Zeemonsters, fantasie of werkelijkheid?

Zeelieden uit de 17e en 18e eeuw vertelden graag verhalen over zeemonsters. Er zijn zeedieren die men heel goed voor een zeemonster heeft kunnen aangezien. Als duizenden zeelui onafhankelijk van elkaar zeggen dat er een zeemonster is gezien, dan kan er toch iets van waar zijn? Stel je voor: een inktvis van 10 meter met 20 meter lange armen... Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoudsopgave

• Verhalen over Zeemonsters
• Architeuthis dux
• Zeekrokodil
• Wetenschappelijke discussie
• De grootte van zeemonsters
• Jagen
• Sterke verhalen

Verhalen over Zeemonsters

In de afgelopen eeuwen zijn er verhalen verteld over zeemonsters. Zeelieden vertellen over reusachtige en gevaarlijke zeemonsters die in de zeeën zouden voorkomen. Deze lijken uiteindelijk nooit te zijn gevonden. Toch zijn er enige dieren die vandaag in de oceanen rond zwemmen waarvan gedacht wordt dat zeelieden ze voor een monster hebben kunnen aangezien. Dat is een mogelijke verklaring voor het bestaan van verhalen over zeemonsters.

Architeuthis dux

Zo is er de Architeuthis dux. Dat is een reuzeninktvis of reuzenpijlinktvisdie een geschatte maximale lichaamslengte heeft van 10 meter. Met zijn twee lange armen erbij gerekend is hij meer dan 20 meter lang. Afgezien van de mens is de architeuthis samen met de orka is één van de weinige vijanden van een volwassen walvis. De architeuthis kan een walvis omarmen en wurgen. Er zijn verhalen bekend over een architeuthis die een schip op deze manier heeft aangevallen. De architeuthis kan een staalkabel doormidden knakken met zijn scherpe bek. Dit reusachtige roofdier wordt door zijn grootste vijand de walvis als lekkernij beschouwd. Er bestaan mythes over een zeemonster dat kraken genoemd wordt. De architeuthis kan de oorsprong van deze mythes zijn.

Zeekrokodil

Een ander dier is de zeekrokodil die in Zuid-Oost-Azië en ten noorden van Australië leeft. Van deze soort wordt gezegd dat hij 12 meter lang kan worden. Er zijn recent niet zulke grote exemplaren aangetroffen, maar wel één van ruim 8 meter. Hij kan zowel in zout als zoet water leven. Ook op het land kan hij goed uit de voeten. Een krokodil van 8 meter is een behoorlijk groot beest dat met recht een monster genoemd kan worden.

Wetenschappelijke discussie

Er is altijd een grote discussie over de werkelijke maximale afmetingen van deze dieren. In het geval van de architeuthis komt dat omdat er weinig exemplaren zijn aangetroffen. Ze leven voornamelijk op kilometers diepte waar duikers en duikboten moeilijk kunnen komen. De grootste ooit had een lichaam van 18.5 meter en 10 meter lange armen. Deze is in 1880 aangespoeld in Nieuw Zeeland. Het was een vrouwtje en de mannetjes architeuthis worden meestal enkele meters groter. Alleen deze wordt door de officiële wetenschap niet meegerekend omdat er geen bewijs meer voor is. Recent zijn alleen kleinere van ongeveer 7 meter gezien en zelfs gefotografeerd door Japanse wetenschappers. In het Natural History Museum in London ligt een architeuthis van 8 meter 62 tentoongesteld. Bovendien hebben Nieuw-Zeelandse vissers een Kolossale Inktvis in februari 2007 rond Antarctica aan de haak geslagen. Deze was 10 meter lang en 450 kilo zwaar. Dat maakt de kolossale inktvis tot het grootste ongewervelde dier waarvan wetenschappelijke melding is gemaakt.

De grootte van zeemonsters

Het feit dat er een inktvis met een lengte van 10 meter is aangetroffen betekent niet dat dat de grootste inktvis is die er bestaat want er kunnen nog grotere zijn die we niet hebben gezien. Wetenschappers maken een inschatting hoe groot de inktvis maximaal kan worden. Ook wordt dit gedaan naar aanleiding van restanten inktvis die in de buik van een op het strand aangespoelde walvis is aangetroffen. Van zeekrokodillen zijn er zandafdrukken gevonden die duiden op het bestaan van grotere exemplaren dan tot nu toe waargenomen.

Jagen

Het is bekend dat zeekrokodillen tijdens hun leven doorgroeien tot op hoge leeftijd. Ze worden tenminste 70 jaar; misschien wel 100. Doordat ze gewild zijn bij jagers halen ze hun maximumleeftijd wellicht niet meer. Dat kan een reden zijn waarom er recent niet meer exemplaren van 12 meter zijn gevonden.

Sterke verhalen

De zeelieden hebben de naam sterke verhalen te vertellen. De dieren die ze onderweg zagen waren compleet nieuw voor hen en de thuisblijvers. Een beschrijving geven aan anderen is dan niet gemakkelijk. Daarbij komt dat ze meestal een gedeelte van het dier zagen; de rest is onder water. Als hun verhalen over deze twee zeemonsters zouden gaan dan hebben ze echter niet veel overdreven, want het lijken net zeemonsters. De architeuthis heeft twee ogen met een diameter van meer dan 30 centimeter! Het lijkt me onvermijdelijk dat als die je aankijken je daar behoorlijk van schrikt. Wanneer hij vervolgens met zijn 10 meter lange armen je boot in een wurggreep neemt, kun je gerust van een zeemonster spreken. Een ontmoeting met een krokodil van 12 meter is ook al geen pretje. Zelfs als hij ‘maar’ 8 meter was, zou je nog schrikken. De conclusie is dat het bestaan van onder meer de architeuthis en de zeekrokodil een mogelijke verklaring voor het bestaan van verhalen over zeemonsters is.

Lees verder

• Het gevaar van The Big 5