Van pup tot geleidehond
Het opleiden van een pup tot geleidehond kost de enige tijd. Het begint allemaal bij de geselecteerde puppypleeggezinnen waar de pups ondergebracht worden. Het gezin stoomt de jonge hond klaar voor zijn opleiding bij KNGF Geleidehonden, waar hij tot een betrouwbare, gehoorzame geleidehond wordt beleerd.
Het eerste jaar
Bij de meesten klinkt de organisatie KNGF Geleidehonden wel bekend in de oren. De stichting heeft als missie zoveel mogelijk mensen met een beperking een beter leven te geven door middel van een speciaal opgeleide hond. Dit doet KNGF door het zelf fokken van pups, die vervolgens worden ondergebracht bij geselecteerde puppypleeggezinnen. Elk jaar worden er zo’n 170 pups geboren. Het gezin voedt de jonge hond een jaar lang op tot stabiele, gehoorzame en blije hond, op basis van drie belangrijke taken:
- Liefde: om te pup te laten opgroeien tot een stabiele, jonge hond
- Opvoeding: aanleren van goede hondenmanieren en de basiscommando’s (zoals ‘zit’, ‘poot’ en ‘mand’)
- Sociale omgeving: de pup kennis laten maken met de wereld om hem heen, zodat hij straks nergens meer van opkijkt (denk hierbij aan drukke straten, treinen en vuurwerk)
Het puppypleeggezin staat er zeker niet alleen voor. Consulenten van KNGF Geleidehonden komen regelmatig op bezoek en begeleiden de gezinnen. Ervaring met het opvoeden van honden is daardoor niet noodzakelijk, motivatie wel. Iedereen kan zich aanbieden als pleeggezin, alleen houdt de stichting wel een strenge selectie. KNGF Geleidehonden geeft elke familie dezelfde uitrusting en handleiding mee. Hierdoor worden alle geleidehonden op precies dezelfde wijze opgevoed en zijn ze voorzien van dezelfde mand, kam, borstel, fluitje, voer- en drinkbakken, riem en halsband.
De hond mag in principe niet alleen thuis zitten in zijn opvoedingsjaar. Hij mag niet vaker dan twee keer per week, maximaal twee uur per dag alleen zijn. Het pleeggezin krijgt geen vergoeding. Voer en dierenartskosten worden wel vergoed.
Hondenschool
Op een leeftijd van 16 maanden is het tijd om te beginnen met de opleiding op de KNGF Geleidehondenschool in Amstelveen. De opleiding duurt ongeveer zes tot acht maanden. Al in een vroeg stadium maken baas en hond kennis met elkaar om te kijken of er een klik is. Het is belangrijk dat de geleidehond zijn baas straks veilig over straat leidt. Zo wordt hem geleerd om zowel links als rechts één meter ruimte en twee meter ruimte in de hoogte te houden. Hierdoor wordt ‘het baasje’ veilig langs obstakels geleid. Een hulphond mag je dan ook nooit aaien. Dit is om te voorkomen dat de hond zijn concentratie voor zijn baas verliest.
Het dier leert commando’s om bepaalde zaken voor zijn baas op te zoeken. Zoals deuren, zebrapaden, zijstraten en een zitplek in de trein. Bij het betreden van een trap, stuurt de hulphond zijn blinde eigenaar naar de leuning. Ook wordt de hond bijgebracht zijn baas te blokkeren wanneer hij een gevaarlijke situatie wil begaan (taludweigering). Een lastige opgave, aangezien het dier er op ingesteld is om te doen wat er van hem wordt gevraagd. Bij het betreden van stoepen stopt de hond om aan te geven dat er een op- of afstapje aankomt. Het is trouwens niet zo dat hij de weg weet. De slechtziende is degene die de hond stuurt.
Eindinstructie
Wanneer het geleidewerk onder controle is, volgt de eindinstructie. Hier leren baas en hond elkaar onder begeleiding beter kennen. Het looptempo moet op elkaar afgestemd zijn, de karakters moeten bij elkaar passen en de hond moet het gewenste werk aankunnen. De aspirant-geleidehondgebruiker leert op een veilige, verantwoordelijke manier met de hond omgaan. Hij krijgt naast praktijklessen ook theorie over hondengedrag en de verzorging. Na enkele weken mogen hond en baas onder leiding van een instructeur thuis verder oefenen. Is de hond daarna volledig gehoorzaam? Dan wordt hij benoemd tot een ware geleidehond.
Pensioen
De geleidehond blijft ongeveer negen jaar in dienst, daarna mag hij met pensioen. Het is absoluut niet zo dat honden last hebben van het zware werk. Ze doen het met plezier. KNGF Geleidehonden zorgt ervoor dat de gepensioneerde geleidehonden hun welverdiende oude dag kunnen uitzitten bij adoptiegezinnen.