Lelies, mooi in de vaas maar zwaar giftig voor katten

Lelies, mooi in de vaas maar zwaar giftig voor katten Lelies, wie kent ze niet. De bloemen die zo prachtig mooi staan in een grote vaas. Hun populariteit neemt nog steeds toe, zowel als snijbloem als in de tuin als zomerplant opgekweekt uit een bloembol. Toch is dit een bloemsoort die een katteneigenaar niet in huis hoort te hebben. De plant, in al zijn vormen, is namelijk extreem giftig voor de kat. Naast alle bloemsoorten van de Lillium familie is zelfs de daglelie - Hemerocallis- in de tuin niet zonder gevaar.

Niet elke lelie is een lelie

Lelies als snijbloemen zijn nog nooit zo populair geweest in Nederland. In (bijna) elk jaargetijde kan je deze prachtige bloemen voor relatief weinig geld aanschaffen. Ze staan ook best lang, het duurt behoorlijk wat tijd voordat alle bloemen aan een steel helemaal uit zijn gekomen. Het nadeel van de bloemen, het stuifmeel dat ze ontzettend kan vlekken, nemen de meeste mensen dan ook voor lief. Een ander (groot) nadeel van deze bloemen is minder algemeen bekend: zijn giftigheid voor katten. Zo goed als alle leden van de Leliefamilie (latijnse naam: Lillium) zijn giftig voor katten. In Nederland worden deze bloemen ook wel verkocht onder de naam Tijgerlie (Lillium Tigrinum), Graf- of Kerklelie (Lilium Longifolium), Madonnalelies of zelfs daglelie (tuinplant met de naam Hemerocallis). Deze zijn in feite zo giftig dat een kat fatale nierproblemen kan oplopen enkel en alleen door het bijten in een bloem of een blad, het likken van stuifmeel (uit bijvoorbeeld zijn vacht of van zijn pootjes) of door het drinken van water uit een vaas met lelies. Alleen leden van de Lillium-familie (met inbegrip van de Hemerocallis) geldt deze waarschuwing en dus niet voor andere (tuin)bloemen en planten als de Afrikaanse Lelie (Agapanthus), Hartlelie (Hosta's) en Palmlelie (Yucca). Waarmee natuurlijk niet gezegd wil worden dat een kat deze wel zomaar kan eten.

Alle onderdelen van de lelie zijn giftig voor katten

Elke deel van de plant is potentieel giftig: de bladeren, de stengel, de bloemen, het stuifmeel, de bol en de wortels. Het consumeren van nog minder dan een blad kan serieuze vergiftingsverschijnselen geven in een kat. Binnen enkele uren na het consumeren van het plantenmateriaal kan de kat gaan braken, sloom worden of een gebrek aan eetlust vertonen. Deze symptomen verergeren als het nierfalen toeneemt. Zonder onmiddellijke en adequate medische hulp van een dierenarts zullen de nieren van de kat totaal ophouden te werken in ongeveer 36-72 uur. Katten van elke leeftijd kunnen vergiftigingsverschijnselen krijgen. De ene kat lijkt echter wel gevoeliger voor de vergiftiging dan de andere, sommige katten zijn nog te redden, andere niet meer. De meerderheid van de katten die echter vergiftigingsverschijnselen vertonen als gevolg van ingestie van een onderdeel van de Lelie verliezen definitief een substantieel deel van hun nierfunctie en sterven - of worden geeuthanaseerd- binnen enkele dagen.

Het binnenkrijgen van zelfs de kleinste hoeveelheden van de plant, bijvoorbeeld het likken van stuifmeel van de vacht, kan leiden tot acuut nierfalen en de zelfs de dood bij de kat.

Bron: Icatcare.orgBron: Icatcare.org
Tot nu toe is het nog niet mogelijk geweest te achterhalen welke stof in de plant de vergiftigingsverschijnselen veroorzaakt. Deze vergiftiging komt bij katten echter zo vaak voor dat deze op de vijfde plek staat van de '10 meest voorkomende vergiftigingen in katten'. Om deze reden is de Engelse organisatie fabcats (feline advisory bureau) in samenwerking met het ISFM (International Society of Feline Medicine) een campagne onder dierenartsen begonnen om katteneigenaren te waarschuwen tegen de gevaren van deze bloemsoort voor katten. Onder andere pakkende posters ('Lilies kill Cats' en 'Warning Lilies can be lethal to cats') die worden opgehangen in dierenartsenpraktijken en zo mogelijk ook bij bloemenverkopers moeten katteneigenaren wijzen op de gevaren.

In een huis met katten horen geen Lelies!

Mocht het vermoeden bestaan dat een kat heeft geknabbeld aan een Lelie, het stuifmeel heeft binnengekregen of water uit een vaas met Lelies heeft gedronken, wacht dan niet af maar neem zo snel mogelijk contact op met een dierenarts! Binnen het uur nadat een kat het gif heeft binnengekregen kan het laten braken of het spoelen van de maag nog effect hebben. Na meer dan een uur is de kans dat er zich nog plantendelen in de maag bevinden zo goed als nihil en kan er alleen nog maar symptomatisch worden behandeld. Middels infusen en monitoring van de nierfunctie probeert men het leven van de kat te redden. De prognose is slechter als het lichaam het gif geheel heeft opgenomen.
© 2011 - 2024 Dierendokter, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Wat mogen katten niet eten?Wat mogen katten niet eten?Katten krijgen vaak naast hun normale brokjes of blikvoer, ook de etensrestjes of tussendoortjes van hun baasje. Normale…
Kattenkrabpaal voor je katEen kattenkrabpaal is een houten paal bedekt met ruwe materiaal. Dit is handig voor katten eigenaren om in huis te hebbe…
Jou kitten, en gevaar in je huisNiets is leuker om zo een klein pluizenbolletje in je kamer te zien rondrennen en ravotten. Maar pas op! Kittens zien ni…
Zwarte katten steeds minder populairnieuws uitgelichtZwarte katten steeds minder populairZwarte katten worden steeds minder populair. Niet alleen in Nederland maar overal. Dit heeft niets te maken dat men een…

Rashond: Shih TzuRashond: Shih TzuDeze relatief kleine hond loopt al wat jaren mee en wint aan populariteit. Mogelijk heeft dit met het karakter te maken.…
Mijn hond wil niet lopen, wat nu?Mijn hond wil niet lopen, wat nu?Niet alle honden lopen even graag, maar sommige maken het wel heel bont. Neem je ze mee naar buiten, dan gaan ze zitten…
Bronnen en referenties
  • International Society Feline Medicine: www.isfm.net
  • The 10 most common toxicoses in cats, Valentina Merola, DVM, DABT, and Eric Dunayer, MS, VMD, DABT
  • Afbeelding bron 1: Icatcare.org (http://icatcare.org/cat-campaigns/lily-toxicity)
Dierendokter (46 artikelen)
Gepubliceerd: 15-12-2011
Rubriek: Dier en Natuur
Subrubriek: Huisdieren
Bronnen en referenties: 3
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.