Gekraagde roodstaart, zangvogel met mooie oranje-rode staart

De gekraagde roodstaart is een zangvogel uit de familie van de vliegenvangers. De naam past precies bij het uiterlijk van deze vogel met een prachtige, trillende rode staart bij zowel het mannetje als het vrouwtje. Het mannetje heeft een zwarte keel die op een kraag lijkt en deze steekt opvallend af bij zijn rood-oranje buik, blauwachtige vleugels en wit 'petje' op het voorhoofd. Het vrouwtje van de gekraagde roodstaart is vager oranje tot meer beige op de borst en grijsbruin op de rug.

• Uiterlijk gekraagde roodstaart
• Het vrouwtje- en mannetje gekraagde roodstaart
• Zomergast
• Leefomgeving
• De jonkies

Uiterlijk gekraagde roodstaart

De gekraagde roodstaart is werkelijk prachtig om te zien. Prachtige rood- oranje kleuren. De onderzijde bij het mannetje gekraagde roodstaart is fel oranje- rood. Wanneer de vogel in de omgeving broedt is dit een erg opvallend kenmerk. Net als de oranje-roodachtige staart die nerveus wippend constant beweegt. Een vogel gezien met een oranje-rode staart en een borst nog feller dan de roodborst? Dan kan het niet missen. De gekraagde roodstaart gezien! Het mannetje! Met een lengte van ± 14 cm is de gekraagde roodstaart een vrij algemene broedvogel in onze gebieden.

Het vrouwtje- en mannetje gekraagde roodstaart

Het vrouwtje gekraagde roodstaart is minder rood-oranje. De staart is wel rood-oranje gekleurd maar verder lijkt het vrouwtje gekraagde roodstaart meer op de zwarte roodstaart. De zwarte roodstaart heeft wel een rode staart maar is verder een grijs-zwarte vogel. Het verschil met de zwarte roodstaart is dat het vrouwtje gekraagde roodstaart meer bruin heeft in het verenkleed.

Zomergast

In ons land zijn de gekraagde roodstaarten zomergasten die in het najaar vertrekken naar het zuiden (Afrika). In het voorjaar (meestal in april) zijn ze weer terug om begin mei te gaan broeden. Het broeden duurt tot eind juli en in die tijd brengen ze twee nesten met jongen groot.

Leefomgeving

De gekraagde roodstaart is vooral te vinden op zandgronden. Open plekken, oude parkachtige bossen, grassen en heidevelden. Gekraagde roodstaarten zijn holenbroeders, maar ook van een nestkast wil de gekraagde roodstaart nog wel eens gebruik maken. Het is vaak het gezang van het mannetje wat wijst op de aanwezigheid van een gekraagde roodstaart. Blijf hier alert op en dan is ook vast zijn prachtige exotische verschijning te zien. Het wordt echter wel minder met het kunnen waarnemen van deze prachtige vogel. De gekraagde roodstaart is tegenwoordig niet meer zo algemeen te zien als in de jaren 90.

Water
Water voor vogels in het voorjaar en zomer is belangrijk. Vooral wanneer het érg warm is hebben veel vogels behoefte aan een drinkwater en wordt er heerlijk gebadderd bijvoorbeeld in een plantenonderzetter als waterschaal. Omdat er vaak meerdere vogels gebruik van maken is het van belang om elke dag het water te verversen. Plaats een waterschaal niet te dicht bij struiken, minimaal twee meter weg van de struiken. De badderende en drinkende vogels hebben zo een beter zicht op eventuele roofvogels en kunnen dan nog wel vluchten naar de dichtstbijzijnde struiken.

Voedsel
Het voedsel van de gekraagde roodstaart bestaat hoofdzakelijk uit insecten. Zoals pissebedden, kleine kevertjes, en vliegende insecten. Ook diverse bessensoorten zijn een lekkernij voor de gekraagde roodstaart. Met name voordat ze beginnen aan de vogeltrek naar het zuiden. De bessen dienen dan om energie op te doen voor de lange tocht.

De jonkies

De gekraagde roodstaart bouwt een vrij groot nest. Hij zoekt graag naar oude knoestige bomen waar het mannetje ook op de takken van de boom zijn kansen benut om een vrouwtje te versieren met zijn gezang. Het nest zelf wordt gebouwd van mos, grassprieten, en haren van dieren (honden- paarden- kattenharen). Nestkastjes worden ook wel eens gebruikt, maar niet als die alleen de traditionele ronde opening hebben. Een rafelige opening waar bijvoorbeeld een specht heeft zitten hakken, wordt geaccepteerd. De nestkasten voor deze vogels in de handel, moeten een ovaal invlieggat hebben dat groot genoeg is voor het baltsgedrag van de man. Vijf tot zeven eieren worden er gemiddeld gelegd en het uitbroeden van de eieren duurt ongeveer twee weken. Wanneer de jonkies 14 dagen oud zijn vliegen ze al uit, maar worden buiten het nest nog korte tijd gevoerd door het ouderpaar gekraagde roodstaart.