De roffelende grote bonte specht

De grote bonte specht is een vogel die tot de orde van de spechten behoort. De pluimen hebben een overwegend zwarte en witte kleur, maar er zitten ook rode vlekken in. De grote bonte specht is vooral bekend om zijn geroffel op de bomen. Er zijn heel wat redenen waarom de vogel dit doet. Zo hollen ze een nest uit de boom of gaan ze op zoek naar voedsel onder de schors.

Geen camouflage voor de vrouwtjes

Een grote bonte specht wordt groot genoemd, maar is eigenlijk kleiner dan een merel. Ze komen overal voor waar er bomen staan want dit is hun natuurlijke habitat. Zowel de vrouwtjes als de mannetjes hebben zwart, rood en wit in hun verenpakket zitten en dat is wel wat ongewoon in het vogelrijk. Meestal zijn de vrouwtjes een pak minder fel gekleurd omdat zij niet zo mogen opvallen wanneer ze bij hun eieren of jongen aanwezig zijn. Grote bonte spechten maken hun nesten echter in boomstammen waardoor ze toch opvallende kleuren mogen dragen. Het is wel zo dat het mannetje achteraan op de kop een rode vlek heeft en die ontbreekt dan weer bij de vrouwtjes.

Roffelgeluid

Een typisch geluid voor de grote bonte specht is het roffelen op een boom of dode tak. De meeste mensen weten dat de vogels dat doen om voedsel te zoeken of om een nest te maken, maar er zijn ook nog andere redenen. Zo bakent een grote bonte specht op die manier zijn territorium af en met het roffelen maakt hij ook duidelijk dat hij wil paren. Naargelang de boodschap kan de roffel verschillen. Ook de verschillende soorten spechten hebben een andere roffel. Er is sprake van een verschil in snelheid en in lengte.

Aangepast lichaam

Wanneer een specht wil gaan hameren op een holle stam of een dode tak, dan zitten ze tegen het object aan met twee tenen naar voor en twee tenen naar achter. De specht zoekt ook nog steun aan de hand van z'n twee middelste staartveren. Deze kunnen niet ontbreken of de vogel kan niet tegen de tak of stam blijven zitten. Daarom worden de veren tijdens de rui ook maar afgeworpen als de nieuwe staartpluimen al volgroeid zijn.

De snelheid van de klap van de snavel tegen de boom loopt vaak tegen de 40 kilometer per uur aan. Dat wil zeggen dat het hoofd van een specht heel wat zware schokken krijgt te verduren. Daarom worden de hersenen speciaal beschermd door spieren die dienst doen als stootkussen en als schokdemper.

Broeden

Er wordt op een boomstam of tak geroffeld wanneer een specht wil paren. Een vrouwtje legt 4 à 6 eieren en daar broeden ze samen (!) een 16-tal dagen op. Als de jongen uit het ei komen, blijven ze in het nest tot ze kunnen vliegen. Daarna verbreden ze hun horizon en verslapt de band tussen de ouders en het jong. Elk jaar opnieuw wordt een nieuwe nestholte uit een boom gehakt. De verlaten nesten worden gebruikt door andere vogels of zoogdieren.

Groene specht

Naast de grote bonte specht bestaat er ook een groene specht. Zoals de naam verklapt, zien deze vogels er groen uit. Ze roffelen ook niet op een boomstam om eten te zoeken, ze zoeken het in het gras. Daar gaan ze op zoek naar mieren, wormen, slakken,... Hun kleur dient dus als camouflage in de groene omgeving. De groene specht is groter dan de grote bonte specht.

Identiteitskaart

• Familie: vogels
• Orde: spechten
• Officiële naam: Dendrocopos Major
• Grootte: 20 tot 26 cm
• Voedsel: insecten, larven, eieren, zaden van naaldbomen, bessen, noten,...
• Verspreiding: groot deel van Europa en Noord-Azië

Weetjes

• Een grote bonte specht is een jaarvogel en geen trekvogel. Ze blijven tijdens de winter op dezelfde plaats.
• De specht gebruikt haar tong om voedsel uit een holte te halen. Die tong is lang en kleverig waardoor de insecten,... eraan blijven kleven.
• De halsbandparkiet is een vijand van de grote bonte specht. Deze vogel komt oorspronkelijk uit India, maar vind je nu ook in onze streken. De parkiet jaagt de specht uit zijn of haar nest.
• Een spechtensmidse is een plaats (meestal tussen de bomen) waar je heel wat dennenappels vindt. Een specht klemt die vruchten tussen bomen of takken en pikt er dan de zaadjes uit.