De orka, Killer whale

De orka wordt ook wel ‘killer whale’ genoemd. Al is het eigenlijk helemaal geen walvis, maar een dolfijn. Het is de grootste dolfijn die er bestaat en de orka staat bovenaan de voedselpiramide. Wat is de orka eigenlijk precies, wat eten ze en hoe gaat het met orka's in gevangenschap? Kunnen ze leven in gevangenschap?

Gegevens van de orka

• Wetenschappelijke naam: Orcinus orca
• Grootte van het mannetje: 5,1 tot 9 meter
• Grootte van het vrouwtje: 4,6 tot 7,7 meter
• Grootte van een pasgeborene: 1,9 meter of groter
• Komt voor in: kustwater en open zee, vrijwel overal.
• Gewicht: gemiddeld 180 kilogram
• Leeftijd: Mannetjes gemiddeld 29. Vrouwtjes variërend van 50 tot 80

Uiterlijk van de orka

Orka’s zijn zwart aan de bovenkant en wit aan de onderkant. Bij hun oog hebben ze een groot wit vlak. Zijn buik is wit, maar zijn buikvinnen zijn zwart. Zijn rugvin kan 1,9 lang worden. Elke orka heeft een eigen patroon, waardoor ze uit elkaar te houden zijn. Hier moet je echter wel een goed geoefend oog voor hebben.

Leven in groepen

Orka’s leven met hun familie bij elkaar. De groepen hebben een grootte van één tot zeven dieren. Net zoals andere dolfijnen zijn ze erg nieuwsgierig en komen ze dus geregeld kijken bij boten of de kustlijn. De jongelingen surfen dan vaak op de golven van een schip. De orka’s maken mooie sprongen, waar ze ook erg bekend om staan. De groepen blijven altijd bij elkaar, ook als twee groepen elkaar tegenkomen.

Voedsel van de orka

De orka staat bekend als ‘killer whale’, omdat ze met groepen hun prooi aanvallen. Ze staan bovenaan de voedselpiramide en eten vis, zeevogels, zeehonden, walvissen en haaien. De groep werkt op open zee, ze gaan dan op hun prooi af, omsingelen hem, of jagen het kalf van de moeder weg. Ook stoten ze ijsblokken kapot en proberen op die manier een gevluchte zeehond te pakken te krijgen. Het is een keiharde strijd, die de prooi vrijwel nooit wint. Er zijn geen gevallen bekend waarbij een orka een mens heeft gedood.

Orka’s in gevangenschap

Orka’s zijn dieren die zich goed laten trainen en zijn daarom vaak te vinden in dolfinaria. Je komt ze vooral in Noord-Amerika tegen in bekende themaparken. Hier werd echter regelmatig kritiek op gegeven. Tegenwoordig is die kritiek een stuk minder, omdat de omstandigheden waar de orka’s leven zijn verbeterd. Ook zijn de meeste orka’s die nu in gevangenschap leven daar geboren. De meeste orka’s die in gevangenschap geboren zijn, hebben een scheve rugvin. Wetenschappers weten niet waarom.

De bekendste orka in gevangenschap was toch wel Keiko, die in de film ‘Free Willy’ speelde. Na de film zijn er veel pogingen geweest om het dier terug in de natuur te krijgen, maar hij kwam telkens terug naar de mensen. In 2005 overleed hij aan een longontsteking. Voor de vervolgdelen van ‘Free Willy’ werden overigens geen echte orka’s meer gebruikt, maar kregen we robots te zien.

Blackfish

In de documentaire Blackfish wordt uitgelicht hoe vaak het eigenlijk misgaat met orka's in gevangenschap en hun trainers. Er wordt getoond hoe weinig ruimte de vissen hebben en hoeveel agressie ze hebben. De documentaire heeft overal veel ophef veroorzaakt, omdat mensen niet op de hoogte waren van de vele problemen. De documentaire is o.a.. te zien op Netflix.

Lees verder

• De noordkaper 'Right whale'
• De grijze walvis