Openbaar vervoer met een blindengeleidehond
Mensen met een visuele beperking maken net als iedereen gebruik van het openbaar vervoer. Hun blindengeleidehond speelt een cruciale rol bij het veilig en zelfstandig reizen. Hieronder volgen enkele belangrijke richtlijnen en tips voor zowel geleidehondgebruikers als voor het personeel en andere reizigers om het openbaar vervoer toegankelijker te maken.
Op het perron /
Bron: Kim Bols, http://www.visuelehandicap.beRoute naar de halte / het station met blindengeleidehond
Een blindengeleidehond helpt de gebruiker veilig naar bekende haltes en stations te navigeren. Bij onbekende locaties kan de hond, ondersteund door GPS, de weg vinden, maar het blijft noodzakelijk om hulp van anderen te vragen om precies de juiste plek te bereiken. Assistentie kan bij de trein aangevraagd worden via het stationsloket of online, waarbij personeel de geleidehondgebruiker begeleidt naar het juiste spoor en vervoermiddel.
Instappen als blinde of slechtziende persoon
Geleidehondgebruiker
De geleidehondgebruiker hoort of voelt vaak het aankomen van het vervoersmiddel, of vraagt hulp aan omstanders. De hond krijgt de opdracht om een open deur te vinden, waarna de gebruiker instapt. Sommige honden zijn getraind om op specifieke manieren in te stappen, afhankelijk van het vervoermiddel en de situatie. Personeel moet extra aandacht besteden aan het openen van de voordeur, vooral voor reizigers die moeite hebben om handgebaren te maken.
Personeel
De chauffeur stopt even aan een halte wanneer hij een persoon met een visuele beperking ziet staan. Niet altijd hoort iemand de bus, metro of tram aankomen, zeker voor doofblinden is dit lastig. De chauffeur doet beide instapdeuren open zodat de hond en baas voldoende ruimte hebben om in te stappen en wacht totdat de blinde of slechtziende persoon is gaan zitten vooraleer verder te rijden.
In het vervoersmiddel: Soms dichtbij chauffeur
Geleidehondgebruiker
Eenmaal binnen, helpt de hond de gebruiker een veilige plek te vinden. De hond ligt vaak onder de stoel, uit de weg van andere reizigers. In de bus draagt de hond soms een tuig, maar soms ook niet, zeker niet bij langere reizen.
Personeel
Het is altijd handig wanneer de chauffeur het auditieve belsignaal en het eventueel aanwezige auditieve omroepsysteem activeert. Deze staan soms uit, waardoor het moeilijk te beoordelen is of er reeds gebeld is of niet, alsook waar hij zich bevindt.
Uitstappen
Geleidehondgebruiker
Soms weet een blinde of slechtziende persoon perfect wanneer hij moet uitstappen dankzij GPS, uit gewoonte of omdat hij voelt of nog ziet wanneer hij moet uitstappen. Normaalgezien stapt de geleidehondgebruiker pas uit wanneer het vervoersmiddel volledig is gestopt zodat de hond en baas een stabiel evenwicht hebben.
Personeel
De chauffeur parkeert in de mate van het mogelijke op een plek waarbij de instap- of uitstapdeur niet vlak voor een obstakel staat. Een veilige en ruime parkeerplaats is echter niet altijd haalbaar, dus het is belangrijk om de blinde of slechtziende reiziger hiervan op de hoogte te stellen.
Tips: Geleidehondgebruiker neemt openbaar vervoer
Respect
Meestal is iemand met een visuele beperking perfect in staat te melden of en zo ja waarbij hij hulp nodig heeft. Hulp aanbieden is natuurlijk wel mogelijk, maar de ziende persoon dient te respecteren dat een blinde of slechtziende persoon dit niet altijd wil of nodig heeft. Geduld is daarnaast een schone zaak. Dring zeker niet voor bij het in- of uitstappen want op deze manier ontstaan snel ongelukken.
Trappen
Een blinde of slechtziende persoon neemt met zijn of haar blindengeleidehond enkel een vaste trap of lift en geen roltrap. Dit is namelijk gevaarlijk voor de nagels van de hond. Bovendien loopt een geleidehondgebruiker altijd aan de rechterkant van de trap om met de rechterhand de leuning vast te houden.
Afleiden van de hond
Het aaien of afleiden van de geleidehond is een belangrijke factor waarmee mensen rekening dienen te houden. Sommige bazen met een geleidehond laten dit oogluikend toe, anderen willen het niet. Daarom vraagt iemand best of hij de hond mag aaien en begint niet direct te hond te strelen.
Zitplaats
Reizigers bieden een zitplaats aan voor mensen met een beperkte mobiliteit, personen met een handicap, senioren, zwangere personen enzovoort. Dit geldt eveneens voor geleidehondgebruikers.
Vrije ruimte
Reizigers plaatsen zo weinig mogelijk tassen, buggy's en andere materialen midden in het gangpad. Soms blokkeert de geleidehond hierdoor, wat erg gevaarlijk is, zeker als de chauffeur plots besluit door te rijden.
Geen vuilnis
Bussen, treinen, trams en metro's horen netjes te zijn. Het is immers niet de bedoeling dat de hond gaat snacken en/of vol vuilnis hangt.