Algenvrij aquarium met de Redfield Ratio

Algenvrij aquarium? Als je gebruik maakt van de Redfield ratio kan het. De Redfield ratio houdt in dat je de fosfaat en nitraat huishouding in een zoetwateraquarium in balans houdt en zo algen weinig tot geen kans hebben om zich te ontwikkelen.

Wie was Redfield en wat is zijn theorie?

Alfred C. Redfield was een Amerikaans oceanograaf die als eerste een evenwicht tussen koolstof, stikstof en fosfaat in een planktonomgeving beschreef. Hij gaat van het moleculair niveau van de stoffen uit. Het evenwicht waarmee deze stoffen moeten voorkomen bedraagt 106 delen koolstof, 16 delen stikstof en 1 deel fosfaat. Op het eerste zicht heeft dit weinig met aquaria houden te maken ware het niet dat deze ratio in verbinding staat met de algengroei in een aquarium. Redfield ging er vanuit dat de stoffenratio die in de oceaan voorkwam diezelfde was die in een aquarium kon gebruikt worden. Hij had gelijk!

Wat je moet weten

Om de Redfield ratio te gebruiken, moet je eerst nog wat andere zaken weten over het aquarium houden. Een aquarium is een kringloop van stoffen. Planten hebben afval (voeding) en licht nodig om te groeien. Vissen daarentegen voelen zich het lekkerst in een aquarium met zo weinig mogelijk afvalstoffen. De klassieke voedingstoffen gaan van koolstof, ijzer en sporenelementen tot mineralen. Met de Redfield ratio komen daar 2 belangrijke spelers bij. Stikstof in de vorm van nitraat en fosfor in de vorm van fosfaat. Als je deze stoffen in de correcte hoeveelheden gebruikt krijg je gezonde, snel groeiende en stevige planten. Tevens behoud je gezonde vissen. De hoeveelheid hangt af van vele factoren. Raakt je kringloop in de war, dan gaan ofwel de vissen ofwel de planten kapot. Planten zijn een stukje steviger als vissen dus in het merendeel van de gevallen zullen de vissen de eerste zijn om de regenboogbrug te passeren. Kijk dus goed uit met wat je doet en toevoegt in je aquarium!

Meten is weten

Je kan niet zomaar klakkeloos voedingstoffen in je aquarium dumpen. Er zijn bepaalde hoeveelheden waar je je aan moet houden. De Redfield ratio is erg uitgebalanceerd en om te weten hoeveel voedingstoffen je nodig hebt, schaf je best een chemische meetset aan om je waterwaarden te meten. De belangrijkste waarden om te meten voor de Redfield ratio zijn:

PH = 7.5;
No3 = Nitraat;
PO4 = Fosfaat, een vorm van fosfor;
NH4 = Amonium, een verwerkte vorm van ammoniak (stikstof);
NH3 = Ammoniak, een verbinding tussen stikstof en waterstof. (stikstof);
Inhoud van het aquarium.

Als je deze waarden zorgvuldig hebt gemeten kan je aan de slag met een redfieldcalculator. De calculator vind je aan de onderzijde van de pagina. Deze zal berekenen hoeveel fosfaat of nitraat je mag toevoegen aan je aquarium. Hou er rekening mee dat de andere voedingstoffen ook voldoende aanwezig moeten zijn, anders krijg je een groeistop bij de planten. Als je geen calculator bij de hand hebt kan je altijd de tabel bekijken. Een Redfield ratio van 16 is ideaal. Alles in de blauwe kleur geeft kans op blauwalgen. Alles is het groende vlak geeft kans op groenalg.

Hoe herken je op het zicht welke stof je te kort komt?

Indien je blauwalg in je aquarium hebt, heb je eigenlijk een overschot aan fosfaat. Oplossing hier is nitraat toevoegen. Heb je groenalgen, dan heb je een te veel aan nitraat. Door fosfaat toe te voegen zorg je ervoor dat de planten meer nitraat op kunnen nemen. Er dient wel bij gezegd te worden dat je voor de nitraat en fosfaatwaarden maxima hebt. Als je door toevoeging van stoffen je vissen in gevaar brengt ben je beter af met waterverversing!

Hoe bekom je fosfaat of nitraat?

Je kan niet zomaar een fles plantenvoedsel uit de winkel gebruiken. Je moet zelf je fosfaat en nitraatoplossing aanmaken. Bij een apotheker kan je droge stoffen verkrijgen die zuiver genoeg zijn om te verwerken met gedemineraliseerd water. Vraag de apotheker de gevaarlijke stoffen zorgvuldig af te wegen in de hoeveelheden die je nodig hebt. Er zijn verschillende nitraat en fosfaatverbindingen die gebruikt kunnen worden voor de Redfield ratio. De twee meest gebruikte zijn kaliumnitraat (KNO3) en kaliumfosfaat (KH2PO4). De verdunning die je gebruikt voor deze stoffen is van groot belang. Aangezien de hoeveelheid nitriet hoger moet zijn als fosfaat gebruik ik 100 gram KNO3 op 1 liter water en 1 gram fosfaat of 1 liter water. Een slappe oplossing is beter omdat je dan minder snel een overdosering hebt. Label de flessen duidelijk met de concentratie van de producten. Mis hier niet mee! Want dit kan het einde van het leven in je aquarium betekenen. Voorzichtigheid is geboden bij het mixen van deze stoffen. Loos ook niet zomaar de resten in je afwasbak of tuin, deze stoffen zijn zelfs in hun verdunde vorm gevaarlijk voor het milieu.