De duivencoach als partner op de wedvluchten

Wie de duivensport van dichtbij kent, weet dat er sprake is van echte sport. We zullen de verschillende elementen van de duivensport eens van dichterbij gaan bekijken en dan ontdekken dat duivensport vele elementen gemeen heeft met sporten als wielrennen, hardlopen en zelfs voetbal. De eigenaar van de duiven heeft binnen de duivensport de rol van coach en toeschouwer en zijn ploegje duiven is zijn team. Zijn team staat centraal, maar er mogen ook uitblinkers in zijn team zijn, graag zelfs! Duidelijk is ook dat het niet eenvoudig is om in de top mee te spelen. Dat vraagt om uitmuntende duiven, discipline bij de eigenaar en een goed observatievermogen. De duiven dienen steeds in een uitstekende conditie te verkeren en bij ziekte moet dit al in een heel vroegtijdig stadium worden opgemerkt, de allereerste signalen dient de eigenaar al op te merken.

Welke prestaties worden er van de duiven verwacht?

Van de duif die aan deze wedstrijdsport deelneemt wordt in alle gevallen een uitstekend oriëntatievermogen verwacht. Een duif die enkele honderden kilometers van zijn hok wordt gelost zal deze afstand met de minste moeite en in de kortste tijd kunnen overbruggen als hij de meest rechte lijn naar huis kiest. Dat wil zeggen dat de duif zijn eigen plan moet trekken en niet langdurig met andere duiven mee moet vliegen die een andere koers hebben gekozen. Ook zal hij steeds tijdig bij moet navigeren als de wind hem uit zijn koers drijft. Daarnaast zal de duif een gunstige wind moeten kiezen en dus een goede hoogte moeten kiezen. Bij sterke tegenwind zal de duif laag gaan vliegen omdat de wind daar gebroken wordt door objecten als bomen en gebouwen. Wat een duif natuurlijk ook moet kunnen is snel vliegen, maar dat is alleen maar van belang voor zijn naaste concurrenten die eveneens goed navigeren, snelheid kan dan de doorslag geven. Ook belangrijk is de drang van de duif om naar huis te komen. Duiven minder gemotiveerd zijn om naar huis te komen, doen er gewoon hun tijd over, vliegen langer met duiven mee die een andere koers hebben of trekken bij thuiskomst eerst nog een paar rondjes boven het hok in plaats van direct het hok in te gaan. Om succesvol aan vluchten deel te nemen dient de duif te beschikken over gezondheid, een uitstekende conditie en voldoende voorbereiding.

Coach

Naast de duiven staat in de duivensport de coach centraal. Hij of zij is degene die de duiven op de wedvluchten goed moet voorbereiden. Hier is sprake van vakmanschap en ervaring. De coach dient zijn duiven zeer goed te kennen, hij moet kunnen zien of zijn sportduiven op en top gezond zijn en in uitzonderlijke conditie verkeren om een goede prestatie neer te zetten. Om duiven te kunnen beoordelen dient men ze liefst individueel goed te kennen en er moet sprake zijn van een vertrouwensband. De coach moet zijn duiven optimaal voorbereiden op de wedvluchten en wel op al deze punten. Een goede gezondheid ligt aan de basis van alle andere zaken. De basisverzorging van de duiven dient daarom in orde te zijn. Zo moet de duif dagelijks te beschikken over grit, mineralen en schoon drinkwater. Een goede mengeling van granen die de duif de energie geven om zijn prestatie te kunnen leveren behoort daar natuurlijk ook toe. Maar met voeren moeten we ook voorzichtig zijn. Duiven die te vet worden leveren in op hun conditie en ook die is van eminent belang als de duiven een wedvlucht vliegen. Naast het voedingsschema dient een goede hygiëne in acht te worden genomen om de infectiedruk in het hok laag te houden. Zo kan men ziekten buiten de deur houden. De duivenhouder dient er voor te zorgen dat de duiven aan het hok gehecht zijn, om zo zorg te dragen dat er voldoende motivatie is tijdens een vlucht om snel thuis te willen zijn. Iedere duif heeft binnen het hok een eigen territorium, een eigen plaats die hij tegen “indringers” zal verdedigen. Op het duivenhok zijn voldoende zitplaatsen. Dat geeft rust die nodig is om krachten op de doen voor de volgende wedvlucht en de eigen plek geeft drang om naar huis te komen. Ook het hebben van een partner zal de drang om snel naar huis te komen versterken. Natuurlijk dienen de duiven voorbereid aan de start te komen door een goed trainingsprogramma. De duiven dienen per dag minimaal éénmaal uit te vliegen, tweemaal is gebruikelijker. Ze vliegen dan ongeveer één uur bij iedere trainingsvlucht. Beter nog is om daarnaast de duiven iedere week een keertje weg te brengen tijdens de periode dat er wedvluchten zijn. Een afstand van 80 tot 120 kilometer is heel goed. Duiven die al aan het wedstrijdritme zijn gewend kun je het beste alleen lossen zodat ze alleen naar huis moeten. Voor de eerste wedvlucht train je de duiven het beste in de groep, eerst een korte afstand van ongeveer 5 kilometer gevolgd door vluchten van 10 en 20 kilometer. Daarna 20 kilometer alleen laten vliegen. Veelal wordt gestart met een trainingsvlucht van tegen de 100 kilometer en daarna starten de wedvluchten.

Sprinters en marathonvliegers

Net als bij veel humane afstandsporten voltrekken de wedvluchten zich over diverse afstanden. Tot ongeveer 350 kilometer wordt bij de postduiven gesproken over vitesse, dit zijn korte afstanden. Bij de marathonvluchten vliegen de duiven tot 1200 kilometer. Door een zeer langdurige selectie zijn er duiven die je echte sprinters kunt noemen terwijl er ook duiven zijn die juist bedreven zijn om zeer lange afstanden te vliegen. De duiven krijgen deze eigenschappen met de genen mee. Bij de duivensport maken we in Nederland zoals in de meeste andere landen geen verschil in de sekse van de duiven, de duivinnen (vrouwtjes) vliegen gewoon tegen de doffers (mannetjes). De gemiddelde snelheid van de duiven op de korte afstanden ligt ergens tussen de 60 en 120 kilometer per uur. Op de lange afstanden ligt de gemiddelde snelheid ergens tussen de 50 en 70 kilometer per uur. De lagere snelheid heeft natuurlijk met de afstand te maken die over een dergelijk afstand niet op topsnelheid kan worden afgelegd. Bovendien drinken en foerageren de duiven bij lange afstanden onderweg. Als beginneling is het verstandig om te beginnen met duiven die op korte en middellange (350 tot 500 kilometer) kunnen worden ingezet. Middellange afstanden heten in de duivensport midfondvluchten. Vanaf 500 tot 750 km spreekt men van fondvluchten en boven deze afstand van marathonvluchten. Het seizoen waarin gevlogen wordt vangt aan begin april en duurt tot en met augustus. De duiven beginnen dan langzaam te ruien en het opbouwen van een nieuw verenpak krijgt dan prioriteit.

Kampioenschappen

In de krant kun je zo nu en dan lezen dat een duif die een grote wedvlucht gewonnen heeft voor een formidabel bedrag is verkocht naar het buitenland of met een vlucht een auto heeft gewonnen. Dit komt enkele keren per jaar voor, maar voor verreweg de meeste duivenhouders is duivensport een hobby die gewoon geld kost. Toch heeft het ook wel wat te kunnen dromen van die grote vlucht te winnen en dan plotseling een Johan Cruijff op je hok te hebben! Het streven is veelal om een kampioenschap te behalen in de vereniging, regio, provincie of zelfs Nederlands kampioen. Die kampioenschappen behaal je in een competitie over meerdere wedvluchten binnen je eigen categorie, bijvoorbeeld de korte afstand (vitesse). En natuurlijk is het prachtig als je tijdens de competitie een wedvlucht wint, maar het gaat uiteindelijk over een serie wedstrijden waarin je gemiddeld de beste moet zijn. Een goede ploeg duiven, een goede coach en doorzettingsvermogen zijn de succesfactoren die dit mogelijk maken.