Een hond aanschaffen: waar moet je aan denken?

Het ziet er zo schattig uit, zo'n nest pups. Neem bijvoorbeeld Sint Bemard- pups, het zijn van die leuke wolbaaltjes. Deze pups groeien echter wel uit tot kolossale honden die de nodige ruimte in huis nodig hebben. Een hond kost veel tijd en er dient altijd rekening met hem gehouden te worden. Vandaar: niet te lichtzinnig overgaan tot de aanschaf van een hond is de boodschap !

Aanschaf van een hond

• Voor- en nadelen van een hond
• Het kiezen van een hond
• Rashond of kruising
• Pup of volwassen hond
• Grote of kleine hond
• Een reu of een teef
• Op zoek naar een pup
• Op zoek naar een volwassen hond

Voor- en nadelen van een hond

Nadelen: kost tijd én geld

Een hond kost veel tijd en er dient altijd rekening met hem gehouden te worden. Zomaar gehoorzaam is hij niet en elke hond heeft zijn eigen karakter. Nagenoeg elke hond heeft ook minder prettige eigenschappen. Het opvoeden van de hond kost tijd en vergt veel geduld. De hond dient altijd uitgelaten te worden, ook bij regen. En dat niet alleen, hij moet regelmatig eten krijgen en een borstelbeurt neemt ook gauw een halfuurtje in beslag.

Bedenk dat een hond geen ding is dat je inruilt of weggooit wanneer het niet bevalt. Voor iemand die zeer op netheid en een schoon huis is gesteld, kunnen modderpoten na een wandeling een ergernis worden. En wat te denken als de hond verhaart of last heeft van diarree. Ook kost een hond geld. Kosten aan voedsel, hondenbelasting, inentingen komen steeds weer terug.

Voordelen: gezond en sociaal

Anderzijds geeft een hond veel gezelligheid en is het voor velen een stimulans om eens wat vaker de benen te strekken. Daarnaast werkt het hebben van een hond, ook de van nature niet-waakse rassen, in veel gevallen preventief ten aanzien van inbraken.

Een hond bevordert sociale contacten, omdat al gauw een praatje wordt gemaakt bij het uitlaten. Daarnaast geeft het mensen die alleen wonen aanspraak en kan het zorgen voor het dier voor sommigen zelfs een levensdoel zijn.

Als u een training gaat volgen met uw hond, kan dit uitgroeien tot een tijdrovende, maar leuke hobby. Er ontstaan steeds meer takken van hondensport waar baas en hond zich kunnen uitleven. Voorbeelden zijn behendigheid, flyball, jachttraining, sledehondensport en triathlon. In al deze takken worden wedstrijden en evenementen georganiseerd. In veel gevallen kan van echte sport gesproken worden, het vergt niet alleen conditie van de hond, maar ook van de baas.

Het kiezen van een hond

Wanneer u besloten hebt een hond te nemen, rijzen er ongetwijfeld wat vragen. Wilt u een rashond of een kruising? Heeft u het liefst een volwassen hond of een pup? Een reu of een teef? Moet de hond waaks zijn of juist vriendelijk zijn tegen vreemden? Ook moet u zich afvragen wat u van plan bent met de hond. Wilt u in de toekomst met de hond naar shows, of een training met hem gaan doen of hebt u hem louter als gezelschapsdier?

Behalve de keus van de hond is het van belang dat u het een en ander afweet van honden voordat u tot aanschaf overgaat. Een hond is geen kind en dient op een hondse manier opgevoed te worden. Door onwetendheid komt het nogal eens voor dat het hebben van een hond een teleurstelling wordt. Het lezen van boeken over het gedrag van honden en het bezoeken van bijvoorbeeld een gehoorzaamheidstraining is aan te bevelen voordat u een hond neemt.

Helaas komt het voor dat mensen een puppy nemen die, wanneer hij volwassen is, eigenlijk niet bij hun gezin of karakter past. In veel gevallen is bij de keus voornamelijk uitgegaan van het uiterlijk van het dier of het zien van een goed gehoorzaam exemplaar.

Rashond of kruising

Oriënteren

Ter oriëntatie is een bezoek aan een hondententoonstelling aan te bevelen. U kunt daar de rassen bekijken en met de eigenaars praten. Zij kunnen u informatie geven over hun favoriete ras. Het is handig als u van te voren een lijstje maakt met vragen zoals:

• Is de hond waaks?
• Hoe gedraagt hij zich tegen soortgenoten?
• Hoeveel beweging heeft hij nodig?
• Hoe is zijn karakter?
• Hoeveel onderhoud vergt zijn vacht?

Wanneer u graag een speciale training wilt gaan volgen, zoals jachttraining, of als u met de hond naar een tentoonstelling wilt, is het in veel gevallen aan te raden een rashond aan te schaffen. Dit neemt niet weg dat bastaarden uitstekende honden kunnen zijn die hoge ogen gooien bij wedstrijden die niet rasgebonden zijn, zoals behendigheid.

Kosten

De prijs van een rashond is zeer rasgebonden. Het is beslist niet zo dat een kleiner ras goedkoper is dan een groot ras. Het tegendeel is waar.

Een bastaard is in aanschaf goedkoper dan een rashond. Kent men echter de vader van het bastaardnest niet, dan is het afwachten wat voor hond het wordt. Slechts aan de grootte van de poten is te schatten hoe groot hij ongeveer zal worden. Zelfs pups van één nest kunnen verschillende vaders hebben. Daarnaast worden ook wel bewust bastaarden gefokt door kruising van twee rassen, als van de combinatie goede karaktereigenschappen te verwachten zijn.

Sommige honden dienen regelmatig getrimd te worden. De kosten hiervan kunnen aardig oplopen. Het ene ras vergt veel meer onderhoud aan de vacht dan het andere.

Pup of volwassen hond

Een pup kost veel tijd en aandacht en moet opgevoed worden. Alles moet hij nog leren, van het niet binnen mogen plassen tot het alleen leren thuisblijven. Ook moet hij veel ervaringen opdoen om op te groeien tot een stabiele, niet-angstige hond. Dit vergt veel tijd en energie van de eigenaar. Het nemen van een pup heeft wel als voordeel dat u hem precies kunt opvoeden zoals u dat wilt.

Een volwassen hond heeft de opvoedingsfase reeds achter de rug en is over het algemeen wat rustiger dan een pup. Soms heeft hij echter eigenschappen waar u niet blij mee bent. Sommige honden hebben ervaringen achter de rug die hun gedrag nadelig beïnvloeden, of ze kunnen bijvoorbeeld niet alleen thuis blijven. Het is niet altijd mogelijk dergelijke eigenschappen te veranderen. Probeer dus veel van de achtergrond van de hond te weten te komen om onaangename verrassingen zoveel mogelijk uit te sluiten.

Het is meestal niet zo dat een volwassen hond moeilijk went aan zijn nieuwe baas. Als hij voldoende aandacht krijgt, zal hij het doorgaans snel naar zijn hebben in zijn nieuwe omgeving.

Grote of kleine hond

Een kleine hond neemt minder plaats in, zowel in huis als in de auto. In het openbaar vervoer mag hij vaak gratis mee (in een tas), voor een grote hond geldt het reductietarief. Een grote hond heeft meer voedsel nodig en is dus duurder in onderhoud. Als u slecht ter been bent, is een groot, sterk ras niet zo’n verstandige keuze. U zult toch de kracht moeten hebben de hond, vooral als hij nog jong is, aan te kunnen, zowel geestelijk als lichamelijk, opdat uw viervoeter niet met u uit wandelen gaat, in plaats van andersom. Houdt u echter van lange wandelingen, dan is een stevig gebouwde hond beter geschikt dan een kleine gezelschapshond.

Een kleine hond wordt eerder vuil tijdens een wandeling dan een grote. Een spaniel bijvoorbeeld, is veel smeriger na een boswandeling dan een retriever. Doordat een spaniel dichter met zijn buik bij de grond is, neemt hij veel meer aarde en dergelijke mee dan een retriever die hoger op de poten staat. Van belang is het temperament van de hond. Het ene ras is van nature veel temperamentvoller dan het andere. Tevens is het ene ras van nature dominanter dan het andere. Een houvast kan soms de oorspronkelijke functie van de hond zijn. Zo werden de terrierrassen vroeger gebruikt als rattenvangers. Duidelijk mag zijn dat alleen pittige honden dit soort werk aankonden. Onderschat dus het karakter van kleine rassen niet, ze kunnen behoorlijk fel zijn. Dergelijke honden hebben vaak een heel duidelijke, consequente leiding nodig, anders worden zij de baas in huis.

Een reu of een teef

De beslissing of de nieuwe aanwinst een reu of een teef zal zijn, wordt nogal eens ondoordacht genomen; meestal wordt dat dier gekozen waar men het bekendst mee is. Ook bestaan er allerlei vooroordelen over zowel reuen als teven die vaak de keus bepalen. Vooroordelen zijn bijvoorbeeld: een reu is liever en aanhankelijker dan een teef, een teef vecht nooit, een gesteriliseerde teef wordt altijd dik, een reu móét overal zijn poot tegen optillen.

Veel beginnende eigenaren kiezen een reu omdat ze opzien tegen de steeds weerkerende loopsheid van een teef. Sommige fokkers adviseren toekomstige puppy-eigenaren die geen duidelijke voorkeur hebben, een reu te nemen daar ze voor teven meestal meer aanvragen hebben. Om daarom maar een reu te nemen, is niet verstandig.

Beter is het om eens te gaan praten met zowel eigenaren van een reu als van een teef. Wilt u met de hond gaan trainen of werken, bekijk beide dan ook eens wanneer ze aan het werk zijn. Uiteindelijk is de voorkeur heel persoonlijk, de een heeft liever een reu, de ander wil beslist een teef.

Reu: sterker en dominanter

Een reu is meestal groter dan een teef en dus sterker. Ook is hij doorgaans wat zwaarder gebouwd. Dit spreekt veel mensen aan, ze vinden een reu mooier. Over het algemeen zijn reuen dominanter en eigenzinniger dan teven. Wanneer ze een andere reu tegenkomen, wordt er met veel staartgezwaai en om elkaar heen draaien bekeken hoe de rangordeverhoudingen liggen. Bij twee ranghoge reuen kan dit tot een gevecht leiden. Als baas moet je in zo’n geval sterk in je schoenen staan om te voorkomen dat het zover komt.

Bij een van nature ranghoge reu is het altijd opletten geblazen als hij een soortgenoot tegenkomt. Teven hebben over het algemeen minder de neiging te vechten met andere honden. Echter, wanneer het op een gevecht uitloopt, gaat het er bij teven vaak hard aan toe.

Reuen hebben soms ook wat eerder de neiging de rangordestrijd aan te gaan met de baas dan teven. Ze hebben meestal een strakkere hand nodig. Natuurlijk hangt bovenstaande sterk af van de individuele hond. Een van nature ranghoge hond zal veel eerder de machtsstrijd aangaan met de baas en/of honden dan een van nature ranglage reu. Dit is dus belangrijk gegeven wanneer u besluit een reu te nemen. De oplettende fokker kan u vertellen hoe de rangordeverhoudingen liggen in het nest.

Teef: loopsheid

Teven zijn kleiner en lichter van bouw dan reuen. Doorgaans worden zij twee keer per jaar loops. Deze loopsheid duurt ongeveer drie weken. De eerste loopsheid treedt doorgaans op wanneer de teef zo’n maand of zes is. De loopsheid kan verandering van gedrag bij de teef teweegbrengen. Ze kunnen vinniger worden naar soortgenoten. Wanneer de loopsheid achter de rug is, hebben sommige teven last van schijndrachtigheid (eigenlijk schijnlactatie). Dit brengt meestal gedragsveranderingen met zich mee zoals een hol graven, allerlei voorwerpen (lees pups) verzamelen en deze soms ook fel verdedigen. Soms kan een teef als gevolg van hormoonveranderingen voor, tijdens en na de loopsheid, vervelend worden tegen andere teven en danig uit haar 'doen' zijn.

Op zoek naar een pup

Neem geen overhaast besluit door de eerste de beste pup te kiezen die wordt aangeboden in de krant. Koop geen pup bij een handelaar, dierenwinkel of op een markt. De kans dat u dan een hondje koopt dat veel teleurstellingen geeft, is enorm groot.

Vermijd broodfokkers

Helaas bestaan er fokkers die het niet zo nauw nemen met de gezondheid en wanneer het een rashond betreft, met de karaktereigenschappen van het ras. Ze fokken met dieren die daarvoor beter niet gebruikt zouden kunnen worden en de verzorging van de pups laat ook nogal eens te wensen over. Laat u niet misleiden door teksten als ‘met stamboom’, ‘met dierenpaspoort’, ‘ingeënt en ontwormd’; ze geven geen enkele garantie op een goede en gezonde pup. Elke loopsheid van de teef wordt gebruikt en met de keus van de reu neemt men het ook niet zo nauw. De pups worden in een schuur of in kennels gehouden en hebben meestal weinig contact met mensen. Soms is het zelfs zo dat de pups maar een paar maal per dag één persoon zien die ze eten geeft. Dergelijke honden zijn later soms bang voor ofwel mannen ofwel vrouwen of beide. Het enige doel van dergelijke fokkers is verkopen. Begeleiding wanneer u de pup hebt, hoeft u van deze fokkers niet te verwachten.

Contact met de rasvereniging

Bent u op zoek naar een rashond, neem dan contact op met de rasvereniging en ga eens kijken bij een evenement, georganiseerd door die vereniging. Hebt u een hond op het oog die u aanspreekt, informeer dan bij mensen die actief zijn in de betreffende rasvereniging hoe deze fokker aangeschreven staat. De meeste rasverenigingen hebben tevens een pupbemiddeling.

Informeren naar rasafwijkingen

Laat u voorlichten over de mogelijke aangeboren afwijkingen die in een ras voorkomen. Zo komt bij veel rassen heupdysplasie (HD) voor. Aangezien erfelijkheid meespeelt, is het van belang dat de ouderdieren onderzocht zijn op HD.

Andere, mogelijk erfelijke afwijkingen zijn epilepsie en osteochondrose (OCD). Ook komen erfelijke oogafwijkingen voor. Bekend zijn onder meer erfelijk cataract, progressieve retina atrofie, ectropion en entropion.

Het is per ras verschillend op welke afwijkingen u moet letten. Zo is dat bij Duitse Herders spondilose en bij Flat-coated Retrievers patellaluxatie. Is uw keus gevallen op een kruising, dan is meestal niet bekend hoe bijvoorbeeld de heupen zijn. Vraag, vooral wanneer het moederdier een middelgrote tot grote hond betreft, of zij wel eens last heeft van haar achterhand. Let er ook op hoe de moederhond zich beweegt. Men zegt wel eens dat een kruising sterker is, als het echter een kruising betreft waarvan de ouderdieren bepaalde afwijkingen hebben, kan ook de bastaardpup deze meekrijgen.

Bij de fokker

Hebt u een hond gezien waar u enthousiast over bent, vraag dan aan de fokker of u eens langs mag komen. Dit geldt zowel voor een pup van een rashond als van een kruising. Thuis heeft de fokker misschien nog meer honden van de ‘familie’. Bekijk deze honden kritisch; uw pup zou wel eens meer op ‘oma’ kunnen lijken dan op de moeder. Let op het gedrag van de moederhond en op dat van de andere honden. Kijk ook naar de manier waarop de fokker met zijn honden omgaat en hoe de dieren zijn gehuisvest. Vraag gerust naar de achtergrond van de ouderdieren en wanneer het een rashond betreft, naar de stamboom en eventuele uitslagen van het HD-onderzoek en het oogonderzoek. Wanneer dit mogelijk is, vraag dan of u de vaderhond mag zien. Ook zijn gedrag en hele verschijning moeten u aanstaan. Informeer waar het nest geboren wordt en wat de opvattingen zijn van de fokker over de opfok van de pups. Dit is enorm belangrijk. Wat doet de fokker tijdens de inprentingsperiode met de hondjes? Heeft hij genoeg tijd om in deze periode intensief met de pups om te gaan? Alleen voeden en schoonmaken van het hok is beslist onvoldoende.

De pups moeten de gelegenheid krijgen hun omgeving te verkennen en kennis te maken met dingen waar zij later mee te maken krijgen. Dit betekent dat pups die in huis opgroeien, ongemerkt veel meemaken van de gewone huiselijke geluiden zoals een televisie of een stofzuiger.

Wanneer de fokker vaker fokt en/of meerdere fokteefjes heeft, informeer dan in wat voor frequentie hij fokt. Er moet minstens één loopsheid tussen zitten voor de teef weer een nest krijgt. Heeft de door u gekozen teef al eerder een nest gehad, informeer dan naar de pups van het eerste nest. Gebruikt de fokker dezelfde vaderhond? Zo nee, waarom niet?

Vraag ook naar het karakter en de gezondheid van de pups uit het vorige nest. Veel fokkers doen een puppytest. Deze test wordt afgenomen als de pups zeven weken oud zijn. De gedragsproefjes, bijvoorbeeld de reactie van een pup als hij op zijn rug wordt gelegd of wordt opgetild, zeggen iets over zijn karakter. Ook kan de test iets zeggen over de aanleg van een pup, belangrijk als u bijvoorbeeld met hem wilt gaan trainen. Zo zal de ene pup uit een nestje jachthonden een opgerolde sok direct terugbrengen (apporteren) terwijl de andere misschien moeite heeft de sok op te pakken. Bepaalde proefjes zeggen iets over de gerichtheid van de pup op de mens. Een pup die heel gericht is op de mens zal waarschijnlijk vlot komen als hij de opgerolde sok heeft opgepakt terwijl een zelfstandiger type ermee vandoor gaat. Ook kan een goede fokker veel over de pups vertellen en weet hij wel wie haantje de voorste is en wie niet. Om die reden is het belangrijk dat de fokker weet wat u van plan bent met de hond en naar welk type hond uw voorkeur uitgaat. Op die manier kunt u samen met hem de pup uitkiezen die het beste bij u en uw situatie past. Zo is een hele zachte, onderdanige hond minder geschikt voor een gezin met drukke kinderen en kan een pup die hoog in rang staat in het nest, beter niet naar een onervaren baas.

Gaat u voor het eerst op bezoek bij de fokker als de pups al zijn geboren en zo’n week of vijf, zes oud zijn, let dan vooral op hun gedrag. Pups behoren levendig (niet angstig) te zijn en vrolijk op u af te dribbelen, aan uw schoenveters te trekken enzovoort. Pups die achter in een hoekje blijven zitten en zich angstig tonen, kunt u beter laten waar ze zijn. Ook de moederhond behoort zich vriendelijk te gedragen en er gezond en verzorgd uit te zien. Als dit niet zo is, zijn de pups ook vaak verwaarloosd. Kijk of de pups gezond zijn. Ze moeten actief en levendig zijn en belangstelling hebben voor hun omgeving. Zijn de oren en oogjes schoon? Zitten de diertjes niet onder de vlooien of luizen? Viezigheid onder de staart kan op diarree duiden.

Op zoek naar een volwassen hond

Evenals voor een pup geldt dat u eerst moet weten wat u wilt, een reu of een teef, een rashond of een kruising. Veel rasverenigingen hebben een soort bemiddeling voor volwassen honden. Het voordeel hiervan is dat er in de meeste gevallen veel bekend is over de achtergrond van deze honden. Gaat u af op een advertentie in de krant, dan is het maar afwachten wat de eigenaar over de hond vertelt. Dat de hond wegens allergie of tijdgebrek weg moet, is niet altijd waar. Ook kunt u zich wenden tot een dierenasiel. Asiels hebben zowel rashonden als kruisingen. Ook hier is het wisselend wat er bekend is over de achtergrond van de hond. De medewerkers van de asiels die de hond aangeboden krijgen, hebben veelal alleen het verhaal van de eigenaar plus hun eigen ervaringen met het dier in de asielsituatie. Veel asiels geven de hond een bepaalde tijd op proef mee.