De grijze walvis

De grijze walvis wordt ook wel duivelsvis genoemd. Het dier kan wel zestig jaar worden en heeft slechts twee vijanden: de mens en de orka. Ondanks dat hij zo weinig vijanden heeft, is het wel een bedreigde diersoort. Wat is de grijze walvis eigenlijk voor een dier? Hoe kun je hem herkennen en wat eet dit grote beest eigenlijk?

Gegevens van de grijze walvis

• Wetenschappelijke naam: Eschrichtius robustus
• Grootte van het mannetje: 11,1 tot 14,6 meter.
• Grootte van het vrouwtje: 11,7 tot 14,9 meter.
• Grootte van een pasgeborene: ongeveer 4,6 meter.
• Komt voor in: kustgebied noordelijke Pacific.
• Leeftijd: 50 tot 60 jaar
• Gewicht: 14 tot 35 ton

Uiterlijk van de grijze walvis

Een volwassen grijze walvis heeft een grijs-witte kleur. Ze hebben een groot, stevig lichaam. Achter de rugvin tot aan de staartvin heeft de grijze walvis zes tot twaalf knobbels. De dieren zitten vaak onder eendenmosselen en luizen. Ook hebben ze veel littekens op hun lichaam, zoals krasjes en tandafdrukken. De jongen hebben een iets donkerdere kleur en nog geen littekens of eendenmosselen op het lichaam.

De walvis en haar jong

Vroeger werd de grijze walvis door de walvisjagers ‘duivelsvis’ genoemd. Dit kwam vooral omdat de moeders die gescheiden werden van hun kind erg fel konden reageren. Tegenwoordig wordt nog steeds vaak geadviseerd om als walviskijker niet tussen de moeder en het jong te komen.

De walvissen trekken tussen Canada en de golf van Mexico, om in de Golf van Californië te paren. Een paring is voor veel onderzoekers erg onduidelijk. Vaak zijn er drie of meer dieren bij betrokken. De draagtijd is daarna ongeveer een jaar. Het jong wordt – net als bij mensen – met zijn kop als eerste geboren en omdat walvissen zoogdieren zijn, drinkt het melk bij zijn moeder. Een paar weken later trekken de walvissen weer verder. Het jong wordt dan goed in de gaten gehouden door de moeder.

De trek van de grijze walvis

De walvissen trekken in totaal zo’n 20.000 kilometer per jaar. Ze zwemmen van 1,5 tot 4,5 kilometer per uur en krijgen onderweg met allerlei gevaar te maken. Echt veel vijanden heeft de grijze walvis gelukkig niet, maar als er gevaar dreigt zitten ze toch echt in de problemen. Eén van hun vijanden is de orka. Orka’s zijn agressieve dieren, die met hele groepen aanvallen. Vooral moeders met jongen zijn vaak het slachtoffer. Omdat de orka’s met zoveel tegelijkertijd aanvallen, is er voor de jonge walvis geen enkele mogelijkheid om het te winnen. Een andere vijand is de mens. In de negentiende eeuw waren de grijze walvissen bijna uitgestorven, door de walvissenjacht. Tegenwoordig zijn er gelukkig bijna meer dan 20.000 exemplaren. Tegenwoordig is de jacht op de walvissen verboden, maar gebeurt helaas nog steeds.

Tijdens de trektocht van de grijze walvis, zijn er op diverse plekken toeristische attracties, zogenaamde ‘whale watching’. De toeristen kunnen dan met een boot op pad gaan en hopen vervolgens de walvissen tegen te komen. Die kans is vrij groot, omdat de grijze walvis erom bekend staat actief te zijn boven het water.

Het voedsel

De grijze walvis heeft baleinen. Die kun je vergelijken met een soort zeef. Rond de negentiende eeuw waren die baleinen erg populair. Er kon van alles mee gemaakt worden, korsetten, paraplu’s, medische apparatuur. Walvissen werden gedood voor hun balein en het vlees werd vervolgens opgegeten.

De grijze walvis staat erom bekend een slordige eter te zijn. De soort eet vaak in modder en zand. Hij zuigt daardoor niet alleen kreeften en vissen op, maar ook zand en stenen. De meeste grijze walvissen draaien op hun rechterzij als ze gaan eten. Onderzoekers begrijpen nog niet zo goed waarom. Er zijn ook een paar dieren gezien die op hun linkerzij eten. In de zomermaanden eet de walvis en in de wintermaanden, tijdens de trektocht, leeft hij van zijn vetreserves.

Beschermde diersoort

De grijze walvis is sinds 1946 een beschermde diersoort. Er mag dus niet meer op gejaagd worden. Rond de Aziatische kust zijn echter ook grijze walvissen, maar deze zijn er in veel minder grote getallen. Er zijn daar ongeveer honderd grijze walvissen. Helaas wordt er nog steeds gejaagd in Azië op deze dieren.

Lees verder

• De orka, Killer whale
• De noordkaper 'Right whale'