaan. Er zal gekeken moeten worden naar de oorzaak. Dit is vaak een lang proces. Veel honden reageren goed op een hypoallergeen dieet, de oorontstekingen verminderen hierdoor dan ook.

Voorkomen van oorontsteking bij de hond

Oorontsteking is niet altijd te voorkomen, maar u kunt het wel proberen. U kunt uw hond bijvoorbeeld niet meer laten zwemmen of in het hoge gras laten spelen. Verder kunt u bij honden die gevoelig zijn voor oorontstekingen, zoals honden met hangende oren, preventief een oorcleaner gebruiken, bijvoorbeeld eens per week. Ook bij honden die veel oorsmeer aanmaken kunt u dit doen. Voor honden met hangende oren zou het goed zijn de oren af en toe eens even te "luchten", zodat er eens lekker zuurstof bij kan komen. Veel bacteriën houden namelijk van een omgeving waar weinig of geen zuurstof is. Er zijn mensen die de oren van de hond eens even omhoog binden op zijn kop...

Nog enkele weetjes

• Je kunt met de cleaner en de oorzalf het trommelvlies van een hond nooit raken, omdat deze in een bocht loopt. Het hele "tuutje" kan in het oor.Trek tijdens het zalven het oor omhoog, je maakt hiermee de gehoorgang open en recht, dit vergemakkelijkt het zalven.
• Zalf met twee personen. De één houdt de hond vast en de andere zalft. Dit scheelt een heleboel geworstel. Beloon de hond altijd.
• Oefen met uw puppy al het "oortjes kijken", zodat u later altijd aan zijn oren kunt komen en u zichzelf en de hond veel ellende en traumatische ervaringen bespaart.
• Ga zelf nooit met wattenstaafjes in het oor peuteren. Hiermee duwt u het oorsmeer aan en wordt de ontsteking alleen maar erger. U kunt wel met een vochtige doek de buitenkant van het oor schoonmaken.
• Enkele rassen die erg gevoelig zijn voor oorontstekingen: Labradors, Golden Retrievers, Engelse Bulldogs, Duitse herders, Beagles, Bloedhonden, en alle andere rassen met hangende oren