Waarom katten spelen
Het spelen van katten onderling of met de mens wordt als prettig ervaren. Het zien spelen is aandoenlijk en menig katteneigenaar ontspant bij het onbevangen spel van de kat. Anders dan de hond die een balletje, takje of ander attribuut netjes terug komt brengen, valt de kat er op aan alsof het de grote vijand is die overwonnen moet worden. Maar het stopt meestal bij echt verwonden, spel dus.
Waarom spelen?
Ieder jong dier speelt en dat is goed, zo hoort dat. De motoriek moet zich ontwikkelen en daar is spel goed voor. Dat maakt nog niet dat de volwassen kat ook altijd in is voor een spelletje, maar dit vreemd genoeg meestal wel het geval (in tegenstelling tot menig ander dier). De kat zal tot op hoge leeftijd met het spel bezig zijn.
Het eigen kostje vangen
De critici hebben zich er al vaker over gebogen, maar uitsluitsel wat nu exact de reden is, is er nog niet. Toch denkt men dat het met name te maken heeft met de motoriek scherp houden, om het zo maar eens te noemen. Denk hierbij vooral aan het jachtinstinct van de kat. De kat die zijn/haar kostje bij elkaar moet scharrelen, moet scherp zijn om muizen en vogels te kunnen vangen. Dat voor de meeste katten het bakje voer altijd netjes klaar staat en dat vogeltje of muisje helemaal niet meer gevangen hoeft te worden, maakt nog niet dat het jachtinstinct eruit is.
Immers, als kitten leren dit dier zich al te richten op het gevuld houden van de maag. En laten we wel wezen, de meeste dieren komen niet verder dan blijven leven en zich voortplanten. Dan heb je nog dat sommige dieren sociaal gedrag vertonen, maar daar staan de meeste katten ook niet om bekend. Dus de sociale vaardigheden worden, aldus de critici, niet echt getraind.
Spelend kitten
Overigens is het bij kittens wel zo dat het verder gaat dan het jachtinstinct te ontwikkelen. Kittens moeten ook sociaal worden en de coördinatie moet goed zijn. Met name dat sociale is van belang in de eerste levensfase. Vanaf zo’n 4 tot 5 weken begint dit (eerst met andere kittens daarna wordt de omgeving erbij betrokken). Met hoe meer mensen, objecten en andere dieren het kitten bekend wordt, probeert te spelen en er niet bang voor is, hoe socialer de kat straks zal zijn.
Boerderijkat
Breng maar eens de echte boerderijkat bij jezelf in gedachten. Hoe lastig is het niet om zo’n kat in het huis en haar bewoners opgenomen te laten worden. Als kitten is het met andere kittens bij moeder geweest, mogelijk niet eens andere dieren of mensen gezien en dus eng, vreemd en voor menig kan dus … wegwezen. Onbekend is gevaar?
Het socialisatieproces wat zich laat zien als spelen is goed en hoort bij de opvoeding van het kitten. De boerderijkat zal je, voorzover dat mogelijk is, mee moeten nemen in dit traject.
Coördinatiespel
Het coördinatiespel begint meestal iets later, maar gaat zeker door tot 18 tot 20 weken en vormt tevens een basis voor de jacht. Als het object eenmaal “gevangen” is wordt het naar de grond gebracht en een zogenaamde nekbeet completeert het geheel. Het klinkt wellicht hard, maar het is wel de natuur.
Wanneer spel agressie wordt
Bij de volwassen dieren is het spel soms hard om te zien, maar zolang het spel is, worden de nagels niet uitgeslagen en wordt er niet doorgebeten. Er kan natuurlijk altijd reden zijn voor agressie en dan kan de ene kat de andere stevig verwonden. Je ziet het nog wel eens bij de dominante niet gecastreerde kater. Dan is uit elkaar halen de enige optie.
Verder zie je bij kittens die alleen opgroeien nog wel eens agressie naar andere dieren of mensen. Dit komt wel vaker voor uit verveling en gebrek aan de mogelijkheid te spelen (met andere katten). Dit geldt ook als je oudere katten hebt en daar komt een jong katje bij. Als die oudere katten niet (meer) willen spelen, dan is het kitten op zichzelf aangewezen en gaat zo’n kitten op “pad”. Op pad naar andere dieren of objecten die aangevallen kunnen worden. De impact is niet altijd groot, maar je kunt wel wat krassen rijker zijn en als het kitten bezig blijft kan het je je meubels kosten.
Je kunt het voorkomen door of er een kitten van vergelijkbare leeftijd bij te zetten, dit wel rustig introduceren, of je geeft voldoende mogelijkheden voor het kitten om te spelen. Speeltjes waar het kitten mee aan de slag kan of zelf spelen met het kitten. Er is voldoende op de markt om het kitten prettig bezig te houden.
Tot slot
Zolang het kitten en de volwassen kat als spel bezig zijn is het goed, goed voor de motoriek, het jachtinstinct en leuk en ontspannen om te zien. Maar alertheid of het kitten niet uit verveling bezig is, is wel goed (al is het maar om jezelf en je meubels te sparen). Als je het goed kunt vormgeven in de kittenperiode, heb je zodra het dier volwassen is, ook een prettig dier aan. Maar zo werkt opvoeden nu eenmaal … ook bij de kat.