Virale en bacteriële ziekten bij hond en kat

Virussen en bacteriën zijn microben die ziekten kunnen veroorzaken. Maar wat is nu het verschil? En welke ziekten veroorzaken ze precies bij honden en katten?

Verschil tussen virus en bacterie

Het verschil tussen een virus en een bacterie betreft de bouw van een virus en de wijze waarop het zich vermeerdert.

• Een bacterie is 10 tot 100 keer groter dan een virus.
• Bacteriën zijn levende wezens die zich zelfstandig kunnen voeden, een virus kan dit niet.
• Virussen hebben een gastheer nodig om zich te vermenigvuldigen (bv: een plant of dier), bacteriën zijn daarentegen in staat om te groeien in een niet-levende omgeving.

Het vinden van medicijnen tegen virussen is lastig omdat virussen gebruik maken van de stofwisseling van de hond of kat, zodat stoffen die de groei van virussen in het lichaam remmen ook ingrijpen op de eigen stofwisseling.

Antibiotica werkt alleen tegen bacteriën. Het lichaam zelf kan virussen wel onschadelijk maken met antistoffen.

Virale ziekten bij hond en kat

Hond

• Hondenziekte, oftewel ziekte van Carré. Canine distemper virus (CDV).
• Parvo (= heftige maag/darmontsteking).
• Hepatitis Contagiosa Canis (HCC) (= besmettelijke leverontsteking).
• Para-influenza mede veroorzaker van kennelhoest.
• Corona (veroorzaakt naast griep ook embryonale sterfte).
• Canine herpesvirus (CHV-1).

Kat

• Feline Panleucopenia, oftewel kattenziekte.
• Feline Calicivirus (FCV) (= niesziektecomplex).
• Feline herpesvirus (FHV).
• Feline infectieuze leukemie (FeLV).
• Feline infectieuze Peritonitis (FIP).

Hond en kat

• Rabiës

Ziekteverwekkende bacteriën bij hond en kat

Gram-positieve kokken

• Stafylococcus intermedius en streptococcus canis: veroorzaken artritis, luchtweginfecties, urineweginfecties, genitale infecties, ontsteking van de hartkleppen, conjunctivitis (= slijmvlies ontsteking).
• Streptococcus canis: veroorzaakt ook septikemie (= bloedvergiftiging) bij jonge dieren, abcessen van de lymfeklier bij de kat.
• Stafylococcus intermedius veroorzaakt ook hardnekkige huidinfecties.

Gram-positieve staafjes

• Anaërobe sporenvormers: clostridium tetani: veroorzaakt tetanus (zelden bij de kat).
• Mycobacteriën: veroorzaken lymfeklierontsteking, abcessen, granulomas (= zwelling van de huid) en ulcera (= zweer) aan de oppervlakte van de huid. Een bekende mycobacterie is de veroorzaker van tuberculose (TBC).
• Nocardia asteroïdes: is een infectie. Deze bacterie komt vooral voor in de borstholte maar kan ook flinke ontstekingsprocessen in de buik veroorzaken.
• Mycoplasma: veroorzaker van infecties van de bovenste en onderste ademhalingswegen.

Gram-negatieve staafjes

• E-Coli soorten: veroorzaken enteritis (= darmontsteking), urogenitale infectie (betreft urinewegen en geslachtsorganen), meningo-encefalitis (= hersenvliesontsteking), otitis (= oorontsteking), ontsteking van de anaalklieren.
• Salmonella: veroorzaakt enteritis en dysenterie (= diarree) bij de hond. Komt vooral voor bij jonge dieren of dieren met een verminderde weerstand.
• Pseudomonas: veroorzaakt otitis bij de hond en zorgt voor urineweg en neusslijmvlies infecties.
• Pasteurella: bekend bij wond- en mondinfecties. Deze bacterie is een normale aanwezige in de bek van honden en katten en wordt pas ziekteverwekkend als er al een andere ziekte in het spel is. Zij zorgt voor ernstige longontstekingsverschijnselen als neveninfectie van honden- of kattenziekte. Ook wordt de pasteurella bacterie ziekteverwekkend indien de hond of kat een ander dier bijt.
• Helicobacter pylori: veroorzaakt gastritis (= maagontsteking), duodenitis (= ontsteking van het duodenum oftewel de twaalfvingerige darm), hepatitis (= ontsteking van de lever).
• Bordetella bronchiseptica: levert een bijdrage aan de ontwikkeling van kennelhoest en veroorzaakt respiratoire (= luchtweg) symptomen. Bv: hoesten, kortademigheid, piepende ademhaling.

Spirocheten

• Leptospira: de leptospiren soorten L. Canicola en L. Icterohaemorrhagiae veroorzaken de ziekte van Weil (= infectieziekte) en worden verspreid via de urine van hond en rat.
• Borrelia: veroorzaken de ziekte van Lyme (Borrelia burgdorferi), migrerende polyarthritis, oculaire (= oog), renale (= nier), cardiale (= hart) symptomen.

Obligaat intracellulairen

• Mycoplasma Haemofelis: oftewel Haemobartonella Felis, is een parasiet welke infectueuze anemie bij de kat veroorzaakt.
• Ehrlichia canis: wordt bij de hond door teken overgebracht. 5 tot 16 dagen na een tekenbeet treedt koorts op, moeheid, spierpijnen, soms huiduitslag en algemene hematologische symptomen (bloedneiging en bloedarmoede).
• Chlamydofila felis: veroorzaakt Conjunctivitis (= oogontsteking) en ontstekingen van de ademhalingswegen. Voornamelijk bij de kat. Bij de kat levert Chlamydofila felis een bijdrage aan niesziekte.

Aandoeningen bij hond en kat waar zowel virussen als bacteriën bij betrokken zijn

Hond

Para-influenza en Bordetella bronchiseptica, mede veroorzakers van kennelhoest.
⇨ Kennelhoest wordt veroorzaakt door meerdere factoren:

• De virussen: Para-influenza type 2, het honden Adenovirus type 2 en het Canine distemper virus.
• De bacteriën: Bordetella bronchiseptica en Mycoplasma cynos kunnen betrokken zijn bij kennelhoest.

Kat

• Niesziektecomplex : de bacterie Chlamidophila felis draagt hiertoe bij.