Lütje Hörn – Onbewoond Duits Waddeneiland

In de Duitse Waddenzee ligt een snoer aan Waddeneilanden die bewoond zijn. Tussen die bewoonde eilanden liggen enkele onbewoonde hoge zandplaten en eilanden die niet bewoond zijn. Sommige zijn groot genoeg om eiland te worden genoemd. Wat nog geen eiland mag heten is een zandplaat. De wadplaten die droogvallen met eb en met vloed onderlopen zijn in dit verband niet meegenomen. Het gaat om vlaktes, min of meer begroeid en met een aardige hoogte, die niet meer onderlopen tijdens het normale getij.

Lütje Hörn

• Onbewoond Waddeneiland in de Waddenzee
• Hooghe Hörn
• Baken
• Wandelend eiland
• Stormvloeden
• Vogels op Lütje Hörn
• Insecten op Lütje Hörn
• Planten op Lütje Hörn

Onbewoond Waddeneiland in de Waddenzee

Lütje Hörn ligt tussen Greetsiel op het vasteland en het Waddeneiland Borkum. Het ligt zo’n 2,5 kilometer ten zuidoosten van het oostelijke puntje van Borkum en 3,6 km ten zuidwesten van Memmert. Het ligt voor de monding van de Eems, in het Randzelwatt. Het eilandje is gemeenteloos. Het hoort bij de ostfriesische Insel, de Oosfriese Waddeneilanden in Niedersachsen. Geografisch ligt het eigenlijk meer in Landkreis Aurich, net als Borkum, maar het is bestuurlijk ingedeeld bij Landkreis Leer. Het is niet groter dan 0,35 km², 35 hectare.

Hooghe Hörn

Ondanks haar geringe afmeting bestaat het eilandje toch al lang. Het is eeuwen oud en werd bijvoorbeeld genoemd in 1576 op een scheepskaart. Het werd aangeduid als Hooghe Hörn. Sinds 1859 staat het in de atlas ingetekend als Lütje Hörn. Bijzonder aan het eilandje is dat het niet net als de Waddeneilanden in dat deel van de Waddenzee oost-west gericht ligt, maar noord-zuid. Dat komt door het stroomgebied van de Eems dat mede de vorm van het eilandje bepaalt.

Baken

Er stond een baken op Lütje Hörn maar die werd in 1984 afgebroken en verwijderd.

Wandelend eiland

Het eilandje is zonder bebouwing en zonder bewoners. Het is constant aan verandering onderhevig. Lütje Hörn wordt groter en dan weer kleiner en het wandelt, vooral in oostelijke richting. Sinds het eilandje wordt genoemd op zeekaarten is het al twee kilometer naar het zuidoosten gewandeld. Alleen al in de jaren tussen 1961 en 1999 is het eilandje 600 meter naar het oosten en 150 meter naar het zuiden verlegd. Dat was een snelheid van 15 meter per jaar naar het oosten en vier meter per jaar in zuidelijke richting. Behalve de verplaatsing houdt ook de erosie niet op. Het was in de vorige eeuwen groter dan nu.

• In 1891 mat het 61 hectare;
• in 1937 mat het 54 hectare;
• in 2016 mat het 35 hectare.

Stormvloeden

Voor zandplaten en kleine eilanden kunnen stormvloeden funest zijn. Lütje Hörn had erg te lijden van de stormvloed van 1962. Stukken land sloegen weg en duinen verdwenen in de golven. Ook de winterstorm van 1989/1990 bracht grote schade aan. Het Landesbetrieb für Wasserwirtschaft, Küsten- und Naturschutz (NLWKN) van Niedersachsen houdt de ontwikkeling in de gaten.

Vogels op Lütje Hörn

Lütje Hörn is vooral een vogeleiland. Het eilandje is een beschermd natuurgebied. Het valt onder het Nationalparks Niedersächsisches Wattenmeer, het nationale park Waddenzee van Nedersaksen. Het mag alleen betreden worden met goedkeuring van de beheerder. Vogels die voorkomen op het eilandje zijn:

• aalscholver;
• eidereend;
• scholekster;
• zilvermeeuw.

Aalscholvers

Er broeden aalscholvers en scholeksters en het eilandje is een hoogwatervluchtplaats voor vele vogels. Dat de aalscholvers er broeden is bijzonder, want die broeden doorgaans in bomen. Op Lütje Hörn staat niet één boom. Toch voelen zij zich senang op het eilandje en dat komt door de afwezigheid van mensen en honden.

Insecten op Lütje Hörn

Na onderzoek van de bioloog Armin Rose van de Universiteit van Oldenburg blijkt dat er ook insecten vliegen op Lütje Hörn, zoals kortschildkevers, spinachtigen en loopkevertjes.

Planten op Lütje Hörn

Op Lütje Hörn hebben zich duintjes ontwikkeld. In 1989 waren ze 1,5 meter hoog, maar na de stormvloed van 1990 was daar weinig meer van over. Er zijn nog enkele primaire duinen over. De begroeiing bestaat uit duinplanten en zoutwater minnende flora.

Onbewoonde eilanden

Het Duitse Wad kent enkele onbewoonde eilanden:

• Lütje Hörn
• Kachelotplate
• Memmert
• Minsener-Oldoog
• Alte Mellum

Lees verder

• Vogeleiland Memmert – Onbewoond Waddeneiland