De puberteit bij de hond: waar je rekening mee moet houden

Net zoals een mens komt een jonge hond ook in de puberteit en hierdoor ontstaan er veranderingen in het gedrag. Meestal begint het rond de leeftijd van 8 maanden. Er vindt een toename plaats van geslachtshormonen en de hond wordt seksueel volwassen. De hond gaat op zoek naar grenzen en hij zal zelf bepaalde beslissingen gaan nemen. In deze periode luistert hij minder goed en kan hij rijgedrag vertonen. De puberteit kan voor zowel de hond als het baasje lastig zijn, maar wanneer je de hond goed begeleid zal hij als hij volwassen is, een gehoorzame hond zijn.

De puberteit bij honden

Net zoals bij mensen en andere sociale dieren voorkomt, komt ook de hond in de puberteit. Er vinden veranderingen plaats in zowel het lichaam als in de hersenen, waarbij de hond seksueel volwassen wordt. Er vindt een toename plaats van geslachtshormonen waardoor hij in gedrag zal veranderen. De opvoeder ervaart dit meestal als een lastige periode waarin de lieve pup ineens niet meer luistert. De hond leert om zelf keuzes te maken en zal grenzen opzoeken. In de natuur hebben ze dit nodig om te kunnen overleven en om zich voort te planten. Het hersengedeelte waar de emoties zich bevinden groeit eerst en daarna zal het verstand groeien. Het verstand blijft dus een tijdje wat achter. Dat is de reden waarom de hond zijn grenzen zal opzoeken, niet meer luistert en lef zal tonen.

Wanneer begint het

Het is per hond verschillend wanneer de puberteit precies begint. Bij kleine rassen is het meestal wat eerder dan bij grote rassen. Meestal gebeurt het bij teefjes iets sneller dan bij reutjes. De teef krijgt haar eerste loopsheid. Gemiddeld ligt het rond de leeftijd van 8 maanden dat de puberteit begint. Tussen de 5 en 7 maanden begint de vroege puberteit waarbij de hersenen weinig prikkels kunnen verdragen. Het is een lastige fase, waarbij je het idee hebt dat je hond helemaal niet meer luistert en alles wat je hem geleerd hebt is hij ineens vergeten. De puberteit speelt zich grotendeels af vanaf de leeftijd van een half jaar tot een jaar.

Angstfasen

In de eerste twee levensjaren maakt de hond een aantal angstfasen door. Als puppy zijnde maakt hij de eerste twee fasen door. Op een leeftijd van ongeveer 9 maand, volgt de derde angstfase. Rond de 13 en 14 maanden vindt de vierde angstfase plaats en tussen de 16 en 20 maanden de laatste angstfase. Een angstfase neemt ongeveer 2 weken in beslag. Wanneer de hond in de puberteit zit en al last heeft van zijn hormonen, wordt het er niet makkelijker op als hij in een angstfase raakt. De hond kan ineens schrikken en bang zijn voor iets waar hij voorheen niet bang voor was. Dit kan zich uiten in onzekerheid en hij kan gevoeliger reageren.

Tweede puberteit

Vanaf 11 maanden tot een leeftijd van 2 tot 4 jaar maakt de hond een periode door dat hij emotioneel nog niet stabiel is. Dit wordt ook wel de tweede puberteit genoemd en deze periode verschilt per ras. Zo kan een Jack Russel al op een leeftijd van 2 jaar volwassen zijn en een Labrador is dan nog volop bezig met de puberteit en is nog een kind. Bij reutjes kan het gehalte aan het mannelijke hormoon testosteron erg hoog oplopen, waardoor er tijdelijk problemen kunnen ontstaan in de omgang met andere reuen. De hond heeft moeite om zijn emoties onder controle te houden, kan extra waaks worden en sneller reageren op dingen. De hond kan de ene dag erg moeilijk zijn, en de volgende dag is het alsof er niets aan de hand is.

Rijgedrag

De hond is zoekende naar zijn seksualiteit en dat zal zich uiten in het zogenaamde rijgedrag. De hond kan ineens op je benen gaan rijen en dat kan erg vervelend zijn, vooral als hij dat bij de visite doet. Op dat moment gieren de hormonen door het lijf van de hond en zal hij op deze manier reageren. Wat je kunt doen is de hond van je af duwen en bijvoorbeeld het woord “klaar” gebruiken. Elke keer als de hond dit gedrag vertoont, doe jij dezelfde handeling. Op een gegeven moment krijgt de hond door dat dit ongewenst gedrag is en zal hij ermee stoppen. Hetzelfde geldt voor het vernielen van spullen of andere vormen van ongewenst gedrag.

Socialiseren

Ook als de hond begint met de puberteit is socialisatie erg belangrijk. Hij heeft herhaling nodig van de bevestiging. Ook al is de hond goed gesocialiseerd, hij kan ineens terughoudend en angstig worden. Zorg dat je hond positieve ervaringen opdoet en zorg dat hij genoeg meemaakt zodat hij geen angst eraan overhoudt. De hond doet het niet om het baasje te pesten, maar hij zit in een kwetsbare fase. Als dit niet goed wordt begeleid, kan de hond voor het leven beschadigd raken.

Hoe aanpakken?

Het verstand blijft in de puberteit achter op het gedrag. Omdat de hond gevoeliger is voor prikkels van buitenaf, kan hij eerder in de stress schieten. Dit kan zich op allerlei manieren uit, zoals bijten of andere vormen van ongewenst gedrag. Zorg dat de hond zo min mogelijk stress ervaart en goed kan uitrusten. Ga er niet te hard tegenin en probeer een situatie op een vriendelijke manier op te lossen. Wanneer je de hond hard straft, kan hij angstig worden en daar wordt het ongewenste gedrag meestal alleen maar mee versterkt. Blijf kalm, consequent en zorg dat jij de leider blijft. Jij neemt het initiatief, negeert het bedelen om aandacht en bepaalt wanneer de hond uitgelaten wordt of eten krijgt. Ook al lijkt het soms dat er een stilstand is in de training en dat de hond alles weer is vergeten, het is belangrijk om het in de puberteit vol te blijven houden. Stel niet te hoge eisen aan de training en motiveer je hond door bijvoorbeeld regelmatig een korte training te doen waarbij hij wordt beloond voor goed gedrag.

Na de puberteit

Wanneer je hond dan eindelijk volwassen is geworden, zal hij weer de oude zijn. Hij zal weer luisteren en je merkt dat hij alles wat hij heeft geleerd niet is vergeten. Mensen die niet consequent genoeg zijn geweest tijdens de puberteit, door te weinig oefeningen te hebben herhaald, zullen na de puberteit geen gehoorzame hond hebben. Wees dus consequent tijdens de puberteit en je hebt later een gehoorzame en prettige hond.

Lees verder

• Je hond mee op visite nemen
• Gezondheidscheck bij de hond die je zelf kunt uitvoeren