Koi vijver: hoe werkt een beadfilter

Het hart van iedere koi vijver, filters. Er zijn velen variëteiten aan filters in omloop, één hiervan is het beadfilter. Beadfilters zijn enorm populair doordat ze gezien worden als een van de meest onderhoudsvriendelijke vijverfilters. Dit type filter is voorzien van plastic korrels, de beads, die zorgen voor zowel de mechanische als biologische vorm van filtratie. De beads vormen een zeef waaraan vuildeeltjes vasthechten. Gelijktijdig hechten hieraan grote hoeveelheden bacteriën die een biofilmlaag veroorzaken, wat zal zorgen voor de afbraak van ammoniak en nitriet. Dit zorgt voor een gezond leefklimaat voor koi en andere vijvervissen. Dit type filter is eenvoudig te onderhouden door middel van een 6-wegklep en bijbehorende blower.

Beadfilter, wat is het eigenlijk?

Het systeem is eenvoudig en veelvuldig toegepast. Beadfilters zijn gesloten vaten gevuld met beads die voor de waterzuivering zorgen. Doordat de filters gemaakt zijn van polipropyleen hebben ze een zeer sterke constructie en gaan ze lang mee. Door middel van de 6-wegklep en bijbehorende blower zijn ze eenvoudig te reinigen. Aan de bovenzijde is een deksel aanwezig waarmee het filter geopend kan worden. Aan de onderzijde is een aftrapkraan om bezinksel onderin het filter af te kunnen tappen.

Beads, zorgende voor de filtratie

De zogenaamde beads zijn plastic korreltjes die in het filter aanwezig zijn. En honderdduizenden beads vormen een drijvende massa in het gesloten van. De korreltjes zijn multifunctioneel en zorgen zowel voor de mechanische als de biologische filtratie. De mechanische vorm is het splitsen van vuildeeltjes en water. Het verwerken van afvalstoffen en de omzetting hiervan is de biologische vorm van filtering.

Hoe werkt de mechanische filtratie van een beadfilter

Al het water wat het vat binnen wordt gepompt, kan alleen het beadfilter weer verlaten door eerst door de drijvende beads te stromen. Al het vuil wat te grof is zal niet tussen de beads door kunnen glippen, waardoor schoon water doorstroomt en vuil achter blijft tussen de beads. De beads zelf kunnen het vat niet verlaten, de afvoerbuis in het filter is voorzien van sleuven waar de beads niet doorheen kunnen.

Beads zorgen voor de biologische filtratie

Aan alle zijden van de beads zullen bacteriën hechten, wat we de biofilmlaag kunnen noemen. Deze laag van bacteriën zorgt voor de biologische filtratie. Het grote voordeel van beads is dat ze een groot aanhechtingsoppervlak voor bacteriën hebben, waardoor er op een klein oppervlak ontzettend veel bacteriën kunnen hechten. De bacteriën zorgen voor de afbraak van ammonium en nitriet.

Een groot voordeel van beads is dat het aanhechtingsoppervlak in vergelijking tot andere filtermaterialen groot is. Met een gemiddelde van 1600 m² per m³ beads behoort het tot een van de betere filtermaterialen. Vergelijk dit maar eens met het aanhechtingsoppervlak van 300 m² per m³ van de Japanse mat, of 500 m² per m³ voor Red X filtermatten.

Herkennen wanneer het filter is ingedraaid

Vaak wordt gezegd en aangegeven dat een beadfilter een langere tijd nodig heeft om op te starten. Het opstarten verwijst hierbij naar het groeien van een biofilmlaag op het filtermedium. In praktijk valt dit reuze mee, er is weinig bewijs voor het langer duren van het creëren van een biolaag bij dit type filters. De bacteriën zullen vanzelf gaan hechten wanneer het filter wordt geïnstalleerd op een vijver met visbezetting. Het is eenvoudig te herkennen wanneer het filter is ingedraaid. Dit kun je doen door het water te testen op ammoniak, nitriet en nitraat. Daarnaast kun je het ook met het oog waarnemen, door op de kleur van de beads te letten. In het begin zijn deze wit, maar al snel is waar te nemen dat de kleur gelig wordt.

Soorten beadfilters

Afhankelijk van de grootte van de vijver en de visbezetting zijn er verschillende modellen beadfilter op de markt. De inhoud is hierbij de belangrijkste meetfactor. Hoe meer inhoud, hoe meer beads wat vervolgens voor meer oppervlak zorgt waaraan bacteriën kunnen hechten. Afhankelijk van de inhoud, visbezetting en gewenste doorstroom kan er een bepaald beadfilter model worden toegepast.

Bypass voor minder energieverbruik

Voor de meeste merken beadfilters is een zogenaamde bypass verkrijgbaar. De bypass zorgt ervoor dat de weerstand verminderd wordt zodat de vijverpomp welke op het filtersysteem aangesloten staat meer kracht overhoud. Hoe minder de weerstand hoe meer wateropbrengst deze immers geeft. Dit kan resulteren in het gebruiken van pompen met minder wattage, wat duidelijk merkbare gevolgen heeft voor de elektriciteitsrekening.

Het beadfilter spoelen met een blower

Ieder beadfilter bevat een blower waarmee de beads gespoeld kunnen worden. Dit is een krachtige luchtpomp waarmee lucht aan de onderzijde van het gesloten van naar binnen wordt geperst. Door de stijgende luchtbellen in het vat worden de beads door het vat rondgeslingerd., het vuil wat zich tussen de beads en aan de beads is gekleefd laat los en kan hierdoor afgevoerd worden. Zorg er altijd voor dat de blower is voorzien van een terugslagklep zodat er nooit water vanuit het vat in aanraking kan komen met dit elektrische apparaat.

Functies van de 6-wegklep

Een beadfilter beschikt over een 6-wegklep, deze bevat een aantal functies welke gebruikt kunnen worden om bijvoorbeeld het beadfilter te kunnen spoelen of water uit de vijver te pompen.

• Filter: Normale filterstand. Het water wordt onder de beads toegevoerd en zal aan de bovenkant via sleuven in een pijp het beadfilter verlaten.
• Rinse: Spoelfunctie in het beadfilter, wanneer de blower ingeschakeld is.
• Recirculate: Het water zal via de 6-wegklep direct teruggevoerd worden naar de vijver, het water zal niet door het beadfilter stromen.
• Backwash: Terugspoelen van het beadfilter.
• Waste: Het water wordt direct afgevoerd naar de afvoer(riool) en zal niet door het beadfilter zelf stromen.

Bij dit type filter is een voorfilter altijd een vereiste

Zorg er bij een beadfilter altijd voor dat er een voorfilter wordt toegepast. De leidingsystemen van een beadfilter zijn redelijk nauw, dit resulteert in verstoppingen wanneer het filter direct op een bodemdrain of skimmer geplaatst wordt. Wanneer je geen voorfilter gebruikt zul je daarnaast merken dat het filter haast dagelijks gespoeld moet worden, doordat de beads steeds verzadigd zijn met vuil.

Een geschikt voorfilter is een sieve (zeeffilter). Deze zal zorgen dat het grove vuil zoals blad en alg direct wordt afgevangen en niet in contact zal komen met het beadfilter. Nog beter is het toepassen van een trommelfilter. Trommels hebben een vergelijkbare werking als de sieve, maar deze apparaten zuiveren fijner vuil af en spoelen zichzelf daarnaast automatisch schoon.