Vrijheidsdressuur: Voetje geven

Het voetje geven is een veelgebruikt commando in de paardenwereld; het is immers nodig om de hoeven uit te krabben of bij de hoefsmid. Opmerkelijk genoeg zijn er veel paarden die dit niet gemakkelijk toelaten, terwijl het niet moeilijk is je paard aan te leren zijn been zelfs op afstand op te tillen!

Vrijheidsdressuur

Er zijn twee belangrijke principes binnen de vrijheidsdressuur: je dwingt het paard nergens toe, en tijdens de training beloon je het paard zodra het iets goed doet. Het eerste vormt de basis van de oefeningen en komt terug in het woord: Vrijheid. Het belonen is belangrijk om je paard de oefening correct aan te leren. Hiervoor gebruik je bij voorkeur een clicker, maar ook je stem kan als signaal werken. Als beloning zijn snoepjes een optie, maar ook een aai of knuffel, even samen spelen, of zelfs gewoon eventjes rust. Kies iets wat jouw paard prettig vindt en wat hem of haar zal motiveren.

Wat is de oefening?

Het paard tilt zijn been op, ofwel 'geeft een voetje' op jouw teken.

Benodigdheden

• Clicker
• Snoepjes (bijvoorbeeld wortel, appel, brokjes)
• Zweepje

Hoe ga je te werk?

Er zijn verschillende methodes om deze oefening aan een paard te leren. De eerste is vanuit het commando wat je al gebruikt voor het hoeven krabben als je paard dat netjes doet. Je begint met een voetje vragen alsof je zijn hoef uit wil krabben. Zodra hij zijn been netjes optilt clicker en beloon je. Gebruik ook het signaalwoord 'Voetje' of "Been". Maak je hulp steeds kleiner, tot je alleen nog maar zachtjes zijn been aan hoeft te tikken voor je paard hem optilt. Daarna kan je een zweepje erbij pakken en daarmee zacht zijn been aantikken. Blijf clickeren en belonen elke keer dat je paard zijn been netjes optilt. Probeer steeds iets meer afstand te nemen.

De andere methode is om meteen met het zweepje te beginnen. Tik of kriebel zachtjes tegen het onderbeen van je paard en clicker zodra hij zijn hoef een beetje optilt. Herhaal dit totdat je paard snapt wat je van hem vraagt. Let er wel op dat je niet beloont als je paard gaat schrapen, hij moet zijn been netjes optillen. Uiteindelijk clicker je alleen nog maar als hij zijn been hoger houdt, niet meer als hij hem een beetje optilt.

Voor beide methodes is het vervolg hetzelfde, al zijn ook daar weer twee keuzes voor.
De eerste is dat je hardop gaat tellen als je paard zijn been hoog houdt. Begin met één of twee secondes, het is belangrijk dat jij stopt met tellen vóór je paard zijn been weer neer wil zetten. Clicker en beloon direct na de laatste tel. Bouw dat langzaam uit tot meer secondes, tot je paard zijn been gemakkelijk vijf seconden omhoog houdt. Geef ook een teken als hij zijn been weer mag laten zakken: het been even aanraken, je paard belonen (aaien, stembeloning), naar zijn been wijzen. Je kan daarna proberen te stoppen met hardop tellen en kijken of je paard zijn been hoog houdt totdat jij het teken geeft dat hij hem mag laten zakken. Lukt dit niet meteen, ga dan weer hardop tellen tot je paard goed reageert op het teken.

De andere manier is om je paard te leren zijn been hoog te houden zolang jij de zweep er tegenaan houdt. In het begin haal je de zweep na één of twee secondes weg, ook hier geldt: zorg dat je dit doet voordat je paard zijn been zelf neer gaat zetten. Bouw het aantal secondes langzaam uit. Uiteindelijk beloon je niet meer als je paard zijn been eerder neerzet dan jij aangeeft.

Variaties

Leer je paard dit voor alle vier de benen: dan kan je hem ook twee benen tegelijk laten optillen (alleen diagonaal, dus linksvoor-rechtsachter of rechtsvoor-linksachter!). Je kan ook net doen of je paard kan tellen/rekenen door hem zijn been snel op te laten tillen en weer neerzetten. Zorg dan dat je een nauwelijks zichtbaar teken gebruikt, bijvoorbeeld een kleine beweging met je hand, zodat eventueel publiek niet ziet dat jij het teken geeft. Verder kan je deze oefening ook gebruiken om het steigeren aan te leren.