Mijn hond gaat bevallen! Waar moet ik op letten?

Het is officieel! De dierenarts heeft het bevestigd: je teef is zwanger! Nu volgt er een spannende periode. Eerst de dracht, daarna de bevalling. Waar moet je op letten? Geen paniek! Hier is EHBB: eerste hulp bij bevalling! Tips en tricks over wanneer de werpkist moet klaarstaan. Over hoe je kan zien wanneer de bevalling begint en of het nuttig is om de hulp van de dierenarts in te roepen. En over hoe je moet omgaan met die kleine, schattige ukkies. Je teef is zwanger en nu zit je natuurlijk met 101 vragen over het verdere verloop. Geen paniek, moeder Natuur doet haar werk fantastisch! Of toch meestal... Een aantal dingen om even op te letten.

De werpkist

Werpkist kopen of zelf maken

Twee à drie weken op voorhand is het handig om een werpkist klaar te zetten. Een werpkist kan je kant en klaar kopen, maar je kan er ook zelf één maken. Voor lengte en breedte moet je 50% bij de lengte van de teef bijtellen. Meet je teef dus 50 cm, dan moet je werpkist dus 75 op 75 cm zijn. In de hoogte moet je 30% bij de hoogte van de teef bijtellen. Neem stevig hout dat indien mogelijk afwasbaar is. Aan de voorkant kan je een paneel bevestigen met scharnieren, zodanig dat je de werpkist kan openzetten en dichtdoen naar wens. Je kan ook een paneel uit twee delen maken. Eentje voor de eerste weken dat hoog genoeg is om het teefje in en uit de werpkist te laten springen. De kleine pups kunnen er dan toch niet over. En een tweede paneel dat een pak hoger is voor er na, zodanig dat de groter geworden pups er niet uit kunnen springen.

In de werpkist

Op de bodem van de werpkist leg je best iets dat niet te hard schuift. Ideaal is golfkarton. Hier hebben de pups grip op en het is niet giftig. Neem je kranten, dan kan je er best een goed wasbaar deken overleggen. De inkt van de krant is immers giftig voor kleine pups. Ook houtkrullen zijn niet erg handig. Het kruipt overal tussen en het teefje kan de uitwerpselen van haar pup niet goed oplikken.

Klaar te leggen voor de bevalling

Net zoals bij de mens, moet je ook voor de bevalling van de teef een aantal dingen bij de hand hebben. Wanneer de bevalling inzet, kan het soms erg snel gaan en dan moet je alles in de buurt hebben.

Puppymelk

Wanneer je in de buurt van een dierenwinkel komt, kan je best een bus puppymelk in huis halen. Dit is poeder dat je moet mengen met water, net zoals voor baby's. De melk voor puppy's bestaat hoofdzakelijk uit geitenmelk, wat uitstekend verdragen wordt door de kleine ukkies. Haal ook een aantal spuitjes zonder naald in huis en een klein papflesje. Misschien heb je dit allemaal niet nodig. Een goede moeder zal haar jong onmiddellijk beginnen zogen, maar is dit niet het geval, dan moet de mens ingrijpen. Maak dan de puppymelk klaar volgens de aanwijzingen op het blik en voer de hondjes met een spuitje zonder naald. Puppymelk is tamelijk duur, maar verloren is het niet. Hebben je puppy's het niet nodig, dan kan je het aan de teef geven. Het bevordert immers ook de melkgift.

Emmer met water en handdoek

Wanneer je de puppy's vastneemt na de bevalling, hangen je handen al snel vol slijm en bloed. Even afspoelen in de emmer en afdrogen met de handdoek, klaar voor de volgende!

Plastiek handschoenen

Je kan best steriele plastieken handschoenen aandoen tijdens de bevalling, zo is er het minste kans op infecties.

Rol keukenpapier

Je moet constant papier bij de hand hebben. Om de pups hun neusje schoon te maken, om je handen even aan af te vegen, om slijm weg te nemen, om op de koude weegschaal te leggen, ...

Weegschaal

Na de geboorte moeten de pupjes zo nauwkeurig mogelijk gewogen worden. Een ouderwetse babyweegschaal met plateau of een keukenweegschaal zijn prima om de klus te klaren. Leg er even een doekje of wat keukenpapier op, dat is minder koud.

Een warmtelamp

Tijdens de bevalling moet het ongeveer 25°C zijn. Bevallen de pups in de zomer op een warme plaats (bijvoorbeeld in een veranda), dan is het niet nodig om extra maatregelen te nemen. Bevallen ze echter in een koude kamer of tijdens de winter, dan moet er voor een extra warmtebron gezorgd worden. Plaats een warmtelamp boven de pups. Kruipen ze er naartoe, dan is het waarschijnlijk nog te koud. Hang de lamp iets lager, maar hoog genoeg zodanig dat de teef er niet tegen loopt. Kruipen ze er van weg, dan is het te warm. Hang de lamp dan een beetje hoger.

Pen en papier

Neem nauwkeurig notities van het uur waarop de pups geboren worden. Schrijf er bij hoe lang de weeën geduurd hebben, hoe de pup er uit kwam (hoofd of pootjes eerst), of de moederkoek is afgekomen, of het een mannetje of een vrouwtje is, het gewicht, hoe ze er uit zien, etc. Dit kan je best zo nauwkeurig mogelijk opschrijven. Een definitie als zwart met wit is vaag, vooral als de volgende drie ook zwart met wit zijn. Noteer het vlekkenpatroon. Kan je goed tekenen, maak er dan een schets bij met de vlekken op de juiste plaats of andere herkenbare details. Noteer of de navelstreng goed wordt afgebeten en of de moeder de nageboorte opeet.

Schaartje en ontsmettingsmiddel

Bijt de teef de navelstreng niet zelf door, dan moet je even assisteren. Nijp een vijftal seconden op de streng om de bloedtoevoer af te snijden. Een andere mogelijkheid is om de navelstreng af te binden met flosdraad. Snijd dan met een schaartje de navelstreng af op zo'n 2 cm van het buikje. Even ontsmetten en klaar!

Ruw washandje

Likt de teef haar kleintje niet onmiddellijk schoon, dan moet je het eerst aanbieden. Doet ze nog steeds niets, dan moet de mens weer ingrijpen. Neem een ruw washandje en wrijf hiermee de puppy zachtjes droog. Deze handeling zal ook de ademhaling op gang brengen.

Telefoonnummer van de dierenarts

Wanneer er iets mis gaat, ben je meestal zo in paniek dat je niet meer weet hoe je dierenarts heet en waar je zijn nummer nu ook al weer hebt gelaten. Gewoon even een papiertje met het telefoonnummer bij de EHBB-uitzet (Eerste Hulp Bij Bevallen) leggen en je hebt hem zo bij de hand in geval van nood!

Een fototoestel!

Ook niet vergeten om een fototoestel klaar te leggen met opgeladen batterij en lege kaart. De bevalling is een uniek moment en daar wil je toch zeker een aantal foto's van nemen! Het is ook een goed middel om de pups één voor één te trekken, zodanig dat je ze uit elkaar kan houden.

De teef maakt zich klaar voor de bevalling

Enkele uren voor de bevalling begint de teef onrustig te worden. Ze loopt rondjes, ijsbeert en maakt een "nestje". Dit betekent dat ze gaat krabben aan een deken en er rondjes op zit te draaien. Leid de teef naar de werpkist en spreek er rustig tegen. Aai ze.

De bevalling begint!

De teef krijgt persweeën. Je ziet haar poep regelmatig samentrekken. De teef kan ook gaan hijgen of gaan piepen en wordt onrustig. Ze verliest een donkergroene vloeistof. Na een tijdje zie je een soort bel uit de vagina komen. In die bel zit het pupje. Sommigen worden met het hoofd eerst geboren, anderen met de poten. Eens het hoofdje er uit is, kan het nog een aantal minuten duren vooraleer de rest van het lijfje volgt. Niet beginnen paniekeren of trekken, rustig even afwachten. Dan floept de pup er uit. Bij de eerste pup wordt er ook een flinke prop wit, taai slijm uitgeworpen. De teef zal het pupje onmiddellijk beginnen schoonlikken en maakt zo het vliesje rond de pup stuk. Lukt dit niet, dan moet je even ingrijpen. Trek het vliesje met de handen stuk. Likt de teef niet, dan moet je het pupje onder haar neus duwen. Doet ze nog niets, dan moet je zelf met een ruw washandje het pupje zachtjes droogwrijven. Door het likken of het wrijven wordt de ademhaling gestimuleerd. Meestal bijt de teef de navelstreng ook zelf door. Je kan ook ingrijpen door de navelstreng zelf te doorbreken. Nijp hiervoor een aantal seconden op de streng om de bloedtoevoer af te snijden. Knip daarna de navelstreng door op zo'n 2 à 3 cm van de buik. Ontsmet onmiddellijk. Moeder teef zal daarna de pup aanleggen en schoonlikken rond de anus. Op die manier stimuleert ze het op gang komen van afscheiding van urine en uitwerpselen. Zolang de pups worden gezoogd zal de teef alle uitwerpselen opkuisen. Eens de pups overschakelen op puppyvoeding, zal ze er niet meer aankomen. De smaak is immers veranderd.

Het verloop van de bevalling

Nadat het eerste pup is geboren weeg je het en noteer je de juiste gegevens. Je kan best ook noteren hoe het pup er uit ziet. Een veel voorkomend misverstand is dat mensen vaak denken dat een pasgeboren pup er uit ziet als een muis, klein en roze. Niets is minder waar. Pasgeboren pups hebben al haar en een duidelijk patroon. Bind een klein lintje rond de hals of markeer de nagels met een klein beetje gekleurde nagellak. Heeft het pupje vlekken, noteer dan het vlekkenpatroon zo nauwkeurig mogelijk. Tussen twee pups kan er gerust twee uur tussen zitten, maar er kunnen ook een aantal pups kort na elkaar komen. Perst de teef gedurende twee uur en komt er niets, dan is het raadzaam er even een dierenarts bij te roepen. Er kan iets verkeerds zitten of er kan een dode pup in de weg zitten. Weeg elke pup en noteer de bijzondere kenmerken en het gewicht. Noteer ook of de moederkoek er telkens uitkomt en eventueel hoe lang de weeën hebben geduurd. De moederkoek ziet er uit als een stukje roze- rood vlees met gaatjes. De teef zal de moederkoek gaan opeten. In de moederkoek zitten immers veel vitaminen en het stimuleert de melkgift. Zijn er veel pups, dan is het raadzaam om toch enkele moederkoeken weg te smijten. Eet de teef te veel moederkoek, dan kan ze heftige en stinkende diarree krijgen. Na de bevalling zal de teef nog een paar dagen bloed verliezen. Zorg dus dat het golfkarton of de dekens en lakens van de werpkist regelmatig ververst worden. Soms kan het gebeuren dat de teef op verschillende momenten gedekt is. Ze zal dan een dracht hebben met twee verschillende data. Het is dus niet ongebruikelijk om een dag of enkele dagen later nog een pup te zien geboren worden. Wanneer de bevalling voltooid is, kan je best de dierenarts er even bij roepen. Deze kan dan even controleren of alles goed verlopen is en of er niets is achtergebleven in de baarmoeder van de teef.

En als de bevalling voorbij is, kan je gaan genieten van de pluizige bolletjes!