Vuurwerk en vuurwerkangst - leed voor huisdieren en vogels

Lang niet alle mensen houden van de harde knallen rond oud en nieuw en dieren al helemaal niet. Hun oren zijn gevoeliger dan die van de mens en het bezorgt honden en katten en andere huisdieren angst en stress. Dierenbescherming vraagt daarom aandacht voor huisdieren rond het knallen aan het eind van het jaar. Baasjes en hun dieren kunnen ook de stad ontvluchten en en tijdelijk plekje zoeken waar het iets rustiger is: een huisje in de duinen bijvoorbeeld.

Huisdieren en vuurwerk

De Dierenbescherming is een van de organisaties die in december aandacht vaagt voor huisdieren en vuurwerk. Helpt vragen om minder vuurwerk af te steken niet, dan rest een weekje vakantie naar een geïsoleerd gebied. Een training van het huisdier kan enige soelaas bieden, maar voor de dieren is het beter dat er geen knalvuurwerk wordt afgestoken.
De Dierenbescherming heeft enkele tips om de stress bij huisdieren te verminderen.

Huisdieren kun je langzaam en tijdig laten wennen aan vuurwerk. Een van de hulpmiddelen hierbij zijn cd’s met vuurwerkgeluiden;
dierenartsen kunnen kalmerende medicijnen voorschrijven;
laat honden op oudejaarsnacht niet meer na 22.00 uit. Zorg dat de dieren voor 22.00 uur buiten zijn geweest en houd ze ook dan goed aangelijnd;
katten kun je maar beter binnen laten op oudejaarsdag en hou de deuren en het kattenluikje dicht;
geef de dieren op oudejaarsavond later op de avond hun eten. De wat hongerige dieren hebben dan meer aandacht voor hun eten dan voor het vuurwerk;
geef het huisdier een plekje waar het zich prettig voelt;
sluit de gordijnen op tijd om zoveel mogelijk buitengeluid buiten te sluiten. Doe binnen de radio of tv aan, zodat de knallen minder opvallen;
hang bij vogeltjes een doek over de kooi;
zorg dat het huisdier een adres bij zich heeft op een chip of in een adressenkokertje, zodat hij thuisgebracht kan worden als hij toch van paniek ontsnapt;
doe zo gewoon mogelijk en maak zelf niet iets bijzonders van de knallerij.
geef het dier geen straf als hij toch schrikachtig reageert, negeer het angstige gedrag;
in uitzonderlijke gevallen is er zelfs gedragstherapie voor het huisdier mogelijk.

Bron: Affiche

Paniek

Huisdieren kunnen in paniek raken door de knallers van vuurwerk. De dieren denken dat er gevaar dreigt, verwarren vuurwerk met onweer en worden bang. Honden kunnen gaan:

hijgen
blaffen
piepen
wegkruipen
trillen

Bij katten zie je minder duidelijk dat hij bang is. Katten:

kruipen weg
lopen weg

Niet belonen

Het angstige gedrag moet niet beloond worden met lekkere hapjes en troostende woorden. Als baasje moet je het angstige gedrag niet bevestigen door te belonen, want dat versterkt het alleen maar. Het is belangrijk om zo gewoon mogelijk te reageren op de schrik van het dier en eerder minder dan meer aan te halen. Het baasje moet duidelijk laten zien dat hij niet bang is en dat er niets bijzonders aan de hand is.

Middelen tegen vuurwerkangst

Er bestaan natuurlijke middelen tegen vuurwerkangst.

feromonen;
matatabi stokjes;
medicijnen die rustig maken;
dieetvoeding met valiumachtige stoffen;
kruidentherapie;
acupuntuur.

Feromonen
Met de natuurlijke geurstoffen, de feromonen, kunnen dieren zich op hun gemak voelen. Zij zetten zelf deze stoffen ook in hun omgeving af. Bij grote angst kan een verdamper hulp bieden, die kan worden opgehangen in de kamer waar het dier zit. Er zijn verdampers voor honden en voor katten in omloop en mensen merken er niets van. Het huisdierbaasje kan hem het beste al half december ophangen.

Matatabi stokjes
De stokjes worden vooral bij katten met stress gebruikt. De stokjes kunnen midden december in huis worden gelegd, zodat de kat ermee kan spelen en er op kan kauwen. De dierenarts levert de stokjes.

Medicijnen
Er bestaan ook medicijnen waar de hond of de kat rustiger van wordt, zonder dat de dieren er slaperig van worden. Onder meer het voedingssupplement Telizen is op de markt. Het vermindert abnormale angst. Het middel werkt het beste als het een langere tijd wordt gebruikt. De kuur start in oktober en loopt door tot in januari. Telizen bestaat uit tabletten die twee maal daags moeten worden ingenomen. Een alternatief is het middel Zylkene dat ook voor huisdieren geschikt is. Dit middel hoeft niet lang van te voren te worden ingenomen: twee weken voor oud en nieuw is toereikend.

Dieetvoeding
Er bestaat dieetvoeding met een valiumachtige werking. Het eten bevat dan alfa-casozepines en tryptofaan. Alfa-casozepine komt uit melkeiwit en werkt als valium. Tryptofaan heeft een zelfde soort werking. Het maakt de dieren kalm.

Kruidentherapie
De dierenarts kan een kruidenrecept voorschrijven dat speciaal voor het huisdier wordt samengesteld. De kruiden verminderen de angst bij het dier.

Acupunctuur
Er zijn acupunctuurbehandelingen mogelijk die de angst bij het dier verminderen. De behandeling kan samengaan met een medicijn op natuurlijke basis.

Verdoving

Naast natuurlijke middelen kan er ook zwaarder geschut ingezet worden. Er zijn verschillende medicijnen tegen de angst voor te schrijven door de dierenarts. Sommige medicijnen verdoven het dier. Verdovende middelen worden alleen gebruikt bij extreme angst.

Vogels

Vogels houden niet van vuurwerk, ze raken er heel erg door van slag. Tijdens het vuurwerk vliegen de vogels omhoog en blijven dan een half uur of langer in de lucht. Ze vliegen verdwaasd rond op een hoogte van zo'n 500 meter. Vooral bij mistig weer raken de vogels volledig gedesoriënteerd. Zeevogels kunnen zo in de war raken dat ze naar het binnenland trekken en van ganzen is bekend dat ze door de knallen en vuurpijlen de hele nacht rond blijven vliegen. Ongeveer een uur na middernacht, als de kruitdampen zijn neergedaald, komen de vogels weer naar beneden. Ze hebben door hun vlucht onnodig veel energie verbruikt die ze hard nodig hebben om te overleven.