Hoe om te gaan met kinderen bij overlijden van een huisdier?

De dood is altijd is onbegrijpelijks en dat geldt vooral voor kinderen. Zij beseffen vaak nog niet volledig wat dood betekend en reageren er anders op dan volwassenen. Het overlijden van een huisdier is voor een gezin vaak iets moeilijks. Het dier speelde toch vaak een grote rol in het gezinsleven. Maar wat doet u met de kinderen bij het overlijden van een huisdier?

Uw huisdier overlijdt, en dan?

Het overlijden van een geliefd huisdier is voor niemand makkelijk. Een hond, kat of papegaai is toch al snel meer dan tien jaar deel van het gezin, maar ook kleinere dieren kunnen heel belangrijk zijn voor de eigenaar. Er komt een tijd waarin hier dier oud wordt, ziek wordt en daarna overlijdt. Er zijn verschillende manieren van omgaan met een dood huisdier. Wanneer de dierenarts hem laat inslapen kan ervoor worden gekozen het dier bij de dierenarts te laten, maar het kan ook mee naar huis worden genomen zodat het zelf kan worden begraven/gecremeerd. Er bestaan tegenwoordig hele goede dierencrematoria of begraafplaatsen waar ze zeer professioneel met het huisdier omgaan. Het is fijn dat mensen zelf kunnen beslissen wat er gebeurt met het dier, maar wat is de rol van kinderen hierin?

Kinderen en het overleden huisdier.

Kinderen hebben vaak nog niet het volle besef wat dood betekend. De reactie van kinderen op de dood kan heel verschillend zijn. Sommigen zijn misschien wel al vaker in aanraking geweest met de dood (van mensen of dieren) en anderen nog niet. Sommigen vinden het ook heel eng en anderen niet. De dood van een geliefd huisdier is vaak voor kinderen best heftig. Zij maken het dier mee wanneer het nog gezond is, dan ziek/oud wordt en daarna komt de tijd waarin het overlijdt. Wanneer een dier thuis overlijdt uit ouderdom is het niet verstandig om het dier weg te doen alvorens de kinderen hem hebben gezien. Ze kunnen dan niet begrijpen waarom het dier ineens weg is. Vaak zijn de ouders bang dat de kinderen een trauma oplopen, maar vroeg of laat komen ze toch in aanraking met de dood. De leeftijd is hierin niet belangrijk. Kinderen zullen de dood van een huisdier niet snel vergeten, maar ze zullen als ze ouder zijn vaak wel beseffen dat ze het fijn hebben gevonden het dier nog voor de laatste keer gezien te hebben.

Laten inslapen bij de dierenarts.

Wanneer het dier zo ziek is dat het bij een dierenarts ingeslapen moet worden staat u voor een andere keuze. Het dier kan namelijk achtergelaten worden bij de dierenarts of weer meegenomen worden naar huis. Een kind zal het dier dus of levend weg zien gaan en dood terugkomen, of levend weg zien gaan en helemaal niet meer terug zien komen. Goed overleg met de kinderen is hierbij belangrijk. Door erover te praten kan het kind al meer beseffen wat er met het dier gaat gebeuren. Het kind kan dan zelf bepalen of het bang is wanneer het dier terugkomt en niet meer ademt, of dat het wel fijn is om het dier nog even terug te zien.

Het kind kan natuurlijk ook meegaan naar de dierenarts en erbij zijn wanneer het wordt ingeslapen. Hiervoor moet het kind echter wel volledig beseffen wat er met het dier gaat gebeuren. Het is wellicht beter het kind er niet bij te laten zijn wanneer het dier de spuit krijgt, want een dier zien overlijden is iets anders dan het dood zien. Het dood zien gaan van een dier kan andere traumatische beelden opleveren bij kinderen die ook angst voor dokters of spuiten kan veroorzaken. Er kan dan voor worden gekozen het kind even in een andere ruimte te laten verblijven tot het dier overleden is en het dan weer erbij halen. Het is dan wel verstandig om het kind niet alleen te laten blijven, maar misschien met een ander familielid waaraan het kind vragen kan stellen of steun kan vinden. Sommige kinderen vinden het fijn om er zo nauw bij betrokken te worden, anderen willen liever thuisblijven en in hun vertrouwde omgeving afscheid nemen van het dier.

Afscheidsritueel.

Na de dood van het huisdier kan er een afscheidsritueel voor hem worden georganiseerd. Wanneer het dier in de tuin wordt begraven vinden kinderen het fijn daar deel van uit te maken. Zij kunnen bijvoorbeeld de doos uitkiezen waarin het dier wordt begraven, of de steen die op het graf komt, of een tekening voor het dier maken. Het afscheid is zeer belangrijk en helpt het kind de dood van het dier te verwerken. Wanneer het dier naar een crematorium wordt gebracht kan het kind meegaan en daar nog een laatste afscheid van het dier nemen. Het kind vindt het misschien ook fijn een plukje haar van het dier mee naar huis te nemen, zodat het dier toch nog een beetje in de buurt lijkt te zijn.

Communiceren is belangrijk.

Kinderen beseffen vaak meer dan volwassenen denken. Hele jonge kinderen zullen zich de dood van een huisdier vaak nog wel herinneren later, maar zij zullen daardoor vast geen trauma hebben opgelopen. Ze kunnen wel meer een besef van de dood ontwikkelen en daar in het begin problemen mee hebben, maar ieder mens heeft angst voor de dood, dus dat is geen ernstig probleem. Praten over de dood van een huisdier is daarom erg belangrijk. Het kind maakt het dier ook mee als het leeft en ouder of ziek wordt. Wanneer ze verteld wordt dat dieren overlijden wanneer zij oud worden of ernstig ziek zijn zal het kind het beter begrijpen wanneer het daadwerkelijk gebeurt. Vraag het kind altijd wat het wil. Wanneer een dier thuis overlijdt is het wel verstandig het niet meteen weg te halen. Het kind heeft even tijd nodig om het te verwerken en kan na een tijdje beslissen of het nog een laatste keer bij het dier wil zijn of niet. Wanneer het dier bij een dierenarts wordt ingeslapen moet het kind de kans krijgen zelf te beslissen wat het wil. Vaak zal het kind later de dood van het huisdier niet zien als een traumatische gebeurtenis, maar heeft het kind wel een beter besef van de dood gekregen. Zij zullen dan dankbaar zijn dat zij het dier nog een laatste afscheid hebben kunnen geven.