Zelf paardenvoer samenstellen zonder veel suikers

Tegenwoordig is er best redelijk wat keuze op het gebied van paardenvoer als je suiker- en zetmeelarm wilt voeren. Maar men kan natuurlijk altijd ook zelf je eigen voer samenstellen wat laag is in suikers en zetmeel. En heel moeilijk is dat niet eens. Het grote voordeel is dat je dan je precies weet wat je voert aan je paard. Natuurlijk is het altijd het beste als een paard gewoon goed rondkomt op alleen gras en hooi. Een dieet wat zo dicht mogelijk bij het natuurlijke dieet van een paard komt is altijd het beste. Bij een dieet met alleen gras en hooi dien je echter wel altijd de vitaminen en mineralenbehoeftes van een paard te controleren. Vaak zal dan blijken dat er wel wat extra vitaminen en mineralen bij gegeven moeten worden. Hooi en ander ruwvoer wil nog wel eens onvoldoende sporenelementen bevatten. En zeker in de winter bevat hooi ook niet genoeg vitamine A en E voor een paard. Dit kan ook een van de redenen zijn om een paard toch wat krachtvoer te geven, zodat de vitaminen en mineralen behoeftes gedekt worden. Ook kan het zijn dat een paard niet voldoende energie kan halen uit het ruwvoer alleen.

Voer zonder veel suikers

Buiten de kant en klare voeders die sommige fabrikanten maken die laag zijn in suikers en zetmeel, is het ook mogelijk zelf een vergelijkbaar dieet voor je paard samen te stellen. Dit kan men doen door middel van:

• bietenpulp
• zemelen
• grasbrok
• olie
• vitaminen en mineralen brokje of poeder

Bietenpulp

Over bietenpulp hoor je vaak de verhalen dat paarden er slokdarmverstopping van kunnen oplopen. En dat klopt, maar alleen als je de brokken niet goed weekt van te voren. Doe je dat wel, dan is er niets aan de hand en is het een super voer voor je paard als je hem of haar meer energie wilt geven zonder veel suikers of zetmeel. Ten behoeve van de suikerindustrie verbouwen de boeren suikerbieten. Deze bevatten dan ongeveer 16% suikers, die er in de fabriek worden uitgehaald. Wat overblijft is eigenlijk een restproduct voor de fabriek, maar een vezelrijk product voor paarden. Bietenpulp is relatief eiwitarm, is rijk aan calcium en arm aan fosfor. En het bevat behoorlijk wat energie voor een paard. De pulp moet dus geweekt worden in water om slokdarmverstopping te voorkomen. De pulp zwelt dan door het water enorm op. Ga ongeveer uit van drie liter water voor één kilo pulp. Bij voor weken in warm water is circa drie uur of zelfs korter voldoende, in koud water dient het ongeveer acht uur te staan.

Een groot voordeel van pulp is dat het inuline bevat. Inuline zorgt voor een dikke slijmlaag in de darmen. In die slijmlaag kan het goede micro-organisme zijn werk doen. Zeker bij dieren met verteringsproblemen kan de inuline uit bietenpulp dus een positieve bijdrage leveren. Daarnaast bevat pulp ook veel pectinevezels. Hiermee stimuleer je de groei van gunstige bacteriën waardoor de samenstelling van de darmflora in de dikke darm verbetert. Een soort van probiotica voor de darmen dus! Aan sommige pulp wordt door de fabrikant extra suiker toegevoegd om het smakelijker te maken voor de paarden. Let er dus wel goed op welke soort pulp je koopt bij de fouragehandel.

Zemelen

Zemelen is het kaf van de tarwekorrels en bevat dus weinig koolhydraten. Eigenlijk is het meer een vulstof. Maar wel uitermate goed geschikt om te voeren samen met bietenpulp omdat pulp te weinig fosfor (in verhouding tot calcium) bevat en zemelen juist veel fosfor bevatten. Zemelen bevatten net als pulp veel vezels en zijn daarom gezond voor de paardendarm. Ze zijn eiwitrijk en ook daarmee weer een goede aanvulling op de eiwitarme bietenpulp. Voer zemelen ook altijd nat, ze kunnen prima door de natte bietenpulp heen bijvoorbeeld, maar je kan ook zemelen alleen voeren.

Grasbrok

Grasbrok is nog een ander alternatief product dat men kan voeren als je paard meer energie nodig heeft en bijvoorbeeld wat te dun is. De verhouding van calcium: fosfor is in grasbrok vaak veel beter als in pulp en zemelen, dus je hoeft er niets bij te voeren om deze verhouding recht te trekken. Grasbrokken heb je van diverse merken, ze worden soms ook Wiesencobs genoemd:

• Agrobs
• Dodson & Horrell
• St. Hippolyt
• Marstall
• Equifyt
• Hartog

De verschillen tussen deze merken zijn best groot. Zo dient men onder andere te letten op de hoogte van het eiwitpercentage en ook op hoeveel ijzer er in het product zit. Omdat de Nederlandse bodem op veel plekken al behoorlijk ijzerrijk is, is het best belangrijk in het krachtvoer niet teveel extra ijzer te voeren. Zeker omdat de waardes aan koper en zink onder andere daardoor beïnvloed worden. Hoe meer ijzer een paard binnen krijgt door middel van zijn voer, hoe meer koper en zink het paard ook nodig heeft.

Olie

Vetzuren zijn een andere bron van energie voor een paard en zijn laag in suikers en eiwitten en bevatten geen zetmeel. Vetten zijn wel twee keer zo rijk aan energie als koolhydraten (in granen) en daarom een goede dikmaker of energiebron. Een vetrijk rantsoen is ook zeer geschikt voor paarden die langdurige prestaties moeten leveren, zoals bijvoorbeeld endurance-paarden. De energie uit olie komt langzaam vrij. Doordat olie zoveel energie bevat hoef je minder krachtvoer danwel koolhydraten te voeren. Wen je paard altijd wel heel langzaam aan olie. De meeste paarden moeten erg wennen aan de smaak en ook de darmen moeten tijd hebben om de olie te verteren en daarvoor de juiste enzymen en bacteriën aan te maken. Als je meer voert als 300 ml olie per dag moet je ook altijd extra vitamine E aan het dieet toevoegen. Houdt ook altijd in gedachten dat je de juist olie kiest voor je paard. Zonnebloemolie bijvoorbeeld is goedkoop, maar bevat veel omega 6 vetzuren. Teveel aan omega 6 vetzuren zijn ontstekingsbevorderend voor het lichaam. Omega 3 vetzuren zijn juist ontstekingsremmend en zitten onder andere in koudgeperste lijnzaadolie.

Vitaminen en mineralenbrokje of poeder

Omdat bovenstaande producten weinig vitaminen en mineralen bevatten en ook gras en hooi vaak tekorten geven aan bepaalde vitaminen en mineralen is het zinvol een vitaminen-mix in brok- of poedervorm toe te voegen. Heel veel fabrikanten hebben zo'n kant en klare mix in hun assortiment.
Voorbeelden hiervan zijn onder andere:

• Ursonne van dr Schaette
• Gemuse, krauter und mineralien van St. Hippolyt
• Force van Marstall
• Vital complete van Pavo

Veel plezier met het zelf samen stellen van het voer voor je paard. Omdat veel van bovenstaande voeders nat gemaakt worden krijg je een soort slobber. Wil je liever dat je paard wat meer moet kauwen, voeg dan gehakselde grassen toe. En vind je het toch te moeilijk, dan zijn er gelukkig ook tal van kant-en-klaar-producten te vinden van verschillende fabrikanten.

Lees verder

• Krachtvoer voor paarden zonder veel suikers en zetmeel
• Vitaminen- en mineralentekorten in ruwvoer (hooi)