Hoe men het best een kat aait en waarom aaien gezond is

Katten zijn populaire huisdieren. De liefde voor de kat begon zo'n dikke zesduizend jaar geleden toen boeren in het nabije oosten de katten in huis haalden om ongedierte bij hun opgeslagen gewassen weg te houden. Enige eeuwen later, ontdekten ook de Egyptenaren de kat en verspreidde het dier zich vanaf die kant over Europa. Ze begonnen in de Middeleeuwen ook mee te reizen op schepen met het doel muizenplagen te bestrijden waardoor ze zich verder verspreidden. Was de kat in eerste instantie een nuttig dier voor de mens, naarmate hij steeds meer domesticeerde, kreeg de kat de functie van knuffeldier bij uitstek. Dit heeft hij te danken aan zijn uiterlijk, zijn speciale eigenwijze karakter en zijn hoge aaibaarheidsfactor.

• Een onbekende kat aaien
• Socialisatie van katten
• De ontmoeting: geurklieren
• Waar kun je een kat aaien?
• Op zijn achterhoofd
• Achter de snorharen
• Achter de oren
• Onder de kin
• Met de vacht mee
• Reactie van de kat op aaien
• Hoe merk je dat een kat boos wordt?
• Gezondheidseffecten voor de mens
• Risico op een hartaanval daalt bij het hebben van een kat
• De aanmaak van oxytocine
• Meer endorfine in het lichaam
• Lagere productie van het stresshormoon cortisol
• Toepassing van de gezondheidsvoordelen van katten
• Ouderen
• Kinderen
• Kattencafés

Een onbekende kat aaien

Katten houden er niet van als je direct op ze af gaat en ze aanraakt. Dit zien katten al snel als bedreigend. Wacht daarom tot de kat naar je toekomt. Je kunt wel je hand uitsteken, maar het beste doe je dat door alleen een vinger uit te steken. Dat wordt als minder bedreigend ervaren dan een hele hand. Vervolgens zal de kat aan je hand beginnen te snuffelen. Als hij aan je heeft geroken en kopjes aan je hand geeft, dan kun je hem beginnen te aaien, maar wees voorzichtig: sommige katten zijn onberekenbaar en halen alsnog uit. De meeste katten zijn echter niet agressief.

Socialisatie van katten

Hierbij speelt een rol in hoeverre een kat gesocialiseerd is. Socialiseren van katten begint al op hele jonge leeftijd. Het betekent dat ze al vroeg gewend worden aan mensen die ze optillen, met ze spelen en ze aaien. Als ze dat van jongs af aan gewend zijn, dan zullen ze meer geneigd zijn om dat ook toe te laten en te waarderen als ze groter zijn.

De ontmoeting: geurklieren

Voor katten is geur een van de belangrijkste communicatiemiddelen. Een kat beschikt over geurklieren op verschillende plekken van zijn lichaam. Ze wrijven hiermee langs personen of plekken waarvan ze bezit willen nemen. Als een kat je kopjes geeft, geeft hij daarmee aan dat jij van hem bent. Ze maken een soort groepsgeur aan. Zo herkennen ze je als een van de groep. Het is het markeren van hun 'bezit'. Als een kat kopjes geeft en daarmee zijn geur achterlaat, betekent dat dat hij ook wel in is voor een aaibeurt.

Waar kun je een kat aaien?

Een kat heeft een aantal plekken waar hij het liefst geaaid wil worden en ook plekken waarvan hij liever heeft dat je er van af blijft. Als een kat op de zij gaat liggen, is dit in ieder geval een teken dat hij klaar is om geaaid te worden. Aai altijd met zachte hand. Streel hem, zodat hij rustig kan genieten van de aanraking. Iedere kat heeft zijn eigen voorkeuren, maar er zijn wel wat algemene dingen te zeggen over de favoriete plekken van katten om geaaid te worden.

Op zijn achterhoofd

De meeste katten houden van langzame, zachte aaitjes aan de achterkant van hun kop en in hun nek. Gebruik niet te veel druk, katten hebben maar een klein hoofd en zijn erg gevoelig.

Achter de snorharen

Snorharen zijn voor een kat gevoelige dingen. Ze gebruiken ze om hun omgeving ermee te verkennen. Sommige katten vinden het fijn om daar lichtjes geaaid te worden, net als over hun wangetjes, maar pak het rustig en voorzichtig aan. Neem nooit de hele kop van de kat in je hand, want dat kan de kat als agressief interpreteren.

Achter de oren

Een van de favorieten van bijna alle katten: kriebelen op de plek waar de oren aan zijn hoofd vastzitten. Er zitten hier veel geurklieren en het is daarom een goede plek om te aaien. Probeer deze plek lichtjes te krabbelen en de kat zal intens genieten.

Onder de kin

Nog zo'n populaire plek bij katten: onder de kin. Je kunt hier zachtjes aaien of een beetje tikken. Probeer een beetje uit wat de kat lekker vindt.

Met de vacht mee

Een kat wordt meestal ook graag over zijn ruggetje geaaid, mits de aaier met de vacht mee-aait. Doe het voorzichtig en ritmisch. Het meest gevoelig is meestal de plek vlak voordat de staart wordt bereikt. Daar dient men ook te stoppen met aaien omdat de meeste katten er niet van gediend zijn dat hun staart wordt aangeraakt.

Reactie van de kat op aaien

Men weet dat de kat geniet van het aaien als hij spint en zijn oogjes dichtknijpt. Als een kat op zijn rug draait, kan dit een teken zijn dat de kat je volledig vertrouwt en dat je zelfs zijn buikje mag aaien, een plek die hij normaal gesproken streng bewaakt als privégebied.

Hoe merk je dat een kat boos wordt?

Een kat die er genoeg van heeft, kan soms ineens uithalen. Dit is met name het geval als je hand gebieden betast die de kat liever voor zichzelf houdt. Dit zijn met name de buik en de staart van de kat. Raak deze plekken alleen aan, als je een kat goed kent en als je ziet dat hij ervoor openstaat. Probeer het eerst heel voorzichtig en ga er niet te lang mee door.

Gezondheidseffecten voor de mens

Katten kunnen een aantal gezondheidseffecten hebben voor de mens. Allereerst worden veel mensen gelukkig van katten, getuige het grote aantal kattenfilmpjes dat dagelijks wordt bekeken op het internet, met name op de sociale media. Wie gelukkiger is, zit ook vaak beter in zijn vel. Er is ook onderzoek gedaan naar het effect van huisdieren in het algemeen, katten in het bijzonder, en hun relatie met mensen.

Risico op een hartaanval daalt bij het hebben van een kat

Onderzoek heeft uitgewezen dat het hebben van een kat het risico op een hartaanval met een derde vermindert. Deze vondst was het belangrijkste resultaat van een tien jaar lang durende studie waaraan meer dan vierduizend Amerikanen hebben deelgenomen. De studie uit 2008 werd gedaan door University of Minnesota's Stroke Institute in Minneapolis. Aangenomen wordt dat dit komt doordat katten schootdieren zijn die graag geaaid worden. Het is het aaien dat het stressniveau bij mensen kan verlagen en dat geldt in veel gevallen ook voor de hartslag en bloeddruk.

De aanmaak van oxytocine

Het hebben van een kat, en zeker het aaien van een kat, zorgt ervoor dat er meer van het hormoon oxytocine wordt geproduceerd. Oxytocine wordt wel het knuffelhormoon genoemd. Op het moment dat iemand positief contact ervaart met een kat, wordt er door de hypothalamus extra oxytocine geproduceerd. Dat is zeer gezond, want het geeft een rustig en ontspannen gevoel. Er worden dan minder stresshormonen geproduceerd.

Meer endorfine in het lichaam

Het aaien van een kat leidt ook tot een hogere productie van endorfinen. De werking van endorfine lijkt op die van morfine. Het is een gelukshormoon dat er tevens voor zorgt dat men minder pijn ervaart. Als er een tekort aan endorfine is, zal men zich down en lusteloos of zelfs depressief gaan voelen, alle reden dus om een kat te aaien.

Lagere productie van het stresshormoon cortisol

Het aaien van een kat zorgt er voor dat er minder cortisol wordt aangemaakt. Cortisol is een stresshormoon. Bij een teveel aan cortisol voelt men zich gejaagd en gestrest. Men kan minder goed slapen. Cortisol is het hormoon dat geproduceerd wordt als mensen in gevaar zijn. Dat was althans evolutionair zo. Het zorgde er in de oertijd voor dat mensen konden vechten of vluchten als er gevaar was. Tegenwoordig komt dit hormoon vrij als er geen levensbedreigende situatie is, maar als mensen gestrest zijn door problemen met hun werk, gezin en dergelijke. Het is dan een goed idee om een kat te aaien. Het zal de nodige ontspanning teweeg brengen.

Toepassing van de gezondheidsvoordelen van katten

De vraag rijst hoe de gezondheidseffecten van katten in de praktijk kunnen worden gebruikt.

Ouderen

Katten worden tegenwoordig regelmatig ingezet om het leven van oudere mensen aangenamer te maken. De gezondheidseffecten worden dan benut om ervoor te zorgen dat de ouderen die vaak minder actief zijn of die last van eenzaamheidsgevoelens hebben een aangenamer leven te bezorgen. Er zijn allerlei initiatieven om ouderen in contact met huisdieren te brengen.

Kinderen

Ook voor kinderen hebben katten gezondheidsvoordelen. Ze bouwen immuniteit op tegen allergieën als er een kat in huis is. Bovendien leren ze sociale vaardigheden door de omgang met een kat.

Kattencafés

Ook in de horeca heeft de kat zijn intrede gedaan. Er zijn in Nederland diverse cafés waar men onder het genot van een kopje koffie of thee katten kan aaien. Het is een succesvol concept. De katten wonen in het café en worden daar verzorgd. De gasten kunnen iets lekkers bestellen en gelukshormonen aanmaken door met de katten te knuffelen.

Lees verder

• Allergie en toch een kat? Het kan wel degelijk
• Het kiezen van een kat: vind de kat die goed bij jou past