Honden: Kalmeringssignalen

Honden hebben ook hun eigen manieren om te ontsnappen aan stress, angst en conflicten. Ze proberen zichzelf onder controle te houden en te ontsnappen aan conflicten door kalmeringssignalen. Kalmeringssignalen worden gebruikt om conflicten met soortgenoten voor te zijn. Ze kunnen de omgeving kalmeren, de hond zelf of beide tegelijk kalmeren.

De signalen

Wegkijken

Dit is het voorkomen van oogcontact. Aanstaren of fixeren is imponerend gedrag, de hond die dit meemaakt probeert deze situatie zo snel mogelijk te veranderen door weg te kijken. Ofwel draait hij zijn hoofd de andere kant op of hij draait zijn hoofd helemaal weg. Hij wil zeggen dat hij de uitdaging op geen enkele manier aangaat, ik ga hem uit de weg.

Ogen zacht maken

Honden maken hun ogen smaller, sluiten de oogleden een stukje en soms helemaal. Zo krijgen ze een zachte uitdrukking. Dit doen meestal onderdanige honden naar hoger geplaatste honden toe. Hogergeplaatste honden gebruiken dit signaal om te laten merken dat ze de onderworpenheid van de andere accepteren. Soms knipperen ze er nog bij.

Lijf afdraaien/zijkant toedraaien/in een bocht komen aanlopen

Vaak kijken ze met het afdraaien de andere kant op. Dit gebeurt vooral als de andere hond recht op de hond afkomt. Hij wil aantonen dat zijn bedoelingen goed zijn en dat zo’n vertoon van dominantie niet nodig is. Sociaal vaardige honden zijn beleefde honden, ze proberen elkaar te overtuigen van hun goede bedoelingen.

Langzaam bewegen

Dit zijn gedoseerde bewegingen en betekenen dat de hond zichzelf onder controle heeft. Dit heeft een prettige en kalmerende indruk op andere honden.

Niet meer bewegen

Een hond die alles geprobeerd heeft en niet meer weet wat hij kan doen, zal niet meer bewegen. Hij doet niets meer om de situatie te redden en verstart. Hij doet zijn best om zo weinig mogelijk irritatie op te wekken. Bij chronische stress kan zo’n hond apathisch worden.

Tong naar buiten steken, lippen of neus aflikken

Dit zal de hond in kwestie zelf gerust stellen, maar ook de andere hond. Ze gebruiken dit signaal vaak in combinatie met andere stress- of kalmeringssignalen. Het uitsteken van de tong is ook een onderwerpingsgebaar, overgebleven uit de puppytijd toen het aanlikken van de mondhoeken van een ouderdier zorgde voor het opgeven van voorverteert voer.

Poot optillen

Het optillen van de poot verraadt spanning, maar het kan afhankelijk van de situatie ook een kalmeringssignaal zijn voor andere honden. Dit komt voort uit het melkkolven uit de puppytijd. Het is een verzoenend gebaar.

Gapen

Het doet de spanning bij gapende honden wegvloeien en het kalmeert de tegenpartij. Veel honden gapen als iemand om hun nek hangt omdat er niet is voldaan aan de nodige plichtplegingen om dat te mogen doen (lijf afdraaien, hoofd afwenden, smalle ogen, zachte blik, wachten op het juiste antwoord.

Snuffelen of iets heel anders gaan doen

Snuffelen wordt gebruikt om de ander te kalmeren of al zeker geen opwinding teweeg te brengen. Ze geven aan het veel te druk te hebben met andere zaken om opwinding bij de andere te willen veroorzaken. Honden kunnen ook plotseling overdreven belangstelling tonen voor een bepaald voorwerp waar ze normaal nauwelijks interesse voor hebben. Hiermee bedoelen ze dat de andere hond hen niet interesseert en hij rustig kan doorlopen.

Gaan zitten

De hond geeft aan dat hij zich niet meer bemoeit met wat er gebeurt, dat niets hem minder interesseert.

Gaan liggen

Als de roedel onrustig is door storm of onweer, gaat de roedelleider, rustig liggen en geeft dit signaal door aan de rest van de roedel, kalmeer.

Opsplitsen

Als er tussen roedelgenoten te veel spanning ontstaat die uit de hond kan lopen doordat andere er zich ook mee gaan bemoeien, kan de roedelleider zich daarin actief mengen door zich tussen de 2 ruziemakers in te mengen. Hiermee verbreekt hij het provocerend gedrag en zal de rust terugkeren.

Kwispelen

Een stijve, hoge kwispel duidt op dominantie en houdt een dreiging in. Een lage kwispel betekent dat de hond gespannen is over de bedoelingen van den andere en de ander en zichzelf wil kalmeren.

Speelhouding

Speelhouding is een manier om een andere hond te kalmeren. Dit wordt vaak gecombineerd met wegkijken. Sommige honden gebruiken dit signaal ook naar andere huisdiergenoten, al herkennen die dit gedrag niet altijd omdat ze van een andere soort zijn vb. kat, konijn.

Lachen

Bepaalde honden laten een lach zien, meestal naar vertrouwde mensen. Onderling gebruiken ze dit nauwelijks om de gemoederen te kalmeren.