Volièrevogels in de winter, hoe houd ik mijn vogels gezond?

In volières worden vaak tropische vogels gehouden, welke niet aan ons klimaat gewend zijn. Toch zijn de meeste vogelsoorten winterhard, dat betekent dat ze goed kunnen overwinteren. Hiervoor hebben ze echter wel wat hulp nodig, zoals extra voedsel en water en eventueel isolatie. Bij het bouwen van de volière dient al rekening gehouden te worden met het aanleggen van een binnenhok. Met de goede verzorging kunnen de meeste soorten, zoals parkieten, kanaries en zebravinken, goed buiten gehouden worden.
Een volière met vogels is leuk om naar te kijken en leuk om naar binnen te gaan. Echter, in de winter moeten de vogels genoeg warmte vinden om te overleven. Voor sommige vogels is dit makkelijk, andere soorten hebben meer hulp nodig om de winter door te komen.

Welke soorten

Valkparkieten kunnen het hele jaar door buiten gehouden worden / Bron: Magalh?es, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Al bij het uitzoeken van vogels dient rekening gehouden te worden met het selecteren van winterharde vogels. De meeste soorten kunnen in Nederland het hele jaar door buiten gehouden worden, mits ze in een geschikte volière met binnenhok zitten. Sommige soorten, zoals de hangparkiet en de blauwvoorhoofdsamazone kunnen niet buiten overleven. Andere soorten, zoals de meeste papegaaien, hebben een verwarmd binnenverblijf nodig. De meest voorkomende soorten hebben alleen een geïsoleerd nachthok nodig, dat niet in contact staat met de elementen. Soorten die hieraan genoeg hebben zijn onder andere grasparkieten, valkparkieten, zebravinken, kanaries en Japanse meeuwtjes. Let wel op dat de kleinere soorten vaak gevoeliger zijn. In koude winters kun je extra maatregelen treffen om de dieren warm te houden.

Geschikte volière

Niet iedere volière is geschikt om vogels ook ’s winters buiten te houden. Een binnenhok is belangrijk. De vogels kunnen daar schuilen voor regen, sneeuw en hagel, maar ook voor de wind. Een stevig binnenhok levert al snel een paar graden temperatuurverschil op met de buitenlucht.

Een volière moet aan tenminste twee kanten afgedekt zijn, bijvoorbeeld door een huis of een schutting. Op deze manier blaast de wind niet door de kooi heen. Ideaal is het plaatsen van de volière tegen het huis aan. Wanneer de verwarming in huis aanstaat, wordt de volière meteen een beetje mee verwarmd. Dit scheelt weer een paar graden, die net het verschil kunnen maken.

Extra isolatie en bescherming

De volière kan extra worden beschermd tegen de elementen door plastic platen of golfplaten tegen de volière aan te zetten in de koudste perioden. Het ziet er ongezellig uit, maar beschermt de vogels tegen directe invloeden van het weer, inclusief de wind. In extreem koude omstandigheden kan de volière enigszins worden geïsoleerd met bijvoorbeeld bubbeltjesplastic. Let hierbij wel op dat de vogels er niet aan kunnen knagen! Over het algemeen is het isoleren van het gehele hok niet nodig. Het isoleren van het binnenhok is echter wel aan te raden in een koude winter. Op deze manier kunnen de vogels ergens vorstvrij zitten.

Water

Vogels drinken relatief weinig. Toch hebben ze een constante toevoer van water nodig. Bij vrieskou is dit een probleem, aangezien ze geen bevroren water kunnen drinken. Om toch voor voldoende vocht te zorgen, moeten de vogels regelmatig nieuw water krijgen. Het is ook mogelijk om het water vloeibaar te houden. Door water in grotere hoeveelheden te geven duurt het bijvoorbeeld langer voordat het bevroren is. Water in een binnenhok geven helpt ook tegen het bevriezen. Druivensuiker kan in kleine concentraties aan het water worden toegevoegd. Op deze manier wordt het vriespunt van water verlaagd. Daarbij geeft het de vogels extra energie, wat ze zeker kunnen gebruiken.

Als je vogels hebt die graag badderen is het aan te raden te zorgen voor een klein oppervlakte aan badderwater. Zeker tropische vogels zijn niet altijd in staat zelf te bepalen of het gezond voor ze is om een bad te nemen. Een natte vogel is gevoeliger voor vorst dan een droge vogel.

Voedsel

In de kou verbranden vogels meer vet. Dit moet worden aangevuld. Ze hebben dan ook extra energie uit hun voedsel nodig. Dit kan door meer voedsel of voedsel van een betere kwaliteit aan te bieden. Veel vogels (zoals grasparkieten) zijn kieskeurig wat eten betreft. Je kunt ze niet zomaar ander voer geven. Wel kun je wat extra’s aanbieden, zoals trosgierst. Dit bevat veel vet, wat ze in de winter best kunnen gebruiken. Speciaal krachtvoer is ook beschikbaar. Wanneer er sprake is van stevige vorst kun je beter geen groente en fruit aanbieden. Dit kan bevriezen, waarna het eten ongezond is. Verder bevat het relatief veel vocht en weinig voedingswaarde. Met mate kan het wel worden aangeboden, dit geeft benodigde vitamines.

Warmtebron

Een warmtelamp of andere warmtebron kan in de volière worden geplaatst, eventueel in het binnenhok. Doorgaans is dit niet nodig. Wanneer er echter vogels ziek worden kan het verstandig zijn een warmtebron te introduceren. Het is dit, of de vogels binnen nemen. Met veel vogels in een volière is het niet altijd mogelijk om de vogels naar binnen te halen. Let wel op dat de warmtebron constant aan moet staan. Er mogen geen grote temperatuurverschillen optreden, aangezien dit de weerstand van de vogels verlaagt.

Vogels naar binnen

De meeste volièrevogels hoeven niet naar binnen te worden gehaald in de winter. Worden ze echter ziek of zijn ze om een andere reden verzwakt, dan kunnen ze beter wel op een warmere plek worden gezet. Binnen kunnen vogels beter in de gaten gehouden worden en eventueel medicijnen toegediend krijgen. Wanneer een vogel eenmaal naar binnen is gehaald, kan hij niet zomaar weer naar buiten. Hij is niet meer gewend aan de omstandigheden. Pas in het voorjaar kan de vogel weer naar buiten gebracht worden.

Wanneer vogels naar buiten?

Vogels die gewend zijn binnen te zitten kunnen in de warme maanden in een buitenvolière worden ondergebracht. Op deze manier kunnen ze langzaam wennen aan de temperatuursverschillen. Een vuistregel is dat een vogel naar buiten kan wanneer je zelf aangenaam in een shirt met korte mouwen kunt lopen, ook ’s avonds laat en ’s ochtends vroeg. Dit moet een aantal dagen achter elkaar mogelijk zijn.