Vrijheidsdressuur: Voetballen

Ooit een paard zien voetballen? Vast niet, maar het kan wel. Het is zelfs redelijk eenvoudig om een paard dit aan te leren. De methode waarbinnen dit gebeurt is vrijheidsdressuur: een vorm van paardentraining waarbij het paard niet gedwongen wordt, maar juist wordt beloond als hij het goed doet. Het duwen of trappen van een bal is één van de kunstjes die je hiermee gemakkelijk aan kan leren.

Vrijheidsdressuur

Er zijn twee belangrijke principes binnen de vrijheidsdressuur: je dwingt het paard nergens toe, en tijdens de training beloon je het paard zodra het iets goed doet. Het eerste vormt de basis van de oefeningen en komt terug in het woord: Vrijheid. Het belonen is belangrijk om je paard de oefening correct aan te leren. Hiervoor gebruik je bij voorkeur een clicker, maar ook je stem kan als signaal werken. Als beloning zijn snoepjes een optie, maar ook een aai of knuffel, even samen spelen, of zelfs gewoon eventjes rust. Kies iets wat jouw paard prettig vindt en wat hem of haar zal motiveren.

Wat is de oefening?

Je leert het paard met zijn hoofd een bal weg te duwen, of met zijn voorbeen de bal weg te 'schoppen'. Je kan je paard ook leren achter de bal aan te gaan.

Benodigdheden

• Clicker
• Snoepjes (bijvoorbeeld wortel, appel, brokjes)
• Bal (het liefst een speciale paardenvoetbal, anders een grote skippybal zonder handvat. Een voetbal kan eventueel ook maar heeft niet de voorkeur)

Hoe ga je te werk?

Hoe je de oefening aanleert is deels afhankelijk van de bal die je gebruikt en het formaat van je paard. Bij een paardenvoetbal kan je het paard leren zowel te schoppen als met het hoofd te duwen. Bij een skippybal kan dit ook, maar gebruikt nooit een skippybal met handvat: het paard kan hier met zijn been in verstrikt raken! Let ook goed op bij kleine skippyballen en grote paarden, zij kunnen per ongeluk op de bal stappen en struikelen. In het ergste geval kunnen ze daardoor zelfs een been breken. Bij een voetbal is dit risico nog groter, daarom wordt aangeraden een voetbal uitsluitend met het hoofd te laten duwen. Dit geldt natuurlijk niet voor shetlanders en andere kleine rassen.

Om de bal met het hoofd te duwen gebruiken we het targetten, een oefening die het paard als het goed is al beheerst. Wijs naar de bal en zeg het signaalwoord "Bal" of "Duw". Mocht dit niet werken, laat het paard dan je hand targetten en breng deze steeds dichter naar de bal. Daarnaast kan je ook nog de bal oppakken en deze voor het paard houden. Het is natuurlijk wel belangrijk dat je paard niet bang is, neem dan ook ruim de tijd je paard aan de bal te laten wennen. Dit kan best enkele dagen of zelfs weken duren! Als het paard eenmaal met zijn neus de bal aanraakt, clicker je en beloon je hem. Doe dit met veel enthousiasme. Rol vervolgens de bal een stukje verder en kijk of het dan ook lukt. Als dat ook goed gaat kan je de bal steeds een stukje verder duwen. Als het paard blijft staan, kan je zelf ook enthousiast naar de bal toelopen en rennen. Eventueel neem je je paard de eerste paar keer mee aan het halster. Dit blijf je uitbouwen. Je eigen enthousiasme is belangrijk omdat je paard dit overneemt, met als gevolg dat hij uiteindelijk achter de bal aan zal draven of galopperen!

Om het paard de bal te leren trappen volg je grotendeels dezelfde stappen. Alleen het begin is anders: je duwt de bal zachtjes tegen zijn voorbeen aan en zegt het signaalwoord. Daarna clicker en beloon je. Herhaal dit een aantal keer. Leg daarna de bal vlak voor het been en zeg het signaalwoord. Mocht dit niet lukken, kan je voorzichtig het been van je paard pakken en tegen de bal aanduwen. Doe dit totdat je paard de bedoeling snapt. Daarna kan je de bal steeds iets verder weg leggen. Als je dit doet met een kleine bal, pas dan op dat het paard niet té enthousiast wordt. In zijn enthousiasme zal hij sneller gaan draven of galopperen en op de bal stappen, met alle risico's van dien.

De truc is hierbij om vooral het enthousiasme erg te belonen. Je wilt immers dat je paard de bal echt wegduwt of -schopt. Vaak vindt een paard het zó leuk als dat gebeurt, dat ze er zelf meteen alweer achteraan draven!

Variaties

Je kan deze oefening met twee paarden doen en een soort voetbalwedstrijdje houden. Houd hierbij altijd de veiligheid van paard en trainer in de gaten! Je kan je paard ook leren de bal naar je toe te duwen of schoppen - dit leer je door tegenover je paard te staan als hij de bal duwt/schopt, en dan clickeren en belonen als de bal bij jou terechtkomt.

Lees verder

• Vrijheidsdressuur: Apporteren
• Vrijheidsdressuur: Volgen/Komen
• Vrijheidsdressuur: Pirouette
• Vrijheidsdressuur: Targetten